تعریف همدلی چیست؟ | تفاوت همدلی و همدردی

در حالی که همه‌ی ما به سادگی واژه‌های همدلی و همدردی را به‌کار می‌بریم و معتقدیم که معنا و مفهوم آن‌ها برایمان واضح است، در میان محققان و متخصصان این حوزه، اتفاق نظر چندانی بر روی معنای این واژه‌ها وجود ندارد.

حتی با وجودی که در نخستین جلسات آموزش مدیریت، مذاکره و هوش هیجانی، به تفاوت همدلی و همدردی اشاره می‌شود، روانشناسان در شیوه‌ی جداسازی و تفکیک این دو، هم‌نظر نیستند.

بنابراین به جای عبارت می‌خواهیم بگوییم همدلی و همدردی چیست، دقیق‌تر خواهد بود اگر بگوییم: می‌خواهیم با هم قرار بگذاریم که واژ‌ه‌های همدلی و همدردی، برای ما چه معنایی داشته باشند (منابع).

تعریف همدلی از دیدگاه کارل راجرز

یکی از تعریف های پایه درباره‌ی همدلی، توسط کارل راجرز ارائه شده و دیگرانی که پس از او به این حوزه پرداختند،‌ همواره به تعریف او توجه داشته‌اند:

می‌توانیم بگوییم همدلی یعنی این‌که به شکلی به دنیای اطراف نگاه کنیم که انگار، از چشم فرد دیگری به جهان می‌نگریم.

اگر از ظاهر اصطلاح Vicarious Introspection نمی‌ترسید، باید بگوییم که این عبارت دوکلمه‌ای که هاینز کوهات مطرح کرده نیز یکی از بهترین تعریف های همدلی است.

کلمه‌ی  Vicarious برای توصیف کارهایی به کار می‌رود که از طرف فرد دیگر و به نیابت از او انجام می‌دهیم.

کلمه‌ی  Introspection هم چنان‌که در درس‌های دیگر متمم هم اشاره شده،‌ به معنای درون‌نگری و جستجوی حالات و تجربیات درونی است.

بنابراین می‌توانیم همدلی را به صورت درون نگری نیابتی تعریف کرده یا این تعبیر را به شکل زیر به یک جمله‌ی فارسی ساده تبدیل کنیم:

همدلی و همدردی

اکثر نویسندگان در زمینه‌ی مدیریت و هوش هیجانی، ترجیح می‌دهند به جای همدلی شناختی و همدلی احساسی، از دو اصطلاح همدلی و همدردی استفاده کنند.

ما هم همین شیوه را به‌کار می‌گیریم.

خصوصاً این‌که دغدغه‌ی اصلی ما هم‌دردی نیست:

• ما نمی‌خواهیم به مدیری که حقوق کارمندان خود را نداده است،‌ بگوییم خودت حقوق نگیر تا حس هم‌دردی‌ات تقویت شود.
• به یک پزشک بگوییم خودت تک تک بیماری‌ها را تجربه کن، تا توانایی همدردی‌ات افزایش یابد.
• بگوییم قاضی که خود جرمی انجام نداده باشد، هرگز نمی‌تواند هم‌دردی کند و از این منظر، قاضی ضعیفی است.

تقریباً هر چه در کتابهای مدیریت، هوش هیجانی و #کاریزما درباره‌ی همدلی می‌بینید به جنبه‌ی شناختی (Cognitive) آن پرداخته و ما هم با شما قرار می‌گذاریم که از این به بعد، وقتی همدلی را به‌کار می‌بریم، منظورمان همین جنبه باشد.

اگر قصدمان اشاره به همدلی احساسی و عاطفی بود، از اصطلاح همدردی استفاده خواهیم کرد.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری هوش هیجانی به شما پیشنهاد می‌کند: