موزه تاریخ کامپیوتر | نگاهی به تاریخچه کامپیوتر
گاهی اوقات در شبکه های اجتماعی میخوانیم یا میشنویم که کسی میگوید: «من از قدیمیهای دنیای اینترنت هستم. از نسل ویندوز ۷.» معمولاً هم فرد دیگری پیدا میشود که پاسخ بدهد: «ویندوز ۷ که همین اواخر بود. من با ویندوز ۳.۱ کار میکردم. دورانی که مودمها با صدایی گوشخراش بوق میزدند.»
میتوان حدس زد که اگر مدیران موزه تاریخ کامپیوتر یا Computer History Museum (که معمولاً CHM نامیده میشود) این نوع گفتگوها را ببینند یا بشنوند، از ته دل خواهند خندید.
برای اینکه فضای راهاندازی موزه تاریخ کامپیوتر را بهتر درک کنید، باید به سالهای ۷۰ میلادی برویم. حدود نیم قرن پیش شرکت Digital Equipment Corporation یا DEC (به شکل دِک خوانده میشود) غول دنیای تکنولوژی بود.
کِن اولسِن (Ken Olsen) که احتمالاً نام او را نشنیدهاید، جایگاهی شبیه استیو جابز یا بیل گیتس داشت (آیا پنجاه سال دیگر نام جابز و گیتس هم تا همین حد ناآشنا خواهد شد؟). DEC مرکز تحولات جدید در حوزهی تکنولوژی محسوب میشد و نگاهها به این شرکت دوخته شده بود.
کن اولسن در سال ۱۹۷۶ از یک مشاور خواسته بود که طرحی برای راهاندازی موزه کامپیوتر تنظیم و پیشنهاد کند. به نظر میرسید که تحولات دنیای تکنولوژی بسیار سریع شده و مناسب است تاریخچه کامپیوتر و تحولات مرتبط با آن جایی ثبت و نگهداری شود تا از بین نرود. اولسن مخاطبان اصلی این موزه را کودکان و دانشآموزان در نظر گرفته بود.
ظاهراً این مشاور کار چندانی از پیش نبرد و در سال ۱۹۷۹ (تقریباً همدوره با مقطعی که ایران درگیر تلاطمهای انقلاب بود) یکی از مدیران DEC به نام گوئن بل (Gwen Bell) با همکارانش طرحریزی نهایی برای موزه کامپیوتر را آغاز کردند. در میانهی دههی هشتاد (سال ۱۹۸۴)، مرکزی با نام TCM (مخفف The Computer Museum) راهاندازی شد (+).
باقی ماجرا داستان و خاطره است و با جستجوی سادهای در وب میتوانید آن را پیدا کنید و بخوانید.
شرکت Campaq در سال ۱۹۹۸ با مبلغی نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار DEC را خرید و این معامله بزرگترین قرارداد خرید تاریخ تکنولوژی تا آن زمان نام گرفت. از آن به بعد خود DEC هم به موزه تکنولوژی پیوست و داستان ناپدید شدنش تا سالها به یکی از Case Studyهای معروف کتابهای مدیریتی تبدیل شد (+).
اما موزه تاریخ کامپیوتر به زندگی خود ادامه داد با چند بار جابهجایی و تغییر نام، هماکنون تابلوی CHM (مخفف Computer History Museum) را برای خود انتخاب کرده و در Mountain View کالیفرنیا بازدیدکنندگان را به سفر در گذشته دعوت میکند.
اگر به تاریخچه کامپیوتر و روند شکلگیری اینترنت علاقه دارید، پیشنهاد ما این است که حتماً به سایت موزه تاریخچه کامپیوتر سر بزنید و یک یا دو ساعت وقت را به جستجو در آن اختصاص دهید.
در سایت موزه تاریخ کامپیوتر بخشهای جداگانهای به تاریخچه ماشین حساب، تاریخچه کامپیوترهای آنالوگ، نخستین شرکتهای کامپیوتری جهان، تاریخچه حافظه و سیستمهای نگهداری اطلاعات، برنامه نویسی، هوش مصنوعی و روباتیک اختصاص داده شده است (+).
در این موزه میتوانید از نخستین ماوسهایی که به شکل آزمایشی تولید شدهاند تا نخستین کامپیوترهایی که برای محاسبات و طراحی موشکهای هستهای به کار میرفتهاند را ببینید.
اگر به مطالعهی اسناد تاریخ و فایلهای قدیمی علاقه دارید، شاید دیدن فایلهای زیر هم برایتان جالب باشد:
گزارشی که موزه در سال ۱۹۸۸ منتشر کرده
بروشور معرفی یک نمایشگاه که با هدف جذب اسپانسر منتشر شده
نمونه کاتالوگ محصولات شرکت Adobe (سه دهه قبل)
بروشور معرفی برنامهی Networked Planet
از بین چهار سند بالا شاید معرفی Networked Planet برایتان جالبتر باشد. در دههی نود میلادی برنامهای طراحی شده بوده که به بازدیدکنندگان از موزه نشان دهد که امکان شگفتانگیزی در دنیا به وجود آمده که یک نفر میتواند تراکنشی را در نقطهای از کرهی زمین انجام دهد و در نقطهی دیگری این تراکنش قابل بررسی باشد. حس شگفتزدگی طراحان برنامه را کاملاً در نحوهی تنظیم محتوای بروشور لمس میکنید.
ما این مطلب را در قالب زنگ تفریح تنظیم و ارائه کردهایم و طبیعتاً ظرفیت زنگ تفریح و انتظار از آن در حدی نیست که به جزئیات بیشتری بپردازیم. همینکه انگیزهای در شما ایجاد شود که بازدیدی مجازی از این موزه داشته باشید کافی است.
بنابراین به عنوان آخرین مطلبی که از موزه نقل میکنیم، تصاویری از کامپیوترهای سیستم SAGE را برایتان میآوریم. SAGE نام سیستم دفاع زمینی نیمه اتوماتیک دولت آمریکا در دههی ۵۰ و ۶۰ بوده است. دورانی که این نگرانی وجود داشت که شوروی با هواپیماهای نظامی خود به حریم هوایی آمریکا حمله کند.
آن زمان دانشگاه MIT با همکاری IBM و تعدادی پیمانکار دیگر شبکهای از کامپیوترها را طراحی کرد و ساخت که باید رادارهایی را در نقاط مختلف خاک آمریکا به یکدیگر متصل کرده و در قالب یک شبکهی کامپیوتری آنها را کنترل میکردند. این سیستم کامپیوتری که آن را به نام FAQ-7 یا Q7 میشناسند، یکی از نخستین سیستمهای کامپیوتر تحت شبکه در جهان محسوب میشود: ۲۴ دستگاه کامپیوتر که هر یک حدود ۲۵۰۰۰۰ کیلوگرم وزن داشتهاند و در ۲۴ نقطهی مختلف خاک آمریکا مستقر بودهاند (فایل PDF توضیحات بیشتر).
در آن دوره برنامهی کامپیوترها در قالب کارتهای پانچشده نگهداری میشد. تصویر زیر مجموعهی برنامهی کنترل سیستم SAGE است که روی ۶۲۵۰۰ کارت، پانچ شده است. حجم این برنامه تقریباً معادل ۵ مگابایت بوده است (+).
این کامپیوتر از توانایی پردازش ۷۵۰۰۰ دستور در ثانیه (IPS یا Instruction Per Second) برخوردار بوده است. برای اینکه درک بهتری از این عدد داشته باشید، به این فکر کنید که آن زمان ظرفیت IPS در حدود ۷۵۰۰۰ برای حفاظت از کل خاک آمریکا کافی بوده و امروز ما گوشیهای موبایل با ظرفیت چند میلیارد پردازش در ثانیه را در جیبمان میگذاریم و در نهایت هم چند عکس سلفی تار میگیریم یا چند توییت دربارهی طعم غذایی که خوردهایم یا دوستی که دیگر حالمان را نمیپرسد منتشر میکنیم.
تصویر پایین بخشی از پنل کامپیوتر SAGE را نشان میدهد. به قول فعالان اینستاگرام «نکتهی عکس» این است که در سمت چپ و پایین پنل، فندک برقی برای روشن کردن سیگار و همینطور جاسیگاری هم برای اپراتور دستگاه در نظر گرفته شده است.
دوست عزیز.
شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمهی عبور) میتوانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همهی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درسهای مختص کاربران ویژه متمم را نیز میتوانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
از میان درسهایی که در فهرست بالا آمده است، درسهای زیر از جمله پرطرفدارترین موضوعات هستند:
دوره MBA | مذاکره | کوچینگ | توسعه فردی
فنون مذاکره | تصمیم گیری | مشاوره مدیریت
تحلیل رفتار متقابل | تسلط کلامی | افزایش عزت نفس
چگونه شاد باشیم | هوش هیجانی | رابطه عاطفی
خودشناسی | شخصیت شناسی | پرورش کودکان هوشمندتر
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری سواد دیجیتال به شما پیشنهاد میکند:
- سواد دیجیتال | سواد فناورانه برای زندگی دیجیتالی بهتر
- شکاف دیجیتالی چیست؟
- پنج سطح آشنایی با فرصتها و ابزارهای دیجیتال
- معنی آفلاین، آنلاین، فیزیکی، دیجیتال و مجازی چیست؟
- تعریف وب | تعریف شبکه | تفاوت اینترنت و اینترانت
- موزه تاریخ کامپیوتر | نگاهی به تاریخچه کامپیوتر
- قیمت آیفون در سال ۱۹۷۵ | ظرفیت محاسباتی چقدر افزایش یافته است؟
- معنی ایموجی، استیکر، اسمایلی و اموتیکون
- انتخاب رمز عبور | اهمیت استفاده از پسوردهای قوی، سخت، متنوع و امن
- اینترنت اشیا چیست؟ کاربردهای اینترنت اشیا در کجاست؟
- واقعیت مجازی چیست؟ واقعیت افزوده چیست؟ کاربرد آنها در کجاست؟
- QR Code چیست؟ روش ساخت QR Code (بارکد دو بعدی)
- فراداده یا متادیتا چیست؟ | تفاوت داده با اطلاعات
- پایگاه داده یا دیتابیس چیست؟ تعریف و کاربرد پایگاه داده
- آدرس IP چیست و از آی پی چه استفادهای میشود؟
- HTML چیست و چه کاربردی دارد؟ تاریخچه HTML
- URL چیست؟ چگونه URL بسازیم و از آن استفاده کنیم؟
- کوکی چیست؟ چرا و چگونه کوکی را غیر فعال و پاک کنیم؟
- وب دو (Web 2.0) چیست؟ آشنایی با ابزارهای وب دو
- فناوری اطلاعات چیست؟ | کاربردهای فناوری اطلاعات در مدیریت
- فضای ابری چیست؟ ذخیره سازی ابری اطلاعات چه کاربردی دارد؟
- دراپ باکس | ابزاری برای ذخیره سازی ابری اطلاعات
- انتقال فایل از گوشی به کامپیوتر و بالعکس
- حافظه کش چیست؟ کش کردن به چه معناست؟ (Cache)
- نکاتی در مورد دسته بندی فایلها و فولدرها در کامپیوتر و موبایل
- تحول دیجیتال یا دیجیتالی شدن چیست؟ تعریف دگردیسی دیجیتال
- تعریف اقتصاد دیجیتال چیست (+ مقاله و مثال)
- مراقبت از باتری گوشی موبایل و لپ تاپ | راههای افزایش عمر باتری لپ تاپ و وسایل دیگر
- دیجیتال بیزینس | انواع کسب و کارها بر اساس سهم تکنولوژی دیجیتال در آنها
- الکسا چیست؟ آیا رتبه الکسا همیشه مهم است؟
- پایان الکسا و دغدغهٔ افزایش و کاهش رتبه | جایگزین و مشابه الکسا چیست؟
- کلیک کلیک کلیک کلیک
- علم داده چیست | کاربردهای رشته دیتا ساینس
- بازار کار علم داده | چند مثال از کاربرد علم داده به زبان ساده
- کلان داده یا بیگ دیتا چیست؟ (+کاربردهای Big Data)
- کتاب همه دروغ می گویند | کتابی ضعیف اما خواندنی درباره بیگ دیتا
- راهنمای تمرینهای درس سواد دیجیتال
- انسانها و نکته ای در کاربرد هوش مصنوعی
- معرفی مرکز مطالعات اقتصاد دیجیتال دانشگاه MIT
- اندرو مک افی – محقق در زمینه نقش فناوری اطلاعات در کسب و کارها
- جورج وسترمن (نویسنده کتاب تحول دیجیتال)
- دان تاپسکات – نویسنده و متفکر حوزه تکنولوژی و اقتصاد دیجیتال
- کتاب تحول دیجیتال (رهبری دیجیتال) جورج وسترمن
- کتاب ناخدایی دیجیتال | کتابی ایرانی دربارهی تحول دیجیتال
- مدل Open Source یا متن باز چیست؟ نرم افزارهای متن باز چگونه رشد کردند؟
- الگوریتم چیست؟ (به همراه چند مثال ساده از کاربرد الگوریتم ها)
- رمزنگاری چیست؟ تاریخچه و انواع رمزنگاری | الگوریتمهای رمزنگاری متقارن و نامتقارن
- معنی باگ در نرم افزار چیست؟ (مروری بر تاریخچه لغت باگ)
- نسخه بتا چیست؟ تفاوت نسخه بتا و اصلی در کجاست؟
- مدل قطب و اقمار (هاب و اسپوک) چیست؟
- پلاگین چیست و چه کاربردی دارد؟
- RSS چیست | چگونه از RSS استفاده کنیم؟
- تفاوت میان شخصی سازی و سفارشی سازی
- دربارهی ارزش و اعتبار ویکی پدیا | لری سنگر و یرون لنیر
- SaaS چیست؟
- RFID چیست؟ تکنولوژی RFID چه کاربردهایی دارد؟
- معرفی پادکست TechStuff | همه چیز دربارهی تکنولوژی و حاشیههایش
- هاستینگ چیست؟ سرویس هاست یا میزبانی وب به چه معناست؟
- DIY Citizenship | چرا خودت انجامش نمیدهی؟
- حباب دات کام | ترکیدن حباب شرکتهای اینترنتی و تجارت الکترونیکی
- کم عمق ها | اینترنت با مغز ما چه می کند؟
- تعریف دولت الکترونیک چیست؟ دولت الکترونیک در ایران چه وضعی دارد؟
- گزارشهای مدیریتی | وضعیت اقتصاد دیجیتال و کسب و کارهای اینترنتی در جهان
- کتاب آینده نزدیک | کوین کلی (خلاصه کتاب و نقد آن)
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : مهدی - علیزادگان
سلام به همه متممی های عزیز و گرامی
درس تاریخ در مدرسه واقعا گاهی خسته کننده میشد اما بعدها که متوجه شدم برای هر کاری و نظری چقدر دانستن تاریخ آن موضوع مهم بوده و به کار میاید نگاهم به تاریخ تغییر کرد. امروز هم اگر بخواهم در حوزه ای تلاشی بکنم قطعا به تاریخچه آن موضوع مراجعه میکنم. معتقدم تمام کسانی که به نوعی به IT متصل بوده و از مفاهیم آن بهره میبرند باید با تاریخ کامپیوتر آشنایی داشته باشند، که یعنی همه لازم است که مختصری از تاریخچه کامپیوتر بدانند.
یادم هست که سال ۶۴ در دانشگاه باید از کارتهای پانچ برای برنامه نویسی استفاده میکردیم. کارتهای و پانچ ها ۸۰ ستونی بودند به این معنا که میشد یک خط حاوی ۸۰ کاراکتر را روی آن درج کرد و اگر مثلا یک برنامه نیاز به دوخط داشت باید در کارت اول نشان میدادیم که ادامه دستور در خط بعدی است.
در آن زمان پیدا کردن کارتهای پانچ بسیار سخت و دشوار بود و حتی گاهی سهمیه ای دریافت میکردیم ولی جوابگو نبود. این بود که میرفتیم و خرده های پانچ شده را برمیداشتیم در محلهای پانچ قرار میدادیم و کارت را پر میکردیم که بتوانیم دوباره پانچ کنیم که مشکلات این کار بسیار زیاد بود و مسئول واحد کامپیوتر همیشه شاکی میشد چون این خرده پانچ ها در حین خوانده شدن از کارت خارج میشد و مشکل ایجاد میکرد.
گاهی هم خودمان با مقوا کارت را درست میکردیم که چون رویش چاپ اعداد و حروف نبود نمیتوانستیم راحت با آنها کار کنیم از طرفی کاغذ و مقوای مناسب هم پیدا نمی کردیم. در همان زمانها بود که متوجه شدیم که بعضی ها گاهی از سهمیه ای که باید به دانشجو داده میشد کنار میگذاشتند و خلاصه. یعنی بعید است باور کنید که کارت پانچ برای خودش بازار پنهان پیدا کرده بود.
چند وقت پیش رفتم دانشگاه دیدم هیچ اثر از آثار Main Frame ما نیست حتی در حد موزه یا عکس و وقتی به یکی دانشجویان گفتم ما برای برنامه نویسی کارت پانچ داشتیم کاملا مشخص بود که با یک موجود فضائی روبرو شده است ، بنده خدا فکر میکرد ما منقرض شدیم ولی بهش فهموندم که شاید منقضی بشیم اما منقرض هرگز.
سپاس