میراث دیجیتالی ما | زندگی دیجیتال پس از مرگ در دنیای فیزیکی

بهار سال ۱۳۸۴، تقریباً همان زمانی که ایران برای ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد آماده می‌شد، یک کشمکش حقوقی سنگین در آمریکا برای چندمین ماه متوالی ادامه داشت؛ بر سر میراث سربازی که در استان انبار عراق کشته شده بود. این کشمکش، فصل تازه‌ای از حقوق دیجیتال را می‌گشود (یا پیش چشم مردم قرار می‌داد): مفهوم دارایی دیجیتال.

جاستین الس‌ورث (Justin Ellsworth) یکی از نظامیان آمریکایی بود که به عراق اعزام شده و مأموریت خنثی‌سازی بمب‌های کنار جاده‌ای را بر عهده داشت. جاستین با استفاده از ایمیل، مدام با پدرش گفتگو می‌کرد. طی مدت حضور جاستین در عراق، ایمیل‌های بسیاری میان آن دو رد و بدل شد.

جاستین نه‌تنها از پدرش، از افراد دیگری هم ایمیل دریافت می‌کرد؛ ایمیل‌هایی که محتوای بسیاری از آن‌ها از جنس حمایت بود. او به پدرش گفته بود که وقتی از مأموریت برگردد، این ایمیل‌های حمایتی را یک جا در یک دفترچه جمع خواهد کرد.

اما این اتفاق نیفتاد. جاستین هنگام خنثی‌سازی یکی از بمب‌ها کشته شد.

و صرفاً یک ایمیل پس از مرگش به دست خانواده رسید. ایمیلی که در آن، یکی از همراهان جاستین، مجموعه‌ای از عکس‌هایی را که او ثبت کرده بود برای خانواده‌اش فرستاد. عکس‌ها روی یک CD قرار داشت که جاستین روی آن نوشته بود: برای بابا.

پدر جاستین علاقه داشت آرزوی پسرش را محقق کرده و کاری را که او در ذهن داشت – و هرگز فرصتش را نیافت – انجام دهد. او می‌خواست تمام ایمیل‌های مثبت حاوی محبت و حمایت را که پسرش از افراد مختلف دریافت کرده بود، چاپ کرده و یک جا جمع کند. اما برای انجام این کار یک مشکل بزرگ وجود داشت: پدر و مادر جاستین به اکانت او دسترسی نداشتند.

خانوادهٔ جاستین با یاهو صحبت کردند و توضیح دادند که می‌خواهند به اکانت ایمیل فرزندشان دسترسی داشته باشند. یاهو چنین امکانی را فراهم نکرد. توضیح یاهو کاملاً شفاف بود. یاهو در شرایط استفاده از سرویس خود (همان چیزهایی که عادت داریم نخوانیم و تیک بزنیم) بندی داشت که مشخصاً تأکید می‌کرد اطلاعات اکانت پس از مرگ کاربر، قابل دسترسی نیست و به هیچ فرد دیگری واگذار نمی‌شود. هم‌چنین به محض این که گواهی فوت در اختیار یاهو قرار گیرد، یاهو می‌تواند اکانت را با همهٔ اطلاعاتش پاک کند (+):

عرضهٔ خدمات دیجیتال کاری فراتر از برنامه‌نویسی است

درست است که ما فعلاً در جامعه‌مان در حوزهٔ حقوقی با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم که حل کردن بعضی از آن‌ها برای مدت‌های طولانی عقب افتاده است. اما نمی‌توانیم با تکیه بر این بهانه به چالش‌های جدیدی که به انبوه ابهام‌های قبلی افزوده شده فکر نکنیم.

ضمن این که فکر کردن به این چالش‌ها این نکته را هم به یاد ما می‌آورد که طراحی و توسعهٔ نرم‌افزارها و خدمات آنلاین، فراتر از اختصاص بودجه و تشکیل چند تیم برنامه‌نویس و پیاده‌سازی تکنیک‌های رایج (از گیمیفیکیشن گرفته تا تست A/B) است:

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری سواد دیجیتال به شما پیشنهاد می‌کند: