کتاب انقلاب پلتفرم – بررسی ظهور پلتفرم ها در فضای کسب و کار

اگر قرار باشد تنها یک کتاب درباره پلتفرم ها بخوانید، کدام کتاب بهترین گزینه است؟

تا این لحظه، با کمترین تردید می‌توان گفت کتاب انقلاب پلتفرم یا Platform Revolution ساختاریافته‌ترین کتابی است که در زمینه پلتفرم های دیجیتال منتشر شده است.

البته کتاب در زمینه پلتفرم کم نیست.

فقط به عنوان نمونه می‌توان به کتابهای زیر اشاره کرد:

• دومین دوره ظهور ماشین‌ها (Second Machine Age)
• ماشین‌، پلتفرم و مردم (Machine, Platform, Crowd)
• پیونددهندگان (Matchmakers)

اما اکثر کتابهایی که به بررسی پلتفرم‌ها پرداخته‌اند، صرفاً جنبه‌های معدودی را مورد توجه قرار داده‌اند.

در حالی که کتاب انقلاب پلتفرم کوشیده است معماری پلتفرم ها را بررسی کند و از این منظر، می‌توان گفت که نویسندگان کوشیده‌اند گام به گام با یک طراح یا تحلیل گر پلتفرم به پیش بیایند و به او در درک بهتر ساختار پلتفرم کمک کنند.

از آن‌جا که ما در درس‌های متعددی به بررسی نکات مهم این کتاب خواهیم پرداخت، در این‌جا صرفاً توضیح کوتاهی در حد معرفی و مرور برخی عنوان‌های مطرح شده در کتاب ارائه شده است.

نویسندگان کتاب انقلاب پلتفرم

این کتاب توسط جفری پارکر (Geoffrey Parker)، مارشال ون آلستین (Marshall Van Alstyne) و سنجیت چوداری (Sangeet Choudhary) نوشته شده است.

این سه نفر از سه دانشگاه مختلف هستند و آن‌چه باعث نزدیکی و همکاری‌شان شده، فعالیت در مرکز مطالعات اقتصاد دیجیتال دانشگاه MIT است.

ما پیش از این در متمم با کتاب تحول دیجیتال وسترمن نیز که از خروجی‌های همین مرکز محسوب می‌شود آشنا شده‌ایم.

کتابی برای تحلیل پلتفرم

اگر علاقه‌های فنی داشته باشید و در این کتاب، به جستجوی مسائل تکنیکال و نرم افزاری بپردازید، یا این‌که بخواهید داستان‌های موفق کسب و کارهای پلتفرمی را بخوانید، کتاب انقلاب پلتفرم شما را ناامید خواهد کرد.

بیشترین حجم محتوای این کتاب به مدیریت و تحلیل پلتفرم‌ها اختصاص یافته و از این منظر، بیشتر به شما کمک می‌کند تا در سطح کلان، پلتفرم ها را ببینید، بشناسید و درک کنید.

عنوان فرعی کتاب هم، تا حدی نوع نگرش آن را به موضوع پلتفرم نشان می‌دهد: «چگونه بازارهای شبکه ای اقتصاد را متحول می‌کنند و به چه روشی می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.»

در میان مثال‌های متنوعی که برای پلتفرم ها در این کتاب مطرح شده، Apple، Airbnb، Google، PayPal، Uber، eBay و پلتفرم شرکت آمازون جایگاه ویژه‌ای دارند.

اما فضای کتاب هرگز شما را به این شرکت‌ها محدود نمی‌کند و لحظه به لحظه ترغیب می‌شوید که مطالب و مثال‌ها و توضیحاتش را با سایر پلتفرم‌هایی که دیده‌اید (از جمله پلتفرم های موجود در کشور خودمان مانند آپارات، دیجی کالا، بلاگفا، باما، دیوار، شیپور، اسنپ، تپ‌سی، کلوب، پونیشا، لست سکند و کافه بازار) مقایسه کرده و تطبیق دهید.

مهم‌ترین کارکرد پلتفرم، ایجاد پیوند و اتصال است

در کتاب انقلاب، تعریف پلتفرم و توصیف آن به شکلی دقیق و با جزئیات فراوان انجام شده است.

اما مهم‌ترین ویژگی پلتفرم، ایجاد پیوند و اتصال میان سمت عرضه و تقاضا در بازار است. موارد زیر تنها مثال‌های محدودی از کارکرد پلتفرم هستند:

• ارتباط بین خریدار و فروشنده
• ارتباط میان مالک و مستأجر
• رابطه میان هتل و گردشگر
• رابطه‌‌ی راننده و مسافر

مهم‌ترین ویژگی پلتفرم این است که ارزش آفرینی را از طریق ایجاد ارتباط انجام می‌دهد. به همین علت است که داشتن خودرو، هسته‌ی کسب و کار اوبر نیست؛ تخصص کارمندان اینستاگرام، عکاسی نیست؛ booking.com صاحب هتل نیست و تیم اسنپ‌فود، در پخت غذا تخصص ندارند (یا انتظار نمی‌رود که داشته باشند).

برخی از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در کتاب انقلاب پلتفرم

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری پلتفرمها به شما پیشنهاد می‌کند: