تعریف قرارداد روانی (+ مثال)
- بتوانند قرارداد روانی (Psychological Contract) را تعریف کنند.
- به خاطر داشته باشند که اگر چه قرارداد روانی، معمولاً در فضای سازمانی مورد بحث قرار میگیرد، اما میتواند هر نوع رابطهای را شامل شود.
- بتوانند مصداق و مثالهای قرارداد روانی را در اطراف خود جستجو کنند.
فرض کنید دوستی دارید که درآمد و ثروتش از شما بیشتر است. برای اولین بار در دوستی چند سالهتان، به پول نقد نیاز پیدا کردهاید.
حقوقتان را هفتهی بعد میدهند و الان باید یک بدهی مهم را بازپرداخت کنید.
با دوستتان تماس میگیرید و از او کمک میخواهید. او به شما میگوید: هرگز فکر نمیکردم به من به عنوان بانکِ خودت نگاه کنی. روزی که پول قرض گرفتی باید خودت محاسبات و ملاحظات پرداختش را هم در نظر میگرفتی.
کمی به این وضعیت فکر کنید:
آیا دوست شما تعهد و امضا داده بود که هر وقت پول بخواهید، بیچون و چرا به شما کمک خواهد کرد؟
آیا شما قول داده بودید که دوستتان را «فقط به خاطر خودش» میخواهید و هرگز هیچ نوع تقاضایی از او مطرح نخواهید کرد؟
بعید است چنین توافقهایی انجام شده باشند.
پس چرا الان تا این حد حس دو طرف بد است؟
آنچه بین شما وجود داشته و وجود دارد، یک قرارداد روانی است. قراردادی که هرگز نوشته نشده. امضا نشده. حتی احتمالاً در موردش حرفی هم مطرح نشده. اما انتظاراتی است که شما از یکدیگر دارید و اکنون احساس میکنید برآورده نشدهاند.
اصطلاح قرارداد روانی یا Psychological Contract برای نخستین بار توسط کریس آرجریس و ادگار شاین در دههی شصت میلادی مورد استفاده قرار گرفت.
اما تعریف دقیقتر و ترویج مفهوم قرارداد روانی، توسط خانم دنیس روسو انجام شد.
در این درس، تعریف قرارداد روانی را به شکل دقیقتر بررسی میکنیم و در درسهای بعد، به جزئیات بیشتری در مورد آن میپردازیم.
دسترسی کامل به مجموعه درسهای آموزش مدیریت منابع انسانی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
تعداد درسها: ۲۴ عدد
دانشجویان این درس: ۳۳۲۱ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۱۱۴۳ مورد
با عضویت ویژهی متمم علاوه بر دسترسی به درسهای منابع انسانی به مباحث متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
شاید برایتان جالب باشد که بررسیهای ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به رفتار سازمانی علاقهمند بودهاند، برای مطالعهی درسهای زیر هم وقت گذاشتهاند:
رفتار سازمانی | مشاوره مدیریت | مهارت ارتباطی
شخصیت شناسی | کار تیمی | مذاکره | مدیریت تعارض
مهارت ارائه | فن بیان | گزارش نویسی | تصمیم گیری
مشاوره مدیریت | کوچینگ | تحلیل رفتار متقابل | خودشناسی
دوره MBA (مطالعهی منظم همهی درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
قرارداد ایدهآل این است که در آن، همهی جزئیاتِ انتظاراتی که کارفرما و کارمند از یکدیگر دارند، مطرح شود.
اما طبیعتاً عمدهی قراردادها، نمیتوانند چنین باشند.
بنابراین، با توجه به عقلانیت محدود، بخشهای قابل اتکا و قطعیتر مورد توافق قرار میگیرند و به تدریج در طول کار، کارمند و کارفرما، جاهای خالی قرارداد را در ذهن خود پر میکنند.
این همان چیزی است که به آن قرارداد روانی میگوییم.
تمرین:
در موضع کارفرما یا کارمند (هر کدام که تجربهاش را دارید یا از دیگران شنیدهاید) چه مثالهایی از توافق در قالب قرارداد روانی در ذهن دارید که در قرارداد رسمی وجود ندارد و بعداً مشکلساز و تعارض آفرین شده است (یا میتواند بشود).
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت منابع انسانی به شما پیشنهاد میکند:
- دوره آموزش مدیریت منابع انسانی
- تعریف مدیریت منابع انسانی چیست؟ | شرح وظایف مدیر منابع انسانی
- انتخاب همکار خوب و مناسب، مهمترین اولویت شماست (جیم کالینز)
- تعریف شغل چیست؟
- طراحی شغل | تعریف ویژگی های شغلی | مفهوم غنی سازی شغل
- تجزیه و تحلیل شغل چیست و چگونه انجام میشود؟
- شرح شغل | در یک نمونه شرح شغل غیر از وظایف شغلی چه بنویسیم؟
- شرایط احراز شغل یعنی چه؟ | یک نمونه شرایط احراز شغل شامل چه نکاتی است؟
- تعریف شایستگی چیست؟ کاربرد مدل شایستگی در مدیریت منابع انسانی
- تعریف شایستگی و کاربرد آن در مدیریت منابع انسانی – درس ۲
- چگونه فهرست شایستگیهای کلیدی را تهیه کنیم – درس ۳
- اصل پیتر | قانون پیتر دربارهٔ مدیران بی کفایت چه میگوید؟
- آزمون استخدام گوگل در فرودگاهها (قسمت اول)
- آزمون استخدام در گوگل (۲): انسان= حیوانی با توانایی یادگیری بالا
- مدیریت منابع انسانی و جلسات غیررسمی ارزیابی عملکرد
- معرفی سایت O*Net | شبکه اطلاعات مشاغل
- از میان روش های ارزیابی عملکرد شغلی کدام را جدیتر میگیرید (وظیفه ای یا زمینه ای)؟
- کتاب مدیریت منابع انسانی گری دسلر
- دنیس روسو (مطرح کننده نظریهی قرارداد روانی)
- تعریف قرارداد روانی (+ مثال)
- تطبیق فرد با شرایط محیط محل کار
- مزایا و معایب کار کردن برای شرکتهای بزرگ
- نظارت بر رفتار کارکنان | ما فهمیدیم پنهانی به خانهٔ دوستت سر زدی!
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : محمد مقیمی
حاجعلی آدم ساده ای بود که ظاهر زیرکی داشت. البته تا وقتی که ساکت بود. حرف که میزد تقریبا همه میفهمیدن که بلوف میزنه. وقتی باهاش آشنا شدم بازنشسته ی چند تا پست دولتی بود و تو هیئت رئیسه یه ارگان (که همگی بازنشستگان دولت بودن) نایب رئیس بود. یه دفتر کاری هم داشت که توش کار نمیکرد بلکه برای حفظ ظاهر توش رفت و آمد میکرد.وضع مالیش خوب بود. یه آپارتمان ۸ واحدی بزرگ داشت که توی یه واحدش زندگی می کرد و بقیه رو خالی گذاشته بود. نه میفروخت نه اجاره میداد و نه حتی خبر داشت که توش چه خبره. خودش به من پیشنهاد شراکت داد. گفت شما خیلی خوشفکر و مستعد هستی ولی جوانی و بی مایه(منظورش بی سرمایه بود). گفت ببین بازار چی میطلبه؛ مایه از من کار از شما. منم مث کلاغه که روباه ازش تعریف میکرد پنیر از دهنم افتاد و وسوسه شدم. سه ماه گذشت تا تحقیق و ارزیابی کاملی کردم و بیزینس پلن دقیقی رو آماده کردم و رفتم سراغ حاجعلی. اولش میگفت من چشمداشتی به سود تو ندارم همین که ۴ تا جوان برید سر کار و منو دعا کنید برام بسه. ولی رفته رفته معلوم شد به تنها چیزی که اصلا بها نمیده، اینه که دعای خیر پشت سرش باشه. درست از روزی که کار استارت خورد توی جزئی ترین مسائل دخالت میکرد و منم به حرمت موی سفیدش رعایتش رو میکردم. آخه وقتی قرارداد شفاهیمون رو در حضور همکاراش منعقد کردیم من یک درصد هم احتمال نمیدادم به این سرعت رنگ عوض کنه و دخالتهاش فلجم کنه وگرنه حتما" قرارداد مکتوب حقوقی باهاش میبستم. خلاصه کنم که حاجی از هر روشی که بلد بود استفاده میکرد تا همه اختیارات رو به دست بگیره و همه فرمانبردارش باشن. کار به جایی رسیده بود که ناچار شدیم کلا تماس شفاهی رو کنار بذاریم و حتی برای بی اهمیت ترین مسائل هم ازش امضا بگیریم که بعدا زیرش نزنه. ولی حاجی به انحای مختلف جنگ روانی راه مینداخت و میگفت شما قرار بوده فلان کنید ولی بهمان کردید. حالا بیا و آقا رو توجیه کن که اصلا همچین قراری نبوده و این اشتباه ناشی از سو برداشت شما بوده، زیر بار نمیرفت که نمیرفت. مخلص کلام این که یکسال کامل شمسی من و بقیه همکارا با حاجعلی کلنجار می رفتیم که تفاوتی وجود دارد بین سرمایه گذار و مدیرعامل و شما سرمایه گذارید با حدود اختیارات مشخص و مدیر عامل کس دیگریست با وظایف مشخص و مدون ولی مرغ حاجعلی یه پا داشت و میگفت مدیر منم که پول رو دادم پس شما باید کاری رو بکنید که من میگم. حاصل یکسال تلاش شبانه روزی من و یه تیم کاربلد سوخت و هنوز خساراتشو دارم پرداخت میکنم فقط به خاطر همین قرارداد روانی که ظاهرا" هر کدام از ما شرکا برداشت خودمون رو از اون قرارداد داشتیم و چون این مفاد روی کاغذ به امضای ما نرسیده بود، سندی برای مراجعه و رفع اختلاف نداشتیم