هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
ضعف در هوش هیجانی را میتوان به سبزیِ گیر کرده بین دندانها تشبیه کرد: اگر در دهان دیگران باشد، به سرعت به چشممان میآید. اما اگر در دهان خودمان باشد، ممکن است تا مدتها – پیش از این که به آینه برسیم یا کسی به ما بگوید – از آن مطلع نشویم.
مصداقهای هوش هیجانی ضعیف دیگران را هم به سادگی میتوان تشخیص داد. اما این نگاه حساس و تیزبین، معمولاً برای دیدن ضعفهای خودمان به کار نمیآید. تحقیقات هم این نکته را تأیید میکنند که ما در تشخیص قوتها و ضعفهای هوش هیجانی خودمان چندان قوی نیستیم (+).
بخشی از این ضعف را با یک تمرین نسبتاً ساده میتوان جبران کرد. به این صورت که پای صحبت دیگران بنشینیم و از آنها بپرسیم که مصداقهای هوش هیجانی پایین را در چه جاهایی دیدهاند و تجربه کردهاند. شنیدن این تجربهها ممکن است حساسیت ما را به رفتارهای خودمان افزایش دهد و زمینهای فراهم کند تا برای افزایش هوش هیجانی خود تلاش کنیم.
با این مقدمه، در این درس تمرین سادهای داریم که اگر آن را با دقت و حوصله انجام دهید، نتیجهاش میتواند در ادامهٔ مسیرِ تقویت هوش هیجانی کمککننده باشد.
برای پاسخ دادن به سوالی که در ادامه میآید، خود را درگیر تعریفهای سنگین و علمی هوش هیجانی نکنید. هوش هیجانی را در حد توانایی فهم و تشخیص و مدیریت و استفاده از هیجانات در نظر بگیرید. هر چیزی که به هیجانها و عواطف انسانی مربوط است و در قلمرو نگاه سنتی به تعریف هوش (IQ) نمیگنجد.
فردی که هوش هیجانی پایین برایش دردسرساز شده
آیا فردی را در اطراف خود میشناسید که سرمایههای ارزشمندی (مهارت، دانش، هوش ریاضی، اعتبار خانوادگی، پول و …) داشته، اما هوش هیجانی پایین مانع رشد و پیشرفتش شده یا برایش دردسر ایجاد کرده باشد؟
یا فردی که ظاهراً فرصت و زمینهٔ کافی برای یک زندگی خوب، دوستیهای خوب و رابطهٔ عاطفی رضایتبخش دارد، اما هوش هیجانی پایین برایش چالشآفرین شده و نتوانسته به این چیزها دست پیدا کند (یا آنها را از دست داده است).
بدون اینکه مستقیم از آن فرد نام ببرید، توضیح دهید که در تأیید حرف خود، چه نمونه یا نمونههایی از رفتار او در ذهنتان دارید.
چنین فردی ممکن است در حال حاضر چندان موفق نباشد و یا حتی موفق باشد، ممکن است شرایط زندگی عاطفیاش خوب باشد یا شکست عاطفی خورده باشد، اما شما بر این باور هستید که اگر هوش هیجانی بالاتری داشت، میتوانست دستاوردهای بیشتر و وضعیت بهتری داشته باشد.
با وجودی که فکر کردن به این سوال و پاسخ دادن به آن بسیار مهم است، کار مهمتر این است که نظرات و تجربههایی را که دوستانتان زیر این سوال مطرح میکنند بخوانید. چون احتمالاً مواردی را خواهید دید که از چشم خودتان دور مانده یا آنها را جدی نگرفتهاید.
دسترسی کامل به درسهای هوش هیجانی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
تعداد درسها: ۳۱ عدد
دانشجویان این درس: ۵۰۱۱ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۳۶۳۵ مورد
اعضای ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به درسهای هوش هیجانی به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنند که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | کار تیمی
خودشناسی | شخصیت شناسی | تحلیل رفتار متقابل
کوچینگ | مدیریت تعارض | رابطه عاطفی
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری هوش هیجانی به شما پیشنهاد میکند:
- هوش هیجانی (هوش عاطفی) و کاربرد آن در مدیریت و کسب و کار
- هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- دانیل گلمن | رواجدهندهی مفهوم هوش هیجانی (هوش عاطفی)
- تعریف هوش هیجانی چیست؟
- هوش هیجانی | مدل پیتر سالووی و جان مایر
- کاربرد هوش هیجانی | هوش عاطفی در محیط کار و زندگی شخصی
- نشانه های هوش هیجانی بالا چیست؟ (مولفه های هوش هیجانی)
- برای تقویت هوش هیجانی روی کدام مهارتها و ویژگیها وقت بگذاریم؟
- تعریف خلق در روانشناسی چیست؟
- تفاوت هیجان و احساس چیست؟
- اصل صفر در مدیریت احساسات و افزایش هوش هیجانی
- خودآگاهی | یکی از مولفه های هوش هیجانی
- تمرین تقویت هوش هیجانی | الان حالتون چطوره؟
- انواع هیجانات و ابراز احساسات با کلمات | چرخ رابرت پلاچیک
- تمرین خودآگاهی هیجانی | نوشتن برای “هیچکس”
- همدلی چیست؟ تأکیدی بر اهمیت همدلی به عنوان یک مهارت
- تعریف همدلی چیست؟ | تفاوت همدلی و همدردی
- پرسشنامه همدلی (به همراه پاسخنامه و کلید امتیاز دهی)
- تعریف کار عاطفی یا کارگری احساسی در محیط کار
- مدیریت احساسات و ایفای نقش در محل کار
- مدیریت خشم | برخی از روش های ناکارآمد تخلیه خشم
- آیا حالات صورت روی احساسات و هیجانات ما تأثیر میگذارند؟
- کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن (کتابی ساده اما غنی)
- کتاب گفتگوهای سرنوشت ساز
- آنتونیو داماسیو
- هوارد گاردنر (پیشنهاد دهندهی مدل هوش چندگانه)
- کاربرد هوش هیجانی در مدیریت پروژه (معرفی کتاب)
- جدال میان عقل و احساس
- مقاله | تأثیر نوشتن دربارهٔ احساسات بر روی حافظهٔ فعال
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
من دوستی دارم که یک کسب و کار اندازهٔ متوسط را با حدود ۱۰۰ نفر کارمند اداره میکند.
آنها محصول نسبتاً خوبی دارند و مشتریانشان هم تقریباً از خدماتشان راضی هستند. اما رشد کسب و کارشان تقریباً متوقف شده و خودش معتقد است که مشکلاش این است که - به رغم پرداخت حقوق و پاداش نسبتاً خوب - همکاران قوی با او نمیمانند و مجموعهاش را ترک میکنند.
من هم به عنوان کسی که هم او و هم تعدادی از اعضای تیماش را میشناسم، فکر میکنم که درست میگوید و این استعفاهای زودهنگام و کوتاه بودن مدت همکاری، به مانعی برای رشد آنها تبدیل شده است.
دوست من، مبانی مدیریت را به خوبی میشناسد و هوش ریاضیاش هم عالی است. اما نقطه ضعفاش این است که حس و حال همکارانش را جدی نمیگیرد یا به خوبی درک نمیکند.
این را هم از همکارانش شنیدهام و هم خودم در جلساتشان دیدهام که فضای کافی برای حرف زدن همکارانش ایجاد نمیکند و گاه به کلی فراموش میکند که حال و هوای آنها را در نظر بگیرد.
به این دو تجربه توجه کنید:
یک بار سه نفر از همکارانش را همراه خودش به جلسه آورده بود. اما تمام مدت خودش صحبت کرد. وقتی بحث تمام شد، یکی از همکارانش اجازه گرفت تا چند نکته را مطرح کند. نکتهها واقعاً مهم نبودند و بعضی از آنها هم قبلاً گفته شده بودند. به نظر میرسید که آن فرد، از اینکه تمام مدت مانند مجسمه در جلسه بوده آزار دیده است و دوست دارد با چند جمله حرف زدن، این حس را القا کند که حضورش مفید بوده است. اما دوست من به او تذکر داد که: «همهٔ این نکات قبلاً گفته شده بودند. فکر کردم میخواهی حرف مهمی بزنی.»
یک مرتبه هم یکی از همکارانش که معمولاً کارها را بدون اشکال انجام میدهد، در طراحی یک مجموعه اسلاید اشتباهات متعدد داشت. وقتی این اشتباهات را با لحن بسیار تندی به او تذکر داد، آن همکار ابراز تأسف کرد و گفت که روز گذشته رابطهاش با شریک عاطفیاش به هم خورده و به همین علت، تمرکزش کم بوده است. دوست من پاسخ داد: «اگر سر هر بار دوست شدن و قهر کردن، یک روز مغزت تعطیل باشد، پس کار را چگونه جلو ببریم؟»
بررسیها و شنیدههایم نشان میدهد که اکثر همکاران او، از حقوق پرداختی و شرایط شرکت راضی هستند. اما این نوع برخوردها باعث شده که همواره مترصد فرصتی بهتر باشند و از هر پیشنهادی برای جابهجایی به شرکتهای دیگر استقبال کنند.
من این ضعفها را مصداق هوش هیجانی پایین میدانم. چون هر وقت کسی برای دوستم توضیح میدهد که این یا آن رفتار تو حس بدی را در فلانی ایجاد کرد، پاسخ میشنویم که: «جدی؟ فکر نمیکنم. او حالش خوب بود.» یا گاهی میگوید: «حالش از جای دیگری خراب بود. ربطی به حرفها و رفتارهای من نداشت.»