کتاب پنج دشمن کار تیمی | آشنایی با چالش های کار تیمی اثربخش
اگر از چند نفر بخواهید که تعدادی کتاب ساده و عمومی در زمینه کار تیمی به شما پیشنهاد کنند، احتمالاً کتاب پنج دشمن کار تیمی (Five Dysfunctions of a Team) یکی از موارد مشترک در میان فهرست‌ها خواهد بود.
پاتریک لنچیونی (Patrick Lencioni) نویسنده‌ی پنج دشمن کار تیمی، آن را در سال ۲۰۰۲ منتشر کرده و پس از آن، این کتاب همواره مورد توجه خوانندگان کتابهای عمومی مدیریتی قرار داشته است.
البته این تنها کتاب لنچیونی نیست و او کتابهای پرمخاطب دیگری هم نوشته که از جمله‌ی آنها می‌توان به «چهار دل‌مشغولی یک مدیر فوق‌العاده»، «سه ویژگی یک شغل رقت‌آور» و «پنج وسوسه‌ی یک مدیرعامل» اشاره کرد.
لنچیونی یک شرکت مشاوره مدیریت به نام Table Group دارد و با توجه به تمرکز محتوای سایت روی کتابهای او می‌توان حدس زد که این کتابها نقش مهمی در جذب مشتری برای شرکت او ایفا می‌کنند.
ساختار کتاب پنج دشمن کار تیمی
کتاب پنج دشمن کار تیمی، بر اساس مشاهدات و تجربیات شخصی لنچیونی تألیف شده است. بنابراین، نباید انتظار داشته باشید که با یک کتاب آکادمیک یا مجموعه‌ی گسترده‌ای از ارجاع به کتابها و مقالات دیگر روبرو شوید.
بنابراین بهترین شکل رویایی با این کتاب آن است که فرض کنید پای صحبت‌های یک مشاور با تجربه‌ی مدیریت نشسته‌اید و او می‌خواهد تجربیات و دیدگاههای خود را در زمینه‌ی کار تیمی برای شما بیان کند.
لنچیونی کتاب پنج دشمن کار تیمی را به دو بخش اصلی تقسیم کرده است: بخش اصلی که بیش از ۸۰٪ حجم کتاب را به خود اختصاص داده، یک داستان مدیریتی است و بخش دوم، شکل رسمی‌تر یک کتاب مدیریتی را دارد و در آن، نویسنده چارچوبی را برای تحلیل چالش‌ها و مشکلات کار تیمی، تنظیم و ارائه کرده است.
با توجه به حجم قابل‌توجه بخش اول و سایه انداختن آن بر بخش دوم، می‌توان این کتاب را در دسته‌ی داستان‌های مدیریتی طبقه‌بندی کرد.
به عبارت دیگر، احتمالاً کسانی را که در یک شرکت (به طور خاص در سطح مدیریتی) یا یک کسب و کار کوچک تیمی (مثلاً یک استارت آپ) فعالیت کرده‌اند، می‌توان مناسب‌ترین مخاطب‌های کتاب پنج دشمن در نظر گرفت.
نکته‌ای درباره‌ی خلاصه کتاب پنج دشمن کار تیمی
در بسیاری از سایت‌ها، کلاس‌ها و کتابها، خلاصه‌هایی از کتاب پنج دشمن کار تیمی ارائه شده است.
ما هم در این درس، برخی از مهم‌ترین نکات کتاب پنج دشمن کار تیمی را مرور می‌کنیم. اما لازم است بر یک نکته‌ی مهم تأکید کنیم: جنسِ کتاب پنج دشمن به گونه‌ای است که همه‌ی جزئیات آموزنده‌ی آن، در قالب خلاصه کتاب منتقل نمی‌شود.
ما در بخش اول کتاب، با یک داستان مواجهیم:
داستان یک شرکت فعال در حوزه‌ی تکنولوژی که سیاسی‌کاری و اختلاف‌نظر و رفتارهای مخرب در آن بسیار زیاد است. این وضعیت در حدی عمیق و جدی است که هیأت مدیره تصمیم می‌گیرند مدیرعامل فعلی را برکنار کرده و او را در یک لایه پایین‌تر (به عنوان یکی از مدیران ارشد) قرار دهند.
سپس مدیری از بیرون می‌آورند تا شرکت را سر و سامان دهد. مدیر جدید، کاترین، خانمی ۵۷ ساله است که سابقه‌ی کاری‌اش به صنعت خودرو برمی‌گردد و پیش‌زمینه‌ای در حوزه‌ی تکنولوژی ندارد.
کاترین همان کسی است که روحیه‌ی تیمی را به شرکت بازمی‌گرداند و باعث می‌شود که داستان، با پایانی خوش (رونق دوباره‌ی شرکت) تمام شود.
اگر بخواهید روایت لنچیونی را با استانداردهای داستان‌نویسی بسنجید، احتمالاً امتیاز بالایی به او نخواهید داد. اما اگر تمام این داستان را، یک مثال طولانی و مفصل از چالش های کار تیمی در شرکت در نظر بگیرید، اتفاقاً او نمره‌ی خوبی به دست خواهد آورد.
داستان لنچیونی، قطعات زائد ندارد. تک تک جملات با دقت انتخاب شده‌اند و حاشیه‌های ماجرا هم آموختنی است. در حدی که بخش‌هایی از کتاب را می‌توان به عنوان Caseهای آموزش مذاکره در نظر گرفت.
کاترین به خوبی می‌داند که وقتی یکی از مدیران شرکت، بدون هماهنگی قبلی، یک ایمیل عمومی برای همه می‌زند و می‌گوید که در جلسه‌ی رسمی شرکت حاضر نخواهد شد، نباید با ایمیل جواب بدهد و بهتر است به صورت رو در رو مسئله را حل کند تا آتشِ تعارض، دامن تمام شرکت را نگیرد.
کاترین هم‌چنین به خوبی ارزش سکوت کردن در مذاکره را می‌داند و لنچوینی با دقت تمام توضیح می‌دهد که او چگونه از قدرت سکوت بهره می‌گیرد.
او در گفتگو هم قدرتمند است و وقتی می‌خواهد سختی تغییر را به رئیس هیأت مدیره یادآوری کند، تعبیری زیبا را به‌کار می‌گیرد:
یک تیم درهم‌شکسته و ازهم‌گسیخته، درست مثل دست یا پای شکسته است.
ترمیم آن، قطعاً درد دارد. چه بسا [در صورت جوش‌خوردگی نادرست] لازم باشد خودت آن را دوباره بشکنی و سپس به شکل درست، پیوند دهی.
و این شکستن دوم، حتی از شکستگی اصلی هم دردناک‌تر است. چون آگاهانه و عمدی انجام می‌شود و نه از سر غفلت.
این مدیر تازه، با قدرتِ «مشاهده‌گر بودن» هم آشناست. به همین علت، دو هفته‌ی اول، تقریباً هیچ کاری نمی‌کند و حتی در جلسات هم ساکت است و مدیریت جلسات را هم‌چنان در اختیار مدیر قبلی قرار می‌دهد.
این‌ها همه نکاتی است که هنگام خواندن جزء به جزء داستان با آنها روبرو می‌شوید و در «خلاصه کتاب پنج دشمن کار تیمی»، نشانه‌ای از آنها نمی‌بینید.
پنج دشمن کار تیمی چه هستند؟
لنچیونی معتقد است که وجود پنج عامل اصلی برای دستیابی به حداکثر اثربخشی و عملکرد در کار تیمی ضروری است:
او معتقد است که این پنج عامل، دقیقاً به ترتیب بالا روی هم تأثیر می‌گذارند. یعنی تا اعتماد شکل نگیرد، تعارض سازنده هم وجود نخواهد داشت و تا اختلاف‌نظرها در قالب بحث و گفتگو طرح نشوند، کسی از خود تعهد نشان نخواهد داد. هم‌چنین تعهد را پایه‌ی مسئولیت‌پذیری می‌داند و صرفاً پس از تقویت این چهار ستون است که می‌توان از نتیجه‌گرایی در تیم صحبت کرد.
لنچیونی به شکل علمی و بر پایه‌ی مطالعات و تحقیقات، شواهدی ندارد که هر یک از این‌ها را حتماً به همین ترتیب در زنجیره قرار دهد و صرفاً به تجربیات و دانسته‌های خود و استدلال‌هایی ضعیف اتکا میکند.
اما حتی اگر ترتیب این زنجیره را نپذیریم، هم‌چنان می‌توان پذیرفت که نبودن هر یک از این پنج عامل می‌تواند به دشمنی برای کار تیمی تبدیل شود:
- نبودن اعتماد میان اعضای تیم
- ترس از تعارض
- نداشتن تعهد
- اجتناب از مسئولیت‌پذیری
- بی‌توجهی به نتایج و دستاوردها
در ادامه توضیحات بیشتری را درباره‌ی هر یک از این پنج مورد ارائه می‌کنیم:
دسترسی کامل به این درس و ۳۳ درس دیگر دربارهٔ کار تیمی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۳۵۳۹ نفر از متممی‌ها مجموعاً ۲۰۲۶ تمرین در درسهای کار تیمی ثبت کرده‌اند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۳۳ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی خواهید داشت:
مذاکره | هوش هیجانی | کوچینگ | مسیر شغلی
شخصیت شناسی | خودشناسی | هدف گذاری
مهارت های ارتباطی | حمایت اجتماعی | مدیریت تعارض
تصمیم گیری | حل مسئله | مشاوره مدیریت
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)
توضیح پایانی: آقای فضل اله امینی کتاب پنج دشمن کار تیمی را ترجمه کرده و نشر فرا آن را به بازار عرضه کرده است (خوشحال می‌شویم اگر نسخهٔ ترجمه را خوانده‌اید، نظرتان را در مورد آن زیر همین درس مطرح کنید تا دوستان دیگر‌تان هم بهتر بتوانند درباره‌ی خرید کتاب پنج دشمن کار تیمی تصمیم بگیرند).
لنچیونی بعد از کتاب پنج دشمن کار تیمی کتاب دیگری با عنوان بازیکن تیمی ایدئال نوشته است. پیشنهاد ما این است که معرفی، خلاصه و نقد آن کتاب را هم در ادامهٔ این بحث بخوانید: بازیکن تیمی ایده آل
چند تذکر درباره بخش معرفی کتاب
متمم سایت فروش کتاب نیست. و جز کتاب «از کتاب» محمدرضا شعبانعلی - که خود متمم آن را منتشر کرده - صرفاً به معرفی، بررسی و نقد کتاب می‌پردازد.
صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. پس حتماً متن معرفی را کامل بخوانید. ممکن است نقاط ضعف برخی کتابها پررنک‌تر از نقاط قوت‌شان باشد.
معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درس‌ها بوده است (مگر این که صریحاً به این نکته اشاره شده باشد). در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدفی مشخص (نقل یک مطلب از کتاب، نقد کتاب، آشنایی با نویسنده و ...) به کتاب اشاره شده باشد.
متمم برای معرفی کتابها هیچ نوع هزینه‌ای دریافت نمی‌کند و صرفاً اهداف آموزشی خود را مد نظر قرار می‌دهد.بنابراین اگر ناشر هستید و کتابی در متمم معرفی شده، کتاب مرتبط دیگری را که در آن حوزه ترجمه یا تألیف کرده‌اید (یا اگر ترجمه دیگری از همان کتاب را عرضه کرده‌اید) در کامنت‌ها معرفی کنید. متمم ممکن است بعد از بررسی کتاب را به متن بیفزاید یا معرفی آن را در قالب مطلبی مستقل منتشر کند.
دسته‌بندی موضوعی کتاب های مدیریت
دسته‌بندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی
فهرست کامل کتاب های روانشناسی | نقد و خلاصه کتاب
کتابهایی در مورد یادگیری و مدل ذهنی
چند کتاب درباره بهبود مهارت های ارتباطی
مطالب، فایل‌ها و کتابهای مربوط به کتابخوانی
خرید کتاب از کتاب نوشته محمدرضا شعبانعلی
راهنمای خواندن و خریدن کتاب (فایل صوتی)
کتابخوانی | چگونه کتابخوان شویم؟
فهرست کتابهای پیشنهادی برای ترجمه
پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت کار تیمی به شما پیشنهاد میکند:
- دوره تیم سازی و کار تیمی | از کار گروهی تا کار تیمی موفق
- مردیت بلبین | نظریه پرداز کار تیمی و طراح تست بلبین
- جان کاتزن باخ | اصول کار تیمی و تیم سازی
- فعالیت های تیمی ناموفق (تجربههای مردیت بلبین)
- تقسیم کار در تیم | مدل رنگی مردیت بلبین
- کارهای صورتی: یکی مهم‌ترین علل کاهش اثربخشی کار تیمی
- مدل بلبین و نقش افراد در تیم ها
- کار تیمی و نقش ایده پردازی در آن
- کار تیمی و نقش جستجوگر منابع
- نقش ارزیاب (یا مراقب یا ناظر) در کار تیمی
- نقش هماهنگ کننده فعالیت ها در پروژه ها و کار تیمی
- نقش موتور محرک در کار تیمی
- افراد اجرایی یا اجراکارها در کار تیمی
- تمام کننده ها و نقش و اهمیت آنها در کار تیمی
- نقش Teamworker یا گروهی کار در فعالیت تیمی
- متخصصها (Specialists) و نقش آنها در کار تیمی
- هواپیمای کنکورد و سندروم کنکورد در کار تیمی و کسب و کار
- مدل تاکمن و مراحل پنج گانه رشد یک تیم
- موانع کار تیمی اثربخش | تیم هایی که تیم نیستند
- موانع کار تیمی اثربخش | سندرم آپولو در تشکیل تیمها
- مشکلات کار تیمی اثربخش | تفکر گروهی یا گروه اندیشی
- تنبلی گروهی | وقتی اعضای گروه به اندازهی کافی مایه نمیگذارند
- ایدهها را به کمیتهها نسپارید
- اثر تماشاگر | چگونه پخش شدن مسئولیت روی رفتار ما تأثیر میگذارد؟
- کتاب پنج دشمن کار تیمی | آشنایی با چالش های کار تیمی اثربخش
- کتاب بازیکن تیمی ایده آل (پاتریک لنچیونی) | سه ویژگی ضروری برای کار تیمی
- معرفی کتاب تیم سازی و رهبری تیم | ریچارد هکمن
- معرفی چند کتاب تیم سازی و کار تیمی
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : محمدرضا حسن پور
آشنایی با پاتریک لنچیونی در متمم باعث شد که در رابطه با او جستجو کنم و با دیدگاههای او بیشتر آشنا شوم. در نوشته‌ها، پادکست‌ها و سخنرانی‌هاش در رابطه با موارد مختلفی حرف می‌زند اما قسمت‌هایی که در رابطه با سلامت سازمانی حرف می‌زند برای من جالب‌تر بود، برای همین گفتم بخشی از آنن را اینجا نقل کنم.
پاتریک برای موفقیت یک سازمان دو مولفه هوشمندی (Smart) و سلامتی (Healthy) رو لازم می‌دونه، البته بخش عمده و اصلی حرف‌های او در رابطه با سلامتی در سازمان است.
وقتی پاتریک از هوشمندی حرف می‌زنه به استراتژی، بازاریابی، مالی و تکنولوژی اشاره میکند، او معتقد است که در دنیای امروز کسب و کار بخش عمده شرکت‌ها و مدیران هوشمند هستند یا حداقل دغدغه هوشمندی را دارند و این هوشمندی نیز در مدارس و مجله‌های کسب و کار به خوبی قابل یادگیری است.
از طرف دیگه معتقد است که امروز سازمان‌ها باید توجه بیشتری به سلامت سازمانی داشته باشند و این مولفه‌ای است که می‌تواند برای سازمان بزرگترین مزیت رقابتی ایجاد کند و باعث رشد سازمان شود.
او برای سلامتی سازمان شاخص‌هایی نیز دارد و وقتی از یک سلامتی سازمان حرف می‌زند به حداقل سیاسی کاری(minimal politics)، حداقل ابهام(minimal confusion)، روحیه بالا(high morale)، بهره‌وری بالا(high productivity)و نرخ پایین خروج کارمندان خوب(low turnover) اشاره میکند.
به نظرم حرف‌های پاتریک و توجهش به سلامتی در سازمان ارزشمند است، حداقل تجربه کاری من می‌گوید که مدیران عامل و دیگر مدیران ارشد توجه کمی به سلامتی در سازمان دارند و اساسا خود آنها همواره در حال سیاسی کاری هستند و حتی این سیاسی کاری را ارزشمند و بخشی از کار می‌دانند.