بخشش و بخشیدن | چقدر برای بخشودن دیگران آمادگی دارید؟
بخشش و بخشیدن (یا به قول اهل ادبیات: بخشودن)، چند هزاره مورد توصیهی ادیان و مکاتب اخلاقی بوده است.
اما طی دهههای اخیر که روانشناسی مثبت گرا رواج یافته، به تدریج این صفت هم راه خود را به دنیای روانشناسی باز کرده است.
در حدی که مارتین سلیگمن و کریستوفر پترسون در کتاب Character Strengths and Virtues، آن را به عنوان یکی از نقاط قوت شخصیت انسانها مطرح کردهاند (قدردانی و قدرشناسی، انصاف، خویشتنداری، تواضع و دوراندیشی، از جمله دیگر نقاط قوتی هستند که در این کتاب فهرست شدهاند).
البته باید تأکید کنیم که بخشش در روانشناسی با آنچه در اخلاق یا در حقوق مطرح میشود تفاوت دارد:
فرض کنید کسی به شما ضربه زده یا آسیبی جدی وارد کرده است.
وقتی از بخشش به عنوان یک نقطهی قوت شخصیتی حرف میزنیم، منظورمان این نیست که انتقام میگیرید یا نه. حتی منظورمان این نیست که دوباره رابطهی خود را با او برقرار میکنید یا نه.
بلکه منظورمان این است که مسئلهی ذهنی شما با او حل شده باشد و به اصطلاح، از روی آن مسئله، عبور کرده باشید.
با این تعریف، چه بسا یک نفر شریک عاطفی یا کاریاش را بخشیده باشد، اما همچنان فرایند حقوقی و قانونیِ استیفای حق خود را با نهایت حوصله و آرامش به پیش ببرد.
همچنین چه بسا کسی را ببخشید، اما دیگر حاضر نباشید رابطهی دوستی خود را با او زنده و برقرار کنید.
پترسون و سلیگمن تأکید میکنند که مهمترین مولفهای که میتواند این نوع بخشش را تسهیل کند، حس همدلی است. یعنی اینکه ما بتوانیم از دریچهی ذهن و نگاه طرف مقابل، به مسئله نگاه کنیم و به این وسیله، درک کنیم که او چگونه توانسته چنان رفتاری را با ما انجام دهد.
با توجه به اینکه همدلی یک مهارت ساده نیست، آنها تأکید میکنند که هر چه یک فرد، بالغتر باشد و بالغانه به مسئله نگاه کند، بخشش فرد دیگر برای او سادهتر خواهد بود (رفتار غیربالغانه این است که: نمیتوانم او را بفهمم. اما از او انتقام میگیرم و دیگر مسئلهاش برای همیشه از ذهنم پاک میشود).
چقدر او را بخشیدهاید؟ (پرسشنامه)
دسترسی کامل به مجموعه درسهای روانشناسی مثبت گرا برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
تعداد درسها: ۳۳ عدد
دانشجویان این درس: ۴۰۷۶ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۲۱۰۷ مورد
با عضویت ویژه، علاوه بر امکان مطالعهی درسهای روانشناسی مثبتگرا به درسهای بسیار بیشتری نیز دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
شخصیت شناسی / حمایت اجتماعی / خودشناسی
تحلیل رفتار متقابل / عزت نفس | کوچینگ
استرس / چگونه شاد باشیم / مدیریت انگیزه
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین و مشارکت در بحث
با توجه به سوالهای مطرح شده در پرسشنامه، کدامیک از موارد مطرحشده را در مورد خودتان، جدیتر میبینید؟
به عبارت دیگر، در کدام مورد باید روی خودتان بیشتر کار کنید؟ آیا ایدهای هم دارید که چه میتوانید بکنید؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری روانشناسی مثبت گرا به شما پیشنهاد میکند:
- روانشناسی مثبت گرا
- ابعاد روانشناسی مثبت گرا: درون فردی | فردی | اجتماعی
- مارتین سلیگمن و روانشناسی مثبت گرا
- درماندگی آموخته شده (ناتوانی آموخته شده)
- پرسشنامه جهت گیری زندگی شییر و کارور | پرسشنامه خوش بینی
- مفهوم خوش بینی چیست؟ آیا شما خوش بین هستید؟
- جملهای از هلن کلر درباره بدبینی
- پرسشنامه امید اسنایدر (پرسشنامه امید به زندگی اشنایدر)
- معنی امید چیست؟ | امیدواری یعنی چه و چگونه امیدار باشیم؟
- امید داشتن به آینده | آیا امید همیشه خوب است؟
- گفتگو دربارهٔ آینده انسان | پینکر، دو باتن، ریدلی، گلدول
- پارادوکس استاک دیل | دردسرهای خوشیبینی برای آیندهی نزدیک
- زمانی برای نگرانی | چگونه نگرانی از آینده را کمتر کنیم؟
- قدردانی و قدرشناسی | چقدر در زندگیتان شکرگزار و سپاسگزار هستید؟ (+پرسشنامه)
- شکرگزاری و قدردانی | چگونه این عادت را در خود پرورش دهیم؟
- بخشش و بخشیدن | چقدر برای بخشودن دیگران آمادگی دارید؟
- معنی پختگی چیست؟ آیا شما فردی پخته و خردمند هستید؟
- چقدر رفتارهای نوع دوستانه انجام میدهید؟
- حتی در ویژگیهای خوب هم زیادهروی میتواند خوب نباشد
- اثر پیگمالیون | کاربرد این اثر در تدریس، تربیت فرزند و مدیریت سازمان چیست؟
- یک پادکست برای زندگی بهتر، شادتر و بامعناتر
- کتاب غرقگی (Flow) | روانشناسی تجربهی عمیق لحظات زندگی
- اعتیاد مثبت | چگونه در زندگی خود تغییر مثبت ایجاد کنیم؟
- کتاب خوش بینی آموخته شده
- ریچارد وایزمن
- میهای چیک سنت میهایی (میهالی)
- کریستوفر پترسون (روانشناس مثبت گرا)
- تعریف خوش بینی چیست | مقاله خوش بینی پترسون + فایل PDF
- کتاب شکوفایی | تعریف روانشناسی مثبت گرا به زبان ساده از نگاه مارتین سلیگمن
- کتاب اوضاع خیلی خراب است | کتابی درباره امید | مارک منسن
- نقد روانشناسی مثبت گرا | ایراد در مثبت اندیشی است یا فراتر از آن؟
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : مریم رئیسی
من این پرسشنامه رو برای دو نفر انجام دادم (البته چون تعداد سوالاتش کم بود این کار رو کردم، وگرنه جواب دادن به پرسشنامهها یکی از سختترین کارهاست برای من :)).
اولی 64 شد و دومی 57.
به افراد مختلفی فکر کردم و به این نتیجه رسیدم که با اینکه شخصیت انتقامجو و کینهای ندارم و معمولا راحت آدمها رو میبخشم و از رفتارهای بدشون عبور میکنم؛
فقط یک نفر هست، همونی که امتیازش 57 شد، که نمیتونم به طور کامل ببخشمش (البته امتیاز اونقدر هم پایین نشد و نشون میده تا حد زیادی بخشیدم و فراموشش کردم).
من به این آدم فکر نمیکنم و اصلا به هیچوجه آرزوی انتقام و تلافی کردن ندارم؛
به خاطر رفتار اون خودم رو از لذت بردن محروم نکردم و فکر نمیکنم که زندگیمو خراب کرده؛
اصلا براش بدی نمیخوام یا ازش نفرت ندارم؛ کلا بهش فکر نمیکنم که بخوام متنفر باشم.
اما مواردی که در من جدیتر بود و امتیازم رو پایین آورد یکی این بود که نه براش دعا میکنم و نه آرزوی خوب دارم. راستش برام اهمیتی نداره که چه بلایی سرش میاد؛ شاید بهتر باشه روی این مورد بیشتر کار کنم و دلسوزتر باشم؛
دیگه اینکه با وجودی که الان آرامش دارم و بسیار به ندرت به یادش میفتم، اما فکر میکنم اگه دوباره ببینمش نمیتونم آرامش خودم رو حفظ کنم؛
و همچنین به خاطر اون از ارتباط با دوستان قدیمی و مشترکمون دوری کردم چون اون رو به یادم میاورد. و حتی چندسال پیش که یکی از دوستان قدیمی من رو به گروه تلگرامی از بچههای قدیم دعوت کرد، به خاطر حضور اون و اینکه به شدت باعث آزردگیم میشد این حضور، گروه رو ترک کردم.
فکر میکنم به سهم خودم تلاش زیادی کردم برای فراموش کردن این آدم و رفتارهای نادرستش؛ و همونطور که گفتم حس نفرت و افسردگی و پریشانی یا خشم ندارم. اما ته ماندههایی از اندوه و رنج هنوز مونده که حتی گاهی توی خوابهام میاد.
کار خاصی مدنظرم نیست و همونطور که گفتم تا حد بسیار زیادی فراموش کردم، اما شاید دیدن دوبارهی اون آدم و گفتن حرفهایی که هیچوقت بیان نشد حداقل بتونه کمک کنه که همین مقدار کم غم و پریشانی هم از بین بره.
پینوشت: برای روشن شدن اذهان باید بگم که این موردی که گفتم شکست عشقی نبوده:))
یک دوست صمیمی و همجنس خودم بود که چندسال پیش بدون خداحافظی باهاش قطع رابطه کردم.