تفکر نقادانه | ادعا و ادعاشناسی
- روایت و انشا و ادعا چه تفاوتی با بحث و استدلال دارند؟ (مطالعهی این درس و پیشنیازهایش ضروری است)
- تفاوت واژههای عینی و ذهنی
- بتوانند تشخیص دهند که از میان گزارههایی که طرف مقابل مطرح میکند، کدام را باید ادعا در نظر گرفت.
- به خاطر بسپارند که انعطاف پذیری، بسته به شکل کاربرد آن میتواند به معنای استقبال از نقد و یا به معنای گریز از نقد باشد.
- بین ادعاهای توصیفی و ادعاهای ارزشی تفاوت و تمایز قائل شوند.
احتمالاً تا اینجا به این نتیجه رسیدهاید که چند واژهی کلیدی تفکر نقادانه مانند ادعا و گزاره و استدلال کاملاً برای شما واضح و شفاف هستند.
با چنین فرضی، احتمالاً منتظر هستید که وارد مراحل بعدی یادگیری تفکر نقادانه شویم.
اما از آنجا که تقریباً تمام بحث تفکر نقادانه حول همین سه مفهوم کلیدی شکل میگیرد، لازم است که برای آشنایی با آنها و شناخت جزئیات مربوط به آنها، وقت بیشتری صرف کنیم.
تا اینجا آموختهایم که:
ادعا، یکی از انواع گزاره است. اما هر گزارهای یک ادعا نیست.
ادعا، به معنای حرف دروغ یا نادرست نیست. ادعا میتواند درست یا نادرست باشد.
در این درس سعی میکنیم ادعاها را با دقت و عمق بیشتری بشناسیم. چون تفکر نقادانه بدون مهارت ادعاشناسی نمیتواند چندان مفید و کاربردی باشد.
اگر درسهایتان را به خوبی خوانده باشید و آموخته باشید، حتماً توجه داشتهاید که ما خیلی آرام و بیسر و صدا، یک ادعا را مطرح کردیم و از آن عبور کردیم:
تفکر نقادانه بدون مهارت ادعاشناسی نمیتواند چندان مفید و کاربردی باشد.
ادعاها به همین سادگی، در میانهی بحثها و گفتگوهای ما مطرح میشوند و اگر به آنها توجه نکنیم، میتوانند ذهن ما را تسلیم و تسلیم خود کنند.
البته همین جملهی آخر هم خود یک ادعا است:
اگر به آنها توجه نکنیم، میتوانند ذهن ما را تسلیم و تسلیم خود کنند.
مطالعهٔ مجموعه درسهای تفکر نقادانه صرفاً برای کسانی امکانپذیر است که از هر دو ویژگی زیر برخوردار باشند:
- عضو ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیمگیری (پیشنیاز تفکر نقادانه) را انجام داده و پروژهٔ آنها پذیرفته شده باشد.
البته اگر عضو ویژه متمم باشید، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که فهرست آنها را میتوانید در اینجا ببینید:
البته بررسیهای ما نشان داده که علاقهمندان تفکر نقادانه - اگر نخواهند دوره مدیریت کسب و کار متمم را به شکل کامل بخوانند - علاوه بر درس تصمیم گیری معمولاً درسهای زیر در اولویت قرار میدهند:
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | تجربههای ذهنی
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مدیریت تعارض
ظرافتهای کلامی | مهارت ارتباطی | مدل ذهنی
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین:
یکی از دوستان شما بعد از مطالعهی این درس میگوید: کلیت درس را فهمیدم. اما بحث فشرده و مثالهایش کم بود.
میتوانی در چند سطر، برایم موضوع را با مثالهای بیشتر و بهتر توضیح بدهی؟
منتظر هستیم تا توضیحات شفاف کنندهی شما را بخوانیم و از آنها بیاموزیم.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر نقادانه به شما پیشنهاد میکند:
- تفکر نقادانه (Critical Thinking) | آموزش تفکر انتقادی
- دانشمند بودن هم یک شغل است | مایکل کرایتون و نقد جامعه علمی
- تعریف تفکر نقادانه – درباره تاریخچه نقد و نقادی
- تفکر نقادانه در چه زمینههایی کاربرد دارد؟
- کتاب راهنمای تفکر نقادانه (پرسیدن سوالهای بجا)
- فکر کردن نقادانه چیزی شبیهِ خاکشویی است
- چهار پایه اصلی تفکر نقادانه
- خودمحوری چیست و چرا میتواند مانع تفکر نقادانه باشد؟
- روش چیست؟ روش شناسی چیست؟ (درباره متد و متدولوژی)
- روش علمی چیست؟ چه ادعایی علمی است؟ آیا همه چیز باید علمی باشد؟
- تفکر نقادانه: گشت و گذاری در تاریخ منطق
- تعریف شناخت (Cognition) چیست؟
- تعریف تفکر چیست؟ | چه زمانهایی فکر میکنیم؟
- تعریف گزاره چیست؟
- گزاره های اثباتی در برابر گزاره های هنجاری | پوزیتیو در برابر نرماتیو
- استدلال چیست؟ فرم استاندارد یک استدلال را چگونه بنویسیم؟
- تفکر نقادانه: “روایت، انشا و ادعا” با “بحث و استدلال” تفاوت دارند
- تفکر نقادانه | ادعا و ادعاشناسی
- چتر مفهومی یا واژه های چتری
- کتاب واقع نگری (کتاب واقعیت) | هانس روسلینگ
- فیک نیوز چیست؟ | اخبار جعلی چگونه فراگیر شد؟
- فیک نیوز | Fiskkit در تلاش برای نبرد با اخبار جعلی و مقالات تحلیلی ضعیف
- شکافهای سیاسی | دوقطبی شدن جامعه چه معنایی دارد؟
- تجربهٔ ذهنی | چالش استخراج ذخایر بستر دریاها
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : سامان عزیزی
احتمالاً بتونم این کار رو بکنم ( ادعا شماره یک).
اگر تو بهم بگی که کدوم قسمت های درس برات جا نیفتاده، شاید بتونم مثالهایی پیدا کنم که موضوع رو برات شفاف تر کنه. (ادعا شماره دو)
خوب اگه دقت کنی میبینی در همین دو جمله ای که من در جواب تو گفتم دوتا ادعا کردم. بیا با همین ها شروع کنیم.
یکی از بحث هایی که در درس مطرح شد، تقسیم بندی ادعاها به 1-ادعای توصیفی 2-ادعای ارزشی بود.
ادعای شماره یک با توجه به تعریف، احتمالاً یک ادعای ارزشی است چون گوینده بدون اینکه از مفروضات این ادعا صحبت کنه، باتوجه به مدل ذهنی خودش فکر میکنه(یا باور داره) میتونه این بحث رو شفافتر کنه.که ممکنه با شناختی که شما از من دارید همسو نباشه.
ادعای شماره دو هم احتمالاً یک ادعای توصیفی است. چون گوینده داره ادعا میکنه که مثال زدن برای یک مفهوم میتونه باعث شفاف شدن اون مفهوم در ذهن مخاطب بشه.که این ادعا میتونه توسط مخاطب صحت سنجی بشه و در نهایت درستی یا نادرستی اون مشخص بشه.
در قسمت دیگه ای از درس گفته شد که ادعاها همیشه قطعیتی توشون وجود داره حتی اگه با کلمات مختلفی از قطعیت اونها کم کنیم.
اینجا در هردو ادعای شماره یک و دو، با استفاده از دو واژه "احتمالاً" و "شاید" از تلاش شده از قطعیت ادعا کاسته بشه ولی در هر صورت میشه گفت که قطعیت در هر دو ادعا وجود داره.
در جای دیگه ای از درس گفته شد که هر ادعایی شامل یک رابطه است. یعنی ما در ادعاهامون دو مفهوم یا دو واژه(چه واژه عینی و چه واژه ذهنی) رو به هم ربط میدیم.
در ادعای شماره یک، گوینده ، دانسته های ذهنی خودشو با درک بهتر مطلب برای شما مرتبط کرده.
در ادعای شماره دو،گوینده مثال زدن بیشتر رو با شفافتر شدن موضوع به هم ربط داده.
و در نهایت این درس میخواد به ما بگه که درسته که ما در هر حرف زدن و نوشتنی ممکنه ادعاهای مختلفی بگیم و بشنویم ولی الزاماً هر گزاره ای که میشنویم یا میخوانیم یک ادعا نیست (و همین چند نکته ای که صحبت کردیم خوش کمک میکنه تا ادعاها رو بهتر بتونیم تشخیص بدیم).
حالا یکی دوتا مثال دیگه هم مینویسم ولی فقط داخل پرانتز اشاره میکنم از چه جنسی هستند:
-اگر ورود گردشگران به کشور به شرایط نرمال و مساعدی برسه ما میتونیم حدود چهار میلیون شغل در سال ایجاد کنیم (ادعای توصیفی-ورودگردشگران در شرایط نرمال در رابطه است با ایجاد چهار میلیون شغل در سال)
-اوج هنر رو میتونیم در هنر هنرمندانی که حرم امام رضا(ع) کار کرده اند ببینیم(ادعای ارزشی-اوج هنر در رابطه است با هنرهای سنتی و مذهبی)
-من برنامه ای دارم که درآمد ارزی کشور رو 2.5 برابر میکنه (ادعای ارزشی-برنامه من در رابطه است با افزایش درآمد ارزی)
-کشور باید از طریق مدیریت علمی مدیریت بشه (ادعای ارزشی-مدیریت علمی در رابطه است با انواعی از مدیریت که وجود دارند)