Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی هدف گذاری (کلیک کنید)


قدردانی و قدرشناسی | چقدر در زندگی‌تان شکرگزار و سپاسگزار هستید؟ (+پرسشنامه)



قدردانی و قدرشناسی، جزو صفات شخصیتی مظلوم محسوب می‌شوند.

ما انسان‌ها را به خاطر شجاعت، جسارت، دانش، تواضع و صدها صفت و ویژگی دیگر، ستایش می‌کنیم، اما کمتر پیش می‌آید که بگوییم:
«فلانی، یک انسان قدردان و شکرگزار است. او قدر لطف دیگران را می‌داند و از آن‌ها تشکر می‌کند. هم‌چنین نعمت‌ها و داشته‌های زندگی‌اش را می‌بیند و صرفاً بر روی نداشته‌ها متمرکز نیست.»

این بی‌توجهی و کم‌توجهی در حالی است که دانش روانشناسی و به‌طور خاص، روانشناسی مثبت گرا، درباره‌ی قدردانی، قدرشناسی، سپاسگزاری و شکرگزاری، نکات فراوانی را مطرح کرده‌اند و از آن غافل نبوده‌اند.

همه می‌دانیم که روانشناسی مثبت گرا، روانشناسیِ نگاه به نقاط قوت است. دغدغه‌ی این شاخه از روانشناسی، دیدن ویژگی‌های مثبت و توانمندی‌های انسان‌ها است (و نه بیماری‌ها و ضعف‌ها و مشکلات‌شان).

اما شاید ندانیم که برخی از روانشناسان، در فهرست نقاط قوت انسان‌ها، قدردانی و قدرشناسی و سپاس‌گزاری و شکرگزاری را هم قرار داده‌اند (تعبیرها مختلف است. اما Gratitude و Appreciation از جمله‌ی این صفاتی است که در فهرست‌ها به کار می‌رود).

مارتین سلیگمن و کریستوفر پترسون، از جمله‌ی این روانشناسان هستند که یک فصل کامل از کتاب Character Strengths and Virtues را به این صفت اختصاص داده‌اند و درباره‌ی آن، صحبت کرده‌اند.

آن‌ها به این نکته پرداخته‌اند که این ویژگی، هم در سطح فردی و هم در سطح اجتماعی، کارکردهای سازنده‌ی فراوانی دارد: از یک سو می‌تواند به قوام و بقای جامعه کمک کند، و از سوی دیگر، روی صحت و سلامت و به‌زیستی  خود فرد تأثیر بگذارد.

جالب است که با همه‌ی این‌ها، علاقه‌مندان به مباحث علمی، کمتر رغبت می‌کنند به این مفاهیم نزدیک شوند. شاید بخشی از این وضعیت را باید به سخنرانان انگیزشی ربط داد. آن‌ها آن‌قدر درباره‌ی قدردانی و قدرشناسی و شکرگزاری «فریاد زده‌اند» که صدای روانشناسی علمی در این زمینه، کمتر به گوش رسیده است.

با این مقدمه، در این درس قصد داریم به کمک یک پرسشنامه (واتکیز) و نیز با مرور مولفه‌های قدرشناسی (مک کالو) شما را ترغیب کنیم که کمی بیشتر در این‌باره فکر کنید.

پرسشنامه قدردانی و قدرشناسی واتکینز

طی دهه‌های اخیر، پرسشنامه‌ها و ابزارهای متعددی برای سنجش میزان قدردانی و قدرشناسی طراحی شده‌اند.

یکی از شناخته‌شده‌ترین این ابزارها، پرسشنامه‌ی واتکینز است که افراد بسیاری از جمله مارتین سلیگمن به آن ارجاع داده‌اند (+/+).

محدودیت در دسترسی کامل به این مجموعه درس

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های روانشناسی مثبت گرا برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

  تعداد درس‌ها: ۳۲ عدد

  دانشجویان این درس: ۳۹۷۵ نفر

  تمرین‌های ثبت‌شده: ۲۰۶۱ مورد

با عضویت ویژه، علاوه بر امکان مطالعه‌ی درس‌های روانشناسی مثبت‌گرا به درس‌های بسیار بیشتری نیز دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های متمم

البته از میان درس‌ها و مطالب مطرح شده، ما فکر می‌کنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعه‌ی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:

  شخصیت شناسی / حمایت اجتماعی / خودشناسی

  تحلیل رفتار متقابل / عزت نفس | کوچینگ

  پرورش تسلط کلامی

  استرس / چگونه شاد باشیم / مدیریت انگیزه

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

تمرین و مشارکت در بحث

اگر دوست داشتید، امتیاز خودتان را به دوستان‌تان بگویید.

با توجه به سوال‌های پرسشنامه، اگر بخواهید قدردان‌بودن و شکرگزاری را در حد چند جمله تعریف و توصیف کنید، چه می‌گویید و چه می‌نویسید؟

(برای خودتان و نه نوشتن در این‌جا) یکی از نزدیکان خود را انتخاب کنید و ببینید در چهار بُعد قدردانی، نسبت به او چه وضعی دارید. در کدام ابعاد از او قوی‌تر هستید؟ در کدام ابعاد، عقب‌تر از او قرار گرفته‌اید؟

آیا میکرواکشن (اقدامک) خاصی به ذهن‌تان می‌رسد که از همین امروز بتوانید انجام دهید تا شاید به تدریج، میزان شکرگزاری و قدردانی و قدر‌شناسی‌تان افزایش پیدا کند؟

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری روانشناسی مثبت گرا به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه روانشناسی مثبت گرا
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۵۱ نظر برای قدردانی و قدرشناسی | چقدر در زندگی‌تان شکرگزار و سپاسگزار هستید؟ (+پرسشنامه)

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی

    امتیاز من در این پرسشنامه

    امتیاز من ۲۲۷ شد که در لحظه‌ی نوشتن این کامنت، رکوردار محسوب می‌شم (از نظر قدرناشناسی و ناسپاسی).

    البته این رو بگم که به نظرم طراح پرسشنامه، سوگیری خاصی نسبت به غروب و برگ درختان سبز و گل و علف و علوفه داشته.

    مثلاً اگر تخم‌گذاشتن یک پرنده یا لانه ساختن یک گنجشک یا مراقبت یک حیوان از بچه‌هاش رو مثال می‌زد، من می‌تونستم تا ۲۸۰-۲۹۰ بالاتر بیام که قطعاً عدد آبرومندتری محسوب می‌شد.

    (همونطور که می‌بینید، حتی از طراح پرسشنامه هم سپاسگزار نیستم).

    تعریف از قدرشناسی

    چند بار سوال‌های پرسشنامه رو مرور کردم و سعی کردم جمع‌بندی‌شون کنم.

    به نظرم رسید که قدرشناسی و شکرگزاری بر اساس این پرسشنامه دو مولفه داره. یکی جنبه‌ی شخصی نسبت به افراد خاص (مثلاً والدین. دوستان. کسانی که به ما کمک کرده‌اند) و یکی جنبه‌ی زیبایی‌شناسی (مثل لذت بردن از طبیعت و تغییر فصل و ...)

    که من در جنبه‌ی دوم، امتیاز پایینی آوردم و در جنبه‌ی اول، تقریباً همه‌ی امتیازها رو داشتم.

    چیز دیگه‌ای که بر اساس پرسشنامه متوجه شدم اینه که برای شکرگزار و قدردان بودن، باید یاد بگیریم خوشی‌های کوچک‌تر رو هم ببینیم و نگاه‌مون صرفاً به اتفاقات بزرگ نباشه.

    ضمناً - اگر این پرسشنامه رو ملاک در نظر بگیریم - فضیلت قدردانی و شکرگزاری در کسانی پرورش پیدا می‌کنه که هر روز، بتونن برای لحظاتی از حرکت پرشتاب در مسیر زندگی و هدف‌هاشون فاصله بگیرن. متوقف بشن. اطراف‌شون رو ببینن. دستاوردهاشون، کمک‌های دیگران و زیبایی‌های محیط رو مرور کنن و سپس ادامه بدن.

    اگر با شتاب زیاد، پیوسته رو به جلو در حال حرکت باشیم، ممکنه دستاوردهامون زیاد بشه، اما احساس خوبِ رضایت و قدردانی و قدرشناسی رو کمتر تجربه می‌کنیم.

    میکرو اکشن:

    من در مورد چگالی قدرشناسی، به نظر خودم نه‌تنها مشکلی ندارم، بلکه شاید کمی افراطی هم باشم (مثلاً اگر با تاکسی به جلسه‌ی امضای قرارداد برم، در ذهنم راننده‌ی تاکسی رو هم در درآمد قرارداد سهیم می‌دونم).

    اما در گستره و تواتر، وضعم اصلاً خوب نیست.

    یعنی نگاهم صرفاً به بخش کوچکی از دستاوردهام محدوده. و به ندرت هم فرصت می‌کنم بنشینم و به اون‌ها فکر کنم.

    شاید به عنوان میکرواکشن برای من، همون چیزی مناسب باشه که مربیان انگیزشی می‌گن و من تا به حال هیچ‌وقت جدی نگرفته‌ام (از این به بعد جدی می‌گیرم).

    صبح‌ها که بیدار می‌شم قبل از این‌که برنامه‌ی کارهای روزانه رو مرور کنم، سعی کنم فهرستی از داشته‌های ارزشمند و خوشایند خودم رو مرور کنم.

    با این کار، هم به تدریج گستره‌ی شکرگزاریم بیشتر میشه، هم فرکانسش به روزی یک بار می‌رسه (الان خیلی کمتره).

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .