کارآفرینی سازمانی چیست و کارآفرین درون سازمانی چه می‌کند؟

با شنیدن واژه‌ی کارآفرین چه تصویری در ذهن شما تداعی می‌شود؟

بسیاری از کسانی که این واژه را می‌شنوند، فردی را تصور می‌کنند که ثبات و امنیت شغلی در محیط یک کسب و کار تثبیت‌شده را رها می‌کند و به دنبال کسب و کار خود می‌رود.

این در حالی است که در ادبیات علمی کارآفرینی چنین دیدگاهی وجود ندارد.

کارآفرین‌ها بیش از آن‌که به واسطه‌ی خلق موقعیت شغلی یا شغل‌آفرینی به یک کارآفرین تبدیل شوند، به علت ارزش آفرینی در جمع کارآفرینان به رسمیت شناخته می‌شوند.

در همین راستا، هیسریچ تأکید می‌کند که در تعریف شومپیتر از کارآفرینی، مولفه‌هایی مطرح شده که همگی می‌توانند برای یک فرد ارزش آفرین درون سازمان هم مصداق داشته باشند.

دانشگاهیان برای تأکید بیشتر بر کارآفرین های ارزش آفرینی که محیط کار خود را ترک نکرده‌اند یک عنوان ویژه برای آن‌ها خلق کرده‌اند: کارآفرین سازمانی یا کارآفرین درون سازمانی یا Intrapreneur (این واژه با Entrepreneur فقط در حرف اول تفاوت دارد).

آیا کارآفرینی درون سازمانی مختص سازمان‌های بزرگ است؟

گاهی به اشتباه فرض می‌شود که کارآفرینی درون سازمانی مسئله‌ی سازمان‌های بزرگ است.

سازمان‌ها و کسب و کارهایی با مقیاس‌های کلان که چابکی خود را از دست داده‌اند و اکنون باید دست‌به‌دامانِ کارآفرین های درون سازمانی شوند تا بتوانند چابکی و چالاکی مورد نیاز برای رقابت در بازار را به دست بیاورند.

تردیدی نیست که کارآفرینی درون سازمانی می‌تواند سازمان‌های بزرگ را نوآورتر و چابک‌تر کند؛ اما به خاطر داشته باشیم که کارآفرینی درون سازمانی یک نگرش است و مصداق‌های آن را حتی در یک کسب و کار دو نفره (که یکی مالک و دیگری کارمند است) نیز جستجو و مشاهده کرد.

کارآفرینی سازمانی چگونه تعریف می‌شود؟

تعریف‌ها و توصیف‌های متنوعی از کارآفرین درون سازمانی ارائه شده است.

تعریف هیسریچ از کارآفرینی سازمانی می‌تواند نقطه‌ی شروع خوبی باشد:

همه‌ی تعریف های کارآفرینی سازمانی بر یک یا چند مورد از چهار بُعد زیر تأکید دارند:

کارآفرینی سازمانی به محیط مناسب هم نیاز دارد

بحثِ محیط پرورش‌دهنده‌ی کارآفرین، بسیار مهم و کلیدی است و در آینده درسی اختصاصی را برای آن در نظر خواهیم گرفت.

اما فعلاً این نکته را در حد یک جمله در نظر داشته باشیم که کارآفرین سازمانی وقتی رشد می‌کند و تشویق می‌شود که فضای محیطی هم از او حمایت کرده یا لااقل او را محدود نکند.

بنابراین، در پاسخ به این سوال که چرا کسی به سراغ کارآفرینی سازمانی نرفته، باید علاوه بر ویژگی‌های فردی، نیم‌نگاهی هم به شرایط محیطی او داشته باشیم.

مقاله های مرتبط با کارآفرینی سازمانی

نوشته‌ها و مقاله‌های بسیاری طی دهه‌های اخیر درباره کارآفرینی سازمانی و ویژگی های کارآفرین های درون سازمانی منتشر شده است.

اما مقاله های زیر، هم به علت اعتبار خود و هم به واسطه‌ی مرور دقیق ادبیات کارآفرینی درون سازمانی می‌توانند نقطه‌ی شروع خوبی برای مطالعه‌های بیشتر باشند (نسخه PDF قابل دانلود):

  Intrepreneurship: Construct Refinement and Cross-cultural Validation (Antoncic, Hisrich)

  Intrapreneurship: Conceptualizing entrepreneurial employee behavior (Jong, Wennekers)

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارآفرینی و ایجاد کسب و کار جدید به شما پیشنهاد می‌کند: