هوش هیجانی | مدل پیتر سالووی و جان مایر
هوش هیجانی را با دو جریان اصلی میشناسند.
یک جریان را پیتر سالووی و جان مایر رهبری میکنند. جریان دوم را هم دانیل گلمن خلق کرده و به پیش برده است.
با وجودی که عامهٔ مردم دانیل گلمن را بیشتر میشناسند، اما مدل هوش هیجانی مایر و سالووی علمیتر است و پایهٔ محکمتری دارد. شما میتوانید متخصص هوش هیجانی باشید و هیچیک از کارهای گلمن را نخوانده باشید (اگر چه در عمل بعید است چنین اتفاقی بیفتد).
اما اگر کسی ادعا کند هوش هیجانی را میشناسد و کارهای مایر و سالووی را کامل و دقیق نخوانده باشد، میتوان گفت ادعای نادرستی مطرح کرده و نمیداند از چه حرف میزند.
این درس به شرح مدل هوش هیجانی سالووی و مایر اختصاص دارد و بسیار مهم است که آن را با دقت مطالعه کنید و به خاطر بسپارید.
پیشنیاز مطالعه این درس:
- انجام تمرین درس «هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند»
جان مایر و پیتر سالووی ایدهٔ هوش هیجانی را برای نخستین بار در سال ۱۹۹۰ مطرح کردند (+). آنها به علت وسواس علمی، بسیار محتاطانه دربارهٔ هوش هیجانی حرف زدند و گفتند اگر چه «درک هیجانات و مدیریت آنها» اگر چه بسیار مهم است، هنوز کار مطالعاتی بسیاری پیش روی ماست تا بتوانیم با قطعیت آن را شکلی از «هوش» بنامیم.
طی سه دههٔ اخیر این دو نفر و نیز بسیاری از علاقهمندان به حوزهٔ هیجانات، مطالعات و تحقیقات متعددی انجام دادند و اکنون غالب صاحبنظران پذیرفتهاند که وقتی از درک و مدیریت هیجانات حرف میزنیم، واقعاً از یک نوع هوش سخن میگوییم
آنچه در ادامه میخوانید، جمعبندی حرفهایی است که مایر و سالووی به عنوان پیشگامان هوش هیجانی طی سه دههٔ گذشته مطرح کردهاند (+/+/+/+):
- چرا میگوییم «هوش» هیجانی؟ (مثلاً نمیگوییم مهارت هیجانی)
- چهار مولفه هوش هیجانی چیست؟
- چه توانمندیهایی نشان میدهد که یک نفر هوش هیجانی بالایی دارد؟
- چرا این مدل هوش هیجانی را «مدل توانایی» مینامند؟
از آنجا که طی این سالها برخی از نظرات آنها تغییر کرده و اصلاح شده است، هر جا تعارضی وجود داشته ما به سراغ آخرین حرفها و مطالعاتشان رفتهایم.
چرا از اصطلاح «هوش» استفاده میکنیم؟
از بین انواع تعریفهایی که برای هوش وجود دارد، مایر و سالووی هوش را چنین تعریف میکنند:
بنابراین بر اساس نگاه مایر و سالووی – که بسیاری از بزرگان آن را پذیرفتهاند – مثلاً وقتی از هوش ریاضی حرف میزنیم منظورمان این است که یک فرد تا چه حد در حل مسائل و چالشهایی که در ریاضیات مطرح میشود توانمند است.
به شکل مشابه، وقتی از هوش حجمی و فضایی صحبت میکنیم در پی این هستیم که فرد تا چه حد از عهدهٔ چالشهای حجمی و فضایی برمیآید. مثلاً:
دسترسی کامل به درسهای هوش هیجانی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
اعضای ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به درسهای هوش هیجانی به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنند که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | کار تیمی
خودشناسی | شخصیت شناسی | تحلیل رفتار متقابل
کوچینگ | مدیریت تعارض | رابطه عاطفی
تذکر: برای دسترسی به محتوای درسی که مشاهده میکنید، صرفاً عضو شدن و پرداخت حق عضویت کافی نیست و باید تمرین ورود به بحث را هم انجام دهید. انجام این تمرین بسیار ساده باعث میشود یادگیری شما افزایش پیدا کند و صرفاً حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه از وقت شما را میگیرد.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری هوش هیجانی به شما پیشنهاد میکند:
- هوش هیجانی (هوش عاطفی) و کاربرد آن در مدیریت و کسب و کار
- هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- دانیل گلمن | رواجدهندهی مفهوم هوش هیجانی (هوش عاطفی)
- تعریف هوش هیجانی چیست؟
- هوش هیجانی | مدل پیتر سالووی و جان مایر
- کاربرد هوش هیجانی | هوش عاطفی در محیط کار و زندگی شخصی
- نشانه های هوش هیجانی بالا چیست؟ (مولفه های هوش هیجانی)
- برای تقویت هوش هیجانی روی کدام مهارتها و ویژگیها وقت بگذاریم؟
- تعریف خلق در روانشناسی چیست؟
- تفاوت هیجان و احساس چیست؟
- اصل صفر در مدیریت احساسات و افزایش هوش هیجانی
- خودآگاهی | یکی از مولفه های هوش هیجانی
- تمرین تقویت هوش هیجانی | الان حالتون چطوره؟
- انواع هیجانات و ابراز احساسات با کلمات | چرخ رابرت پلاچیک
- تمرین خودآگاهی هیجانی | نوشتن برای “هیچکس”
- همدلی چیست؟ تأکیدی بر اهمیت همدلی به عنوان یک مهارت
- تعریف همدلی چیست؟ | تفاوت همدلی و همدردی
- پرسشنامه همدلی (به همراه پاسخنامه و کلید امتیاز دهی)
- تعریف کار عاطفی یا کارگری احساسی در محیط کار
- مدیریت احساسات و ایفای نقش در محل کار
- مدیریت خشم | برخی از روش های ناکارآمد تخلیه خشم
- آیا حالات صورت روی احساسات و هیجانات ما تأثیر میگذارند؟
- کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن (کتابی ساده اما غنی)
- کتاب گفتگوهای سرنوشت ساز
- آنتونیو داماسیو
- هوارد گاردنر (پیشنهاد دهندهی مدل هوش چندگانه)
- کاربرد هوش هیجانی در مدیریت پروژه (معرفی کتاب)
- جدال میان عقل و احساس
- مقاله | تأثیر نوشتن دربارهٔ احساسات بر روی حافظهٔ فعال
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : جمالالدین محمدی
برایم جالب بود که بعد از اینکه به سوالات مطرح شده در درس فکر کردم و با آنها پاسخ دادم به نظر نمیرسید که من هوش هیجانی پایینی داشته باشم اما بعد از بررسی دوباره و تفکر متوجه شدم که یک چالش بزرگ برای من این است که بتوانم در طول یک گفتگو یا یک رابطه تمرکز خود را حفظ کنم و در آن محیط حضور صد در صد داشته باشم.
عموما من در ارتباطاتی که دارم تمرکزم را به راحتی با کوچکترین محرکهای بیرونی و درونی از دست میدهم و البته هیجانزده شدن روی برخی از موضوعات هم این مساله را تشدید میکند.