پیتر گالویتزر | معرفی گالویتزر و جایگاه او در علم هدف گذاری

اگر بخواهید فهرستی هر چقدر مختصر از دانشمندان و صاحب‌نظران در زمینهٔ هدف گذاری تنظیم کنید، باز هم پیتر گالویتزر (Peter Gollwitzer) جایی برای خود در این فهرست پیدا خواهد کرد (به همین علت در فایل صوتی هدف گذاری هم بارها از او نام برده شده است).

گالویتزر متولد سال ۱۹۵۰ است و اکنون هشتمین دهه از زندگی خود را می‌گذراند. جالب این‌جاست که نیمی از این هفتادوچند سال، جایگاه یک چهرهٔ صاحب‌نام و صاحب‌نظر در حوزهٔ «روانشناسی اقدام» و «فرایند هدف گذاری» را در اختیار داشته است.

کافی است به این نکته توجه کنید که وقتی در سال ۱۹۹۶ قرار شد هندبوک روانشناسی عمل (Psychology of Action) با مقالاتی از نویسندگانی در سطح ریچارد رایان، ادوارد دسی، روی باومایستر (صاحب‌نظر در زمینهٔ قدرت اراده)، کارول دوئک (نویسنده کتاب طرز فکر)، والتر میشل (مبدع آزمایش مارشمالو)، آری کروگلانسکی و ادوین لاک منتشر شود، پیتر گالویتزر به عنوان یکی از دو ویراستار (دبیر) آن کتاب انتخاب شد.

این دانشمند آلمانی‌تبار هم‌اکنون عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه نیویورک است. فهرست کتابها و مقالات گالویتزر را می‌توانید در صفحهٔ مختص او در سایت دانشگاه نیویورک ببینید.

ما ایده‌های گالویتزر را در درس‌های اختصاصی و جداگانه بررسی می‌کنیم. اما به سنت همیشگی متمم، وقتی قرار است بارها از دانشمندی نام ببریم، مطلب کوتاهی – مثل این نوشته – را به او اختصاص می‌دهیم.

روانشناسی «نیت» و «اقدام»

انتخاب عنوان برای حوزهٔ پژوهشی گالویتزر ساده نیست. گاهی او را به عنوان متخصص در زمینهٔ انگیزش و گاه به عنوان صاحب‌نظر در حوزهٔ روانشناسی شناختی معرفی می‌کنند. در ادبیات تخصصی روانشناسی می‌توان او را متخصص خودتنظیم‌گری (Self-regulation) هم نامید. اما شاید ساده‌ترین توصیفِ غیرتخصصی برای کارهای او «روانشناسی نیت و اقدام» باشد.

تفکیک بخش‌های مختلف فرایند هدف گذاری باعث شد بسیاری از موضوعات پراکنده‌ای که این‌جا و آن‌جا مطرح می‌شدند، و نیز بسیاری از سوال‌هایی که در زمینهٔ هدف گذاری نادیده گرفته شده بودند، به چشم بیایند.

مدلی که گالویتزر مطرح کرد، به نام مدل روبیکان (Rubicon Model) و نیز مدل گام‌های اقدام (Action Phases Model) شناخته می‌شود.

خود گالویتزر هم در چارچوب همین مدل، پژوهش‌های متعددی انجام داده است. از جمله دربارهٔ این‌که چه می‌شود که انسان‌ها به هدف خود متعهد نمی‌مانند. یا این‌که چگونه می‌توان هدف‌ها را در ذهن فعال نگه داشت.

بنابراین می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین پیام‌های گالویتزر برای علاقه‌مندان به هدف گذاری این است که صِرفِ هدف گذاری برای دستیابی به اهداف کافی نیست و فرایند هدف گذاری گام‌های دیگری هم دارد که باید جدی گرفته شود:

تأثیر گالویتزر بر حوزهٔ روانشناسی و توسعه فردی

تقریباً هر جا کتاب یا مقالهٔ معتبر و جامعی در زمینهٔ هدف گذاری، تغییر عادتها و اصلاح الگوهای رفتاری بیابید، نام گالویتزر در بخش منابع به چشم‌تان خواهد آمد.

گالویتزر جدا از این‌که ویراستار برخی کتاب‌های معتبر مانند «روانشناسی اندیشیدن به آینده / The Psychology of Thinking about the Future» و «هندبوک آکسفورد دربارهٔ اقدام‌های انسانی / Oxford Handbook of Human Action» بوده، در بسیاری از کتاب‌های دیگر هم فصل‌هایی تخصصی را تألیف کرده است.

به عنوان نمونه، همان‌طور که انتظار می‌رود، تألیف فصلی از کتاب هدف گذاری ادوین لاک و گری لیثام (New Developments in Goal Setting) نیز بر عهدهٔ او بوده است.

علاوه بر این‌ها در بسیاری از کتاب‌های تخصصی در زمینهٔ تغییر رفتار هم به ایده‌ها و پژوهش‌های او اشاره و استناد شده است (+/+).

پژوهش‌های گالویتزر دربارهٔ «تصویرپردازی انسان از آینده» نیز بسیار مهم و تأثیرگذار بوده و بسیاری از کتاب مرجع در این حوزه به او و کارهایش اشاره کرده‌اند (+/+).

اما بخشی از ایده‌ها و پژوهش‌های او آن‌قدر کاربردی بوده که به کتابهای عمومی خودیاری و توسعه فردی هم راه پیدا کرده است. از کتاب‌های قدیمی‌تر مانند کلید را بزن تا کتاب چگونه تغییر کنید (How to Change) و معادلهٔ اهمال کاری (Procrastination Equation).

یکی از بخش‌های جذاب کتاب عادتهای اتمی جیمز کلییر (فصل پنجم) هم به‌کلی بر اساس یکی از مقالات گالویتزر نوشته شده است. البته متأسفانه با وجودی که این بخش عملاً بازنویسی حرف‌های گالویتزر است، کلییر صرفاً به اشاره‌ای گذرا در بخش منابع اکتفا کرده و در متن کتاب از او نام نبرده است.

ما در درس‌های متعددی از مجموعهٔ آموزش هدف گذاری به سراغ گالویتزر خواهیم رفت و پژوهش‌های او را بررسی خواهیم کرد.