زنجیره ارزش خدمات برای تحلیل کسب و کارهای خدماتی

فعالانِ تولید و عرضه‌ی کالا و محصولات فیزیکی، به خوبی با زنجیره ارزش پورتر کنار می‌آیند و آن را درک می‌کنند. چون مصداق‌های لجستیک ورودی، بازاریابی و فروش و نیز خدمات پس از فروش، در حوزه‌ی محصولات فیزیکی کاملاً واضح است.

اما همواره یک نقد مهم به زنجیره ارزش پورتر وارد شده است: این شکل از تقسیم‌بندی فعالیت‌ها برای کسب و کارهای خدماتی چندان مفید نیست.

در واقع شاید با مدل زنجیره ارزش پورتر بتوان یک خودروسازی بزرگ را تحلیل کرد، اما وقتی قرار است از آن برای تحلیل فعالیت‌های هتلداری، فعالیت یک شرکت مشاوره مدیریت و یا یک شرکت طراحی دکوراسیون داخلی استفاده کنیم، به خوبی حس می‌کنیم که آن مدل با این نوع فعالیت‌ها فاصله‌ی زیادی دارد.

به همین علت، همواره این سوال مطرح بوده که آیا می‌توان چیزی شبیه زنجیره ارزش پورتر را برای خدمات و کسب و کارهای خدماتی هم تعریف کرد؟

این موضوعی است که در درس حاضر به آن می‌پردازیم.

تعریف زنجیره ارزش برای خدمات

ابتدا باید به خاطر داشته باشیم که پورتر اصرار ندارد که حتماً از یک فُرم ثابت و فراگیر برای ترسیم زنجیره ارزش استفاده شود. حرف پورتر این است که وقتی از ارزش و ارزش آفرینی حرف می‌زنیم، به جای این‌که ارزش را برای کل کسب و کار تعریف کنیم، بهتر است کسب و کار را به واحدهای کوچک‌ترین تقسیم کرده و ارزش‌آفرینی هر بخش را به صورت جداگانه بررسی کنیم.

با این کار، راحت‌تر می‌توانیم نقاط قوت و مزیت‌آفرین کسب و کار خود را بشناسیم. هم‌چنین نقاط ضعف و بخش‌های ناکارآمد هم ساده‌تر به چشم می‌آیند و مشخص می‌شوند.

پس برای تعریف و ترسیم زنجیره ارزش کسب و کارهای خدماتی باید بتوانیم فعالیت‌های این کسب و کارها را به واحد‌های معنادار تقسیم کنیم.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری ارزش آفرینی به شما پیشنهاد می‌کند: