تعریف کسب و کار و هدف از کسب و کار چیست؟ | فرصت طلبی یا ایجاد ارزش پایدار؟
- مطالعه درس تعریف ارزش و ارزش آفرینی
- مطالعه و مرور درس مفهوم پایداری در مدیریت و کسب و کار
- بتوانند توضیح دهند که چگونه عبارت بهبود کیفیت زندگی دیگران می‌تواند به مفهوم ایجاد ارزش اقتصادی ترجمه و تبدیل شود.
- بتوانند دو مفهوم فرصت گرایی و ارزش گرایی را از یکدیگر تفکیک کنند.
- بتوانند تشخیص دهند که چه شیوه‌هایی از درآمدزایی را می‌توان صرفاً به عنوان فعالیت اقتصادی در نظر گرفت و چه شیوه‌هایی، کسب و کار محسوب می‌شوند.
در درس گذشته به برخی از موضوعات مرتبط با ارزش و ارزش اقتصادی اشاره کردیم و پرداختیم.
اما هنوز هم باید چند نکته‌ی دیگر در زمینه‌ی ارزش (Value) را مطرح کنیم.
چون تنها پس از شفاف شدن مفهوم ارزش می‌توانیم به سراغ سایر بحث‌های ارزش آفرینی و در نهایت به سمت بحث کارآفرینی – که ادامه‌ی طبیعی موضوع ارزش آفرینی است – برویم.
بسیاری از تفاوت‌های ما، در تفاوت نگاهمان به مفهوم «ارزش» است
بسیاری از دانشمندان و اندیشمندان بزرگ مدیریت در دهههای اخیر، روی مفهوم ارزش متمرکز شده‌اند و کوشیده‌اند که تعریف مشخص و دقیقی از این واژه ارائه دهند.
اصرار در تعریف ارزش و شفاف کردن مفهوم آن، صرفاً یک وسواس تئوریک و آکادمیک نیست؛ بلکه یک مسئله‌ی ضروری برای فعالیت در فضای کسب و کار است.
در درسهای دیگر مدیریت کسب و کار (MBA) خواهیم دید که بسیاری از رفتارها و تصمیم‌ها در فضای کار، از جمله تعریف مدل کسب و کار، تصمیم‌گیری درباره مدیریت منابع، طراحی سیستم کنترل، انتخاب استراتژی تبلیغات و بسیاری از فعالیت‌های دیگر، وابسته به این هستند که ما از ارزش چه تعریفی در ذهن داریم.
موارد بسیاری را می‌توان یافت که تفاوت در تعریف ارزش و نگاه به مفهوم ارزش آفرینی، موفقیت و شکست سازمان‌ها و کسب و کارها را رقم زده است.
در این درس به بررسی سه پرسش مهم درباره‌ی ارزش می‌پردازیم.
این سه پرسش و پاسخ که برای آنها مطرح می‌کنیم را می‌توانید به عنوان بحث تکمیلی درس گذشته در نظر بگیرید:
بهتر نیست بگوییم ارزش هر چیزی است که مردم حاضر باشند برای آن پول بدهند؟ (بحث ارزش را از اخلاقی یا غیراخلاقی بودن و قانونی یا غیرقانونی بودن جدا کنیم)
چه مثال‌هایی از فعالیت‌های اقتصادی می‌توان تصور کرد که «کسب و کار» نباشند؟
چرا مفهوم ارزش را در کنار بهتر شدن کیفیت زندگی مردم قرار داده‌ایم؟
چرا هر فعالیت یا محصولی را که مردم برای آن پول بدهند، الزاماً خلق ارزش در نظر نمی‌گیریم؟
اجازه بدهید قبل از اینکه به پاسخ این سوال بپردازید، یک واقعیت انکار‌ناپذیر را مرور کنیم:
«تعداد زیادی از کسب و کارهای دنیا که اتفاقاً گردش مالی خوبی هم دارند، الزاماً برای بهبود کیفیت زندگی مردم ایجاد نشده‌اند؛ با این حال،بسیار موفق هستند و به خوبی هم رشد کرده‌اند.»
شاید به همین علت است که در دهههای گذشته، این سنت رواج داشت که هر نوع فعالیتی که نهایتاً به خلق درآمد و پول تبدیل می‌شد، کسب و کار در نظر گرفته شود.
اما با در نظر گرفتن مفهوم پایداری (که در مدیریت کسب و کار، دغدغه‌ی نسبتاً جدیدی محسوب می‌شود) به این نتیجه می‌رسیم که اگر کسب و کارها بهبود کیفیت زندگی مردم را مد نظر قرار ندهند، رقابت با سایر کسب و کارها برایشان چندان ساده نخواهد بود و با چالش‌های جدی مواجه می‌شوند.
در ادامه قصد داریم برخی از این مشکلات و چالش‌ها را بررسی کنیم.
توجه داشته باشید که ادبیات ما در این‌جا، مستقل از اخلاق کسب و کار یا نیکوکاری یا سایر مفاهیم ذهنی است و قصد داریم صرفاً از زاویه‌ی منطق خشک اقتصادی و کسب و کار به این بحث نگاه کنیم.
دسترسی کامل به این درس برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به درسهای ارزش آفرینی به دوره‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در این‌جا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
البته بررسی‌های ما نشان می‌دهد که علاقه‌مندان به ارزش آفرینی از بین درسهای متنوع متمم به درسهای زیر علاقه‌ی بیشتری نشان داده‌اند:
بازاریابی | کارآفرینی | استارتاپ
استراتژی | تفکر سیستمی | آموزش فروش
تصمیم گیری | مشاوره مدیریت | کوچینگ
دیجیتال مارکتینگ | مدل کسب و کار | فنون مذاکره
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری ارزش آفرینی به شما پیشنهاد میکند:
- ارزش و ارزش آفرینی در کسب و کار (نقشه راه درس)
- ارزش چیست؟ | تعریف ارزش و ارزش آفرینی در کسب و کارها
- تعریف پایداری چیست؟ | بررسی مفهوم پایداری در مدیریت و کسب و کار
- تعریف کسب و کار و هدف از کسب و کار چیست؟ | فرصت طلبی یا ایجاد ارزش پایدار؟
- دلالی چیست؟ واسطه گری چه تفاوتی با دلالی دارد؟
- تعریف بازار چیست؟ انواع بازارها کدامند؟
- فهرست برخی روشهای کلاسیک تولید ارزش اقتصادی
- تفاوت کالا و خدمت در چیست؟
- معرفی کتابی درباره اقتصاد خدمات | خلق ارزش با ارائه خدمات
- «کسب و کار خدماتی» یا «خدماتی شدن کسب و کار»؟
- تعریف صنعت چیست؟ تفاوت بازار و صنعت در کجاست؟
- تجزیه و تحلیل بازار | معیارهای ارزیابی بازار و محصول
- ارزش آفرینی و شناخت انگیزه انسانها
- زنجیره ارزش پورتر | ابزاری برای تحلیل وضعیت کسب و کار
- زنجیره ارزش خدمات برای تحلیل کسب و کارهای خدماتی
- پروژه پایانی ارزش آفرینی
- کتاب طراحی ارزش پیشنهادی
- اتاق خبر | درس ارزش آفرینی
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : گروه متمم
اولین نکته‌ای که باید در نظر داشته باشیم این است که ارزش آفرینی و «بهبود کیفیت زندگی» یک مفهوم مطلق نیست و یک مفهوم کاملاً «ادراکی» است و قضاوت هر کس در مورد آن فرق میکند. شاید از نظر من یا شما، یک فندک یکصد میلیون تومانی، کیفیت زندگی کسی را بهتر نکند! اما کم نیستند افرادی که چنین فندکی دارند و معتقدند حتی نگاه کردن به آن، کیفیت لحظات زندگیشان را تغییر می‌دهد!
بگذارید مثال عمومی‌تری بزنیم. افراد زیادی هستند که می‌گویند به وجود آمدن ابزارهای ارتباطی دیجیتال و به طور خاص موبایل، کیفیت زندگی را بهتر کرده است. افراد زیادی هم معتقدند که به وجود آمدن ابزارهایی از این دست، به تنهایی انسان و افزوده و کیفیت زندگی را کاهش داده است. انسانها در یک مهمانی هم، بیشتر از اینکه با هم حرف بزنند، صفحه‌ی موبایل هم را می‌بینند.
همین ماجرا، در مورد سیگار وجود دارد. چند میلیارد انسان معتقدند که سیگار،موجب کاهش کیفیت زندگی انسانها می‌شود. بیش از یک میلیارد نفر در دنیا (سیگاریها) هم معتقدند که سیگار کیفیت زندگی و لحظات آنها را بهبود داده است! (اگر بخواهیم وزن بدهیم شاید وزن اقتصادی گروه دوم بیشتر باشد! چون گروه اول حاضر نیستند برای عقیده‌ی خود پول بدهند و اگر بگویند هرکس با سیگار مخالف است ماهی پنجاه هزار تومان برای مبارزه با سیگار بدهد، همه فرار خواهند کرد! اما گروه دوم برای اثبات عقیده‌شان حاضر به پرداخت بیش از این عدد در ماه هستند!)
به عبارت دیگر، از منظر مدیریتی، صنعت دخانیات و صنعت تولید موبایل، به شکل مشابهی مورد تایید و نقد هستند و اگر سوال بالا را در مورد دخانیات می‌پرسی، دقیقاً باید در مورد موبایل هم بپرسی و همان جوابی که در مورد موبایل می‌دهی - اگر درست و منطقی باشد - باید در مورد دخانیات هم صادق باشد!
اگر بخواهیم به شکل دیگری صحبت کنیم، سرنوشت و ساختار و مدل ارزش آفرینی و پایداری و ناپایداری این صنایع، زمانی تثبیت می‌شود یا تغییر میکند که مصرف کنندگان آن، «ادراک» خود را از کارکرد محصولات و خدمات آنها تغییر دهند.
با این توضیح عمومی - کمی بزرگنمایی شده - برای کاهش «آلودگی قضاوت و پیش‌فرض» که ضرر ذهنی و جسمی آن از «اعتیاد به نیکوتین» خیلی خطرناک‌تر است و می‌تواند برای یک جامعه «سرطان‌های فکری جدی و واگیردار» ایجاد کند، اجازه بدهید نظر دوستانی که الان پای کامپیوتر نشسته‌اند و در حال بحث و پاسخ‌گویی به کامنت شما هستند را به صورت خلاصه بیان کنیم:
بعید است شرکت های دخانیاتی در بلندمدت پایدار بوده یا حداقل سودآور بمانند. با توجه به فشارهای اجتماعی جدی که به اونها وارد می‌شه و ضررهای فیزیکی محصولات اونها که - با وجود فشارهای اقتصادی جدی تولیدکنندگان - غیر قابل انکار است، بعید است که چنین شرکت‌هایی اجازه پیدا کنند چیزی بیشتر از یک یا دو قرن به صورت گسترده مانند امروز، فعالیت داشته باشند (قابل درک است که با معیارهای ذهنی بسیاری ازما، پروژه‌ای که بیشتر از یک سال عمر کند، پایدار است! اما ما در مورد سازمان‌های اقتصادی واقعی و عرف مدیریتی جهانی صحبت می‌کنیم. امروز وقتی از پایداری حرف می‌زنیم بسیار بلندمدت‌تر فکر می‌کنیم. نمونه‌ی سازمان‌هایی که همین الان هم در جهان چندصد سال عمر کرده باشند و باقی مانده باشند، کم نیست).
به نظر می‌رسد در مسیر آتی، مردم سیگار کشیدن را کنار نخواهند گذاشت. چون قدمت دخانیات چیزی در حد قدمت بشر است! اما با توجه به فشار نهادهای سلامت محور و مدنی و اینکه تقریباً هر قانونی در هر جای جهان، با صرف هزینه‌ی مشخصی، قابل صرف نظر کردن است، احتمالاً در آینده، شرکت‌های دخانیاتی برای ادامه‌ی «فروش سرطان» به مردم، مجبور به صرف هزینه‌های غیرقانونی و پنهان بیشتری هستند و حاشیه‌ی سود این صنعت منطقاً باید کاهش بیابد. تغییر حاشیه سود، یکی از مواردی است که به تدریج مدل یک کسب و کار را تغییر می‌دهد.