Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu


کوکی چیست؟ چرا و چگونه کوکی را غیر فعال و پاک کنیم؟


اهداف و انتظارات آموزشی متمم در این درس
کد درس: ۶۱۳۵۷
پیش‌نیاز مطالعه‌ درس کوکی
  • مطالعه‌ درس HTML چیست؟ (ضروری نیست؛ اما توصیه می‌شود)
از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس:
  • بتوانند مفهوم کوکی را توضیح دهند.
  • به خاطر داشته باشند که بحث کوکی در سطح وب تعریف می‌شود و توسط طراحان سایت‌ها و مرورگرها مدیریت می‌شود.
  • بتوانند انواع کوکی و کاربردهای کوکی را شرح دهند.
فشار ذهنی هنگام مطالعه
نیاز به مشارکت شما
کسب و کار
زندگی
منظور از کوکی چیست

بعید است از مرورگرهای وب استفاده کرده باشید و تا کنون نام کوکی (Cookie) را نشنیده باشید.

کوکی ها به نامهای دیگری هم شناخته می‌شوند.

از جمله این‌که آنها را کوکی وب (web cookie) یا کوکی مرورگر (browser cookie) یا کوکی اینترنتی (internet cookie) یا HTTP Cookie می‌نامند.

موضوع کوکی و استفاده از آن در فضای وب، جزئیات و اما و اگرهای بسیاری دارد که طبیعتاً از حوصله‌ی بحث ما خارج است.

بنابراین ما در این درس صرفاً به برخی کلیات – در حدی که در سواد دیجیتال قابل تعریف و مورد انتظار است – می‌پردازیم و سعی می‌کنیم از پیچیدگی‌های فنی که برای کاربر عمومی فضای وب ضرورتی ندارد دوری کنیم.

در این درس به پرسش‌های زیر پاسخ می‌دهیم:

  کوکی چیست؟

  کاربرد کوکی چیست؟

  انواع کوکی (Session / Permanent / Third-Party)

  چه سایت‌هایی از کوکی استفاده می‌کنند؟

  چگونه کوکی ها را غیرفعال / پاک کنیم؟

کوکی چیست؟

کوکی (Cookie) یک فایل است. فایلی که روی کامپیوتر یا موبایل یا تبلت شما ذخیره می‌شود.

برای اینکه چنین فایلی روی کامپیوتر شما ذخیره شود، باید سایتی که در حال بازدید از آن هستید، از مرورگر شما تقاضا کند که چنین فایلی را ایجاد کند.

بنابراین می‌توانیم بگوییم کوکی، یکی از ابزارهایی است که در تعامل و گفتگوی بین مرورگر و سایت‌ها استفاده می‌شود.

اولین بار شرکت Netscape در سال ۱۹۹۴ در مرورگر خود (Mosaic) از کوکی استفاده کرد و مایکروسافت هم در سال ۱۹۹۵ در مرورگر خود (Internet Explorer) این ابزار را به کار گرفت.

امروز تقریباً تمام مرورگرهای مطرح بازار از جمله کروم، فایر فاکس، اینترنت اکسپلورر، Edge و سافاری از کوکی ها پشتیبانی می‌کنند.

کاربرد کوکی چیست؟

وقتی یک سایت را می‌بینید، به علت‌های مختلف ممکن است سایت نیازمند ذخیره‌ی برخی اطلاعات باشد.

یکی از روش‌های ذخیره اطلاعات این است که سرورِ سایت از مرورگر شما درخواست کند این اطلاعات را برایش نگهداری کند.

فرض کنید به سایتی سر می‌زنید که به شما اجازه می‌دهد رنگ‌های مختلفی را برای پس‌زمینه‌ی آن انتخاب کنید.

اگر این سایت قصد داشته باشد دفعه‌های بعدی هم که به آنجا سر می‌زنید، رنگ مورد علاقه‌ی شما را در پس‌زمینه ذخیره کند، یک روش انجام این کار استفاده از کوکی است.

سروری که سایت روی آن قرار دارد می‌تواند از مرورگر شما بخواهد که یک کوکی برایش ایجاد کند و در آن کوکی، رنگ مورد علاقه‌تان را بنویسد.

حالا دفعه‌ی بعد که به سایت سر می‌زنید می‌توانید همان رنگ مورد علاقه‌ی خودتان را ببینید.

البته این تنها یک مثال است و صدها مثال دیگر از کاربرد کوکی قابل تصور است.

یکی از رایج‌ترین کاربردهای کوکی، کمک به تسریع لاگین کردن در سایت‌هاست.

حتماً به این نکته توجه کرده‌اید که در بسیاری از سایت‌ها (از جمله گوگل، یاهو و متمم) وقتی مرورگر خود را می‌بندید و بعداً دوباره به سایت سر می‌زنید، همچنان در سایت لاگین هستید و صرفاً در فواصل زمانی نسبتاً طولانی ممکن است دوباره مجبور شوید نام کاربری و پسوورد خود را وارد کنید.

سایت‌ها برای اینکه این کار را انجام دهند از مرورگرتان می‌خواهند یک کوکی روی کامپیوتر یا موبایل شما ایجاد کند و دفعه‌های بعد که به سایت سر می‌زنید با استفاده از اطلاعات ثبت شده در همان کوکی، بدون اینکه لازم باشد نام کاربری و پسوورد را وارد کنید به عنوان کاربر به سرویس‌های سایت دسترسی پیدا می‌کنید. به این نوع کوکی‌ها، Authentication Cookies گفته می‌شود.

انواع کوکی (Session / Permanent / Third-Party)

محدودیت در دسترسی کامل به درس‌های سواد دیجیتال

دوست عزیز. دسترسی کامل مجموعه درس‌های سواد دیجیتال برای اعضای ویژه‌ی متمم در نظر گرفته شده است.

  تعداد درس‌ها: ۷۶ عدد

  دانشجویان این درس: ۶۹۵۹ نفر

  تمرین‌های ثبت‌شده: ۳۹۰۱ مورد

 البته با عضویت ویژه، به مجموعه درس‌های بسیار بیشتری به شرح زیر دسترسی پیدا می‌کنید:

 فهرست درس‌های متمم

البته اگر به تسلط بر تکنولوژی و سواد دیجیتال علاقه دارید، احتمالاً مطالعه‌ی مباحث زیر برایتان در اولویت خواهد بود:

  آموزش CRMاتوماسیون بازاریابی

  استراتژی محتوا | آموزش بازاریابی محتوا | دیجیتال مارکتینگ

  آموزش سئو | ایمیل مارکتینگ | شبکه های اجتماعی

  شبکه های اجتماعی | تولید محتوا

  دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

 

طراحان سایت در این حالت، ترجیح می‌دهند با تخصیص هزینه و منابع مورد نیاز، اطلاعات را در پایگاه داده خود ذخیره کنند تا اطلاعات کاربر در بلندمدت بهتر نگهداری شده و استقلال آن از وسیله‌ای که برای مشاهده‌ی سایت استفاده می‌شود (لپ‌تاپ / موبایل / تبلت) حفظ شود.

[ درس مرتبط: پایگاه داده یا دیتابیس چیست؟ ]

پاک کردن / غیر فعال کردن کوکی ها

همه‌ی مرورگرهای رایج گزینه‌ای دارند که استفاده از کوکی‌ها را محدود می‌کند.

در Chrome به این حالت Incognito می‌گویند. در فایرفاکس و سافاری به آن Private Browsing گفته می‌شود.

کافی است به منوی مرورگر خود مراجعه کنید و این گزینه را بیابید.

البته در این حالت، کوکی‌ها کامل غیرفعال نمی‌شوند. بلکه در لحظه‌ی ورود هیچ کوکی خاصی وجود ندارد و بعد از بستن پنجره‌ هم همه چیز پاک می‌شود.

می‌توانید همین الان در مرورگر خود یک پنجره‌ی Private / Incognito باز کنید. سپس گوگل یا متمم را در آنجا باز کنید. خواهید دید که لاگین نیستید و درست مانند یک کاربر تازه با شما برخورد می‌شود.

حتی نتایج جستجوی گوگل هم در حالت عادی و Private (که سابقه‌ی شما ثبت نمی‌شود) می‌تواند متفاوت باشد.

در قسمت Setting / Security / History مرورگر خود هم می‌توانید به تنظیمات مختلف درباره کوکی‌ها دسترسی پیدا کنید.

از جمله اینکه همه‌ی کوکی‌ها را پاک کنید یا اینکه به برخی سایت‌ها اجازه ایجاد کوکی ندهید یا دسترسی برخی سایت‌های دیگر را افزایش دهید.

به عنوان مثال تصویر زیر، بخش مربوط به پاک کردن کوکی‌ها در کروم را نشان می‌دهد (منوی Settings بخش Advanced. زیر مجموعه‌ی Content).

پاک کردن کوکی ها در کروم

در فایرفاکس هم در بخش Privacy & Security می‌توانید بخش History را ببینید. در حالت پیش‌فرض، گزینه‌ی Remember history فعال است که کوکی‌ها را نگه می‌دارد.

گزینه‌ی remove individual cookies هم در پایین همین بخش قرار دارد.

پاک کردن کوکی ها در فایر فاکس

اگر با بحث Cookie و کاربردهای آن آشنا هستید، چه نکات دیگری به ذهن‌تان می‌رسد که مناسب می‌دانید با دوستان خود که به تازگی با این مفهوم آشنا شده‌اند بگویید؟

طبیعتاً انتظار ما توضیحات تخصصی یا کپی مطلب از سایت‌های دیگر نیست. بلکه توضیحاتی ساده و مبتنی بر تجربه است که فکر می‌کنید می‌تواند برای سواد دیجیتال (در حد آشنایی اولیه) مفید باشد.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری سواد دیجیتال به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه سواد دیجیتال

سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم

متمم چیست و چه می‌کند؟

متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.

فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟

هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه»  دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص می‌‌‌کند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.

هم‌چنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.

هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟

شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.

اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.

آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.

هم‌چنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آن‌ها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.

با متمم همراه شوید

آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟

سرفصل‌ها  ثبت‌نام  تجربهٔ متممی‌ها

۳۳ نظر برای کوکی چیست؟ چرا و چگونه کوکی را غیر فعال و پاک کنیم؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : نوید طبسی

    فکر می کنم اگر یک مثال کوچیک از کوکی‌های Third-party بزنم مفهوم تحلیل رفتار کاربر   روشن تر شود.
    در دنیای وب یکسری از شرکت ها هستند که فقط کارشون تبلیغات هست . همین طور که می دانید بسیار از  وب سایت ها هستند که هیچ تخصصی در زمینه تبلیغات ندارند ولی از طرفی بازدید کننده خوبی دارند.این وب سایت با شرکت های تبلیغاتی قرارداد می بندند و بخشی از صفحات وب سایت خودشون رو در اختیار این شرکت ها می گزارند تا در اون محل تبلیغ قرار دهند.با این سیستم ما یک شرکت تبلیغاتی داریم که با n تا وب سایت قرار داد دارد.
    این شرکت های تبلیغاتی همیشه تلاش می کنند که تبلیغات هدفمند انجام دهند .

    روش های زیادی وجود دارد من فقط سه مورد استفاده ساده از کوکی رو در این حوزه خدمتتون می گم
    ۱- عدم نمایش تبلیغ تکراری : شرکت تبلیغاتی سعی می کند اگر در سایت a یک تبلیغ خاص رو به شما نشان می دهد زمانی که شما در سایت b می روید تبلیغ تکراری نبینید پس با چک کردن کوکی متوجه می شود که شما قبلا چه تبلیغی مشاهده کردید و این دفعه یک تبلیغ جدید به شما نشان می دهد.

    ۲-نمایش سریالی تبلیغ :فرض کنید این شرکت تبلیغات یک کمپین تبلیغاتی طراحی کرده که از ۳ تبلیغ مختلف ولی مرتبط به هم تشکیل شده است.در اینجا این شرکت  در سایت اول تبلیغ ۱ رو به شما نمایش دهد در سایت دوم تبلیغ ۲ و در سایت سوم آخرین قسمت این تبلیغ رو به شما نمایش می دهد.
    ۳-تبلیغات مرتبط به سلیقه شما :شرکت قصد دارد تبلیغات هدفمند مطابق با سلیقه شما نمایش دهد .پس با استفاده از کوکی ها تمام سایت هایی که شما باز می کنید رو ذخیره می کند و به مرور سلیقه شما  رو متوجه می شود .مثلا متوجه می شود که شما به بستکبال علاقه دارید. حالا زمانی که می خواهد به شما تبلیغ نمایش دهد مثلا توپ بستکبال نمایش می دهد .

     

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .