چرا پیاده روی می‌کنیم؟ | فردریک گرو در کتاب فلسفه پیاده روی پاسخ می‌دهد

می‌خواهم بگویم قرار نیست به واسطهٔ پیاده‌روی با خودمان ملاقات کنیم. به واسطهٔ پیاده‌روی اصلاً‌ از ایدهٔ هویت، از وسوسهٔ کسی بودن یا اسم و گذشته‌ای داشتن می‌گریزیم.

کسی بودن فقط برای مهمانی‌های مجلل و آنچنانی خوب است که هر کس در آن‌ها داستان خودش را می‌گوید،‌ کسی بودن فقط برای اتاق مشاورهٔ روانشناس‌ها خوب است.

اما آیا همین کسی بودن ضمناً الزامی اجتماعی نیست که قصه‌ای احمقانه و طاقت‌فرسا را به دنبال خود می‌کشاند – چون به‌هر حال هر کس باید به تصویری که از خود ترسیم می‌کند پایبند باشد؟

آزادی برآمده از پیاده‌روی در کسی نبودن است؛ زیرا بدنی که پیاده می‌رود گذشته یا پیشینه‌ای ندارد،‌ تنها گردابه‌ای است در جریان بسیار کهن زندگی.

نیچه در جایی نوشته است که گسستن کاری دشوار است، زیرا قطع پیوند یا رهایی از بند تعلق درد و رنج به بار می‌آورد. اما در عوض خیلی زود نفعش را خواهیم دید.

مقدر بود زندگی شخص نیچه از همین گسست‌ها، قطع رابطه‌ها، و انزواجویی‌ها تشکیل شود: از جهان، جامعه، همسفران، همکاران، همسران، دوستان، بستگان. اما هر گسستی که بر عمق تنهایی او می‌افزود به معنای گسترش بیش از پیشِ آزادی‌هایش بود: دیگر لازم نبود توضیح بدهد، دیگر لازم نبود کوتاه بیاید، دیدش شفاف و خالی از تعصب بود.

نیچه پیاده‌رونده‌ای بی‌نظیر بود، خستگی نمی‌شناخت. خوش داشت همیشه به این مطلب اشاره کند. پیاده‌روی در هوای آزاد به عبارتی عنصر طبیعی آثارش بود، پای ثابت نوشته‌هایش.

… نیچه تمام روز راه می‌رفت و آنچه را که بدنش در حین پیاده‌روی -در مواجهه با آسمان و دریا و یخچال‌های طبیعی- در فکر او می‌دمید اینجا و آنجا فوراً می‌نوشت. «زرتشت با دلِ خود گفت: من آواره‌ام و کوه‌پیما. دشت‌ها را خوش نمی‌دارم. و چنان است گویی که زمانی دراز آرام نمی‌توانم نشست. و هر چیزی که هنوز همچون سرنوشت و آزمون به سراغ من آید، در آن آوارگی و کوه‌پیمایی [تازه‌ای] خواهد بود: و اما انسان، سرانجام، [در هر آزمونی] خود را می‌آزماید و بس.»

پیاده رفتن بدون به همراه داشتن چیزی، حتی ضروریات، یعنی سپردن خود به دست اولیّات. وقتی چنین کاری می‌کنید، دیگر هیچ‌چیز اهمیت ندارد، نقشه، اطمینان به نفس، هیچ‌چیز. هیچ‌چیز مگر باور قلبیِ تام و تمام به گشاده‌دستی جهان. سنگ‌ها، آسمان، زمین، درختان، همگی به خدمت ما درمی‌آیند، مانند یک هدیه، با حمایتی تمام‌ناشدنی.

با سپردن خود به دست امور اولیه اعتمادی را کسب می‌کنیم که تا قبل از آن برایمان ناشناخته بود، اعتمادی که دل را خشنود می‌کند، چرا که ما را تماماً به دیگری متکی می‌سازد و حتی رها از وظیفهٔ صیانت نفس. اولیه‌ها چیزهایی هستند که ما خود را به دست آنها می‌سپاریم، چیزهایی که تام و تمام به ما اعطا می‌شوند. اما برای تجربه کردن تار و پود اولیّات باید خطر کنیم، خطر گذشتن از مرز ضروریات.

وقتی پیاده‌روی طولانی می‌شود، لحظه‌ای فرا می‌رسد که دیگر نمی‌دانید چند ساعت گذشته است، یا چند ساعت دیگر طول می‌کشد تا به مقصد برسید؛‌ آن‌گاه سنگینی ضروریات ابتدایی را بر شانه‌هایتان احساس می‌کنید، با خود می‌گویید همین کافی است – دیگر لازم نیست برای کنار هم نگه‌داشتن جسم و روح کار اضافه‌ای بکنید – و احساس می‌کنید که می‌توانید روزها، قرن‌ها، همین‌طور ادامه دهید.

دیگر یادتان نمی‌آید به کجا می‌خواستید بروید یا چرا می‌خواستید بروید؛‌ این موضوع به همان اندازه بی‌معناست که پیشینه‌تان، یا این‌که ساعت چند است. پس احساس می‌کنید آزادید، زیرا هر بار که نشانهٔ مسئولیت‌های جهنمی سابقتان را به یاد می‌آورید – نام، سن، حرفه، سوابق – همگی در نظرتان مطلقاً مضحک، ناچیز و موهوم جلوه می‌‌کنند.