عوامل استرس در زندگی (بررسی چند حوزهی اصلی)
- مرور نقشه راه یادگیری مدیریت استرس
- مطالعه درس انواع استرس
- مطالعه درس استرس ناشی از تغییرات مهم زندگی
- بتوانند عوامل استرس آور در محیط کار و زندگی شخصی خود را بهتر تشخیص داده و دسته بندی کنند.
- بتوانند سهم هر دسته از عوامل استرس زا را در مجموعه فشار روانی موجود در زندگیشان، برآورد کنند.
همانطور که در نقشه راه مدیریت استرس اشاره کردیم، مهم است که عوامل استرس در زندگی و محیط کار را بشناسیم و به خاطر داشته باشیم.
البته همهی ما کمابیش فهرستی از این عوامل را در ذهن داریم و البته این را هم میدانیم که نباید هیچ فهرستی را در این زمینه جامع و مانع دانست.
از سوی دیگر ممکن است در فشارهای زندگی شخصی یا محیط شغلی، نتوانیم استرسورها را به درستی تشخیص داده، تفکیک کرده و سهم هر یک را برآورد کنیم.
به همین علت، اگر مدیریت استرس و کاهش استرس دغدغهی شماست، پیشنهاد ما این است که هر جا فهرستی از #عوامل استرس زا را دیدید، حتماً برای مطالعه و بررسی آن وقت بگذارید.
به این شیوه، تصویر بهتری از عوامل استرس زا در ذهن شما شکل گرفته و قدرت شما در برنامه ریزی برای کاهش استرس افزایش مییابد.
در درس استرس ناشی از تغییرات بزرگ زندگی، مجموعهای از موارد فهرست شده توسط هولمز-راهه را دیدیم.
اما آن فهرست، نه بر اساس موضوع، بلکه بر اساس شدت عامل استرس آور طبقهبندی شده بود.
ضمناً هولمز و راهه صرفاً به عواملی پرداختهاند که از جنس تغییر هستند و عوامل استرس آور جاری در زندگی را در مرکز بررسی خود قرار ندادهاند.
فهرستی که در ادامه میبینید – مثل هر فهرست دیگری در این زمینه – کامل نیست؛ اما میتواند در تشخیص عوامل استرس زا در محیط کار و زندگی شخصی موثر باشد.
اگر بخواهیم این عوامل را بر اساس آنچه در درس انواع استرس آموختهایم طبقهبندی کنیم، میتوان گفت اکثر آنها در گروه عوامل استرس آور اپیسودیک و مزمن قرار میگیرند. چون دامنهی زمانی اثرشان محدود و کوتاه نیست و معمولاً بخش بزرگی از زندگی ما را در بر میگیرد.
در صورتی که به فعالیت دانشگاهی مشغول هستید و میل دارید به شکل دقیق و مستند به جزئیات بیشتر درباره عوامل استرس زا در زندگی و محیط کار بپردازید، پیشنهاد میکنیم کتابها و مقالات آقای کری کوپر (Cary L. Cooper) خصوصاً فصلهای ۱۲، ۱۴، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ کتاب زیر را بررسی کنید:
Handbook of Stress Medicine and Health (Edited by. Cary. L. Cooper)
ما در اینجا هفت حوزه اصلی را مطرح کردهایم که کاملاً مستقل نیستند و همپوشانیهایی هم دارند. به تدریج در آینده، با توسعهی درسهای مدیریت استرس در متمم، تعداد و زیرمجموعههای این حوزهها را توسعه خواهیم داد.
تذکر مهم
حتماً به خاطر دارید که یک واژهی مهم در تعریف استرس، واژهی ادراک یا Perception است.
هر یک از عواملی که در فهرستهای زیر میبینید، با توجه به ادراک شما میتوانند فشار بیشتر یا کمتری ایجاد کنند.
مثلاً اگر اصلاً به فرصتهای برابر اقتصادی اعتقاد نداشته باشید، یا ندانید که در برخی کشورها فرصتهای برابر اقتصادی (متناسب با شایستگیها) وجود دارد، طبیعتاً به خاطر نبودن چنین فرصتهایی استرس و تنش و آزردگی را تجربه نخواهید کرد.
رابطه عاطفی به دو شکل میتواند برای ما استرس آفرین باشد.
شکل نخست مشکلات در خود رابطه است و شکل دوم، بروز مشکلات برای کسانی است که دوستشان داریم.
موارد زیر نمونههایی از مشکلات رابطه عاطفی (با شریک عاطفی یا والدین و اعضای خانواده) هستند که میتوانند استرس زا باشند:
تقاضاها و انتظارات نزدیکان که ما قادر به برآورده کردنشان نیستیم.
تقاضاها و انتظارات نزدیکان که فکر میکنیم مشروع یا منطقی نیستند.
انتقادهای دائمی از رفتارها و ویژگیهایمان
بروز تعارض و اختلاف
تفاوت در اصول و ارزشها و فرهنگ زندگی
تقسیم وظایف (بین دو شریک زندگی)
ریسک یا تهدید جدا شدن (از شریک عاطفی)
فاصله گرفتن از یک رابطه عاطفی سالم
واضح است که شدت هر یک از این عوامل میتواند بسیار متغیر باشد. مثلاً تعارض به خودی خود، استرس آفرین نیست. اما تکرار یک موضوع ثابت یا ضعف در مدیریت تعارض میتواند به استرس جدی منتهی شود.
برای بروز مشکلات برای نزدیکان هم مثالهای بسیاری وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بیماریها و مشکلات جسمی
مشکلات محیط کار آنها
اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
بدهیهای مالی
دسترسی کامل به مجموعه درسهای مدیریت استرس برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. البته با فعال کردن اشتراک ویژه به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته شاید بهتر باشد از میان درسها و مطالب مطرح شده، ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
افزایش عزت نفس | چگونه شاد باشیم
دوره MBA (مطالعهی منظم همهی درسها)
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت استرس به شما پیشنهاد میکند:
- مدیریت استرس و روش های کاهش استرس در محیط کار و زندگی
- هانس سلی: از پیشگامان تعریف علمی استرس
- تعریف استرس چیست؟ (در جستجوی علت استرس)
- تفاوت استرس و اضطراب و ترس چیست؟
- چرا استرس را تجربه میکنیم؟ آیا باید با استرس مقابل کنیم؟
- انواع استرس (لحظهای / مکرر / مزمن)
- استرس مثبت – اثرات فیزیولوژیک مثبت استرس بر روی بدن
- مقایسه انواع عوامل استرس زای ناشی از تغییرات مهم زندگی
- عوامل استرس در زندگی (بررسی چند حوزهی اصلی)
- سه مرحله اصلی در مواجهه با عوامل استرس آور
- راه های کاهش استرس | غلبه بر استرس چه روش هایی دارد؟
- نقش تغذیه در استرس | آیا از خوراکیها و مواد غذایی استرس زا اجتناب میکنید؟
- کاهش استرس با نوشیدن آب
- نقش تنفس عمیق (دیافراگمی) را در کاهش استرس فراموش نکنیم
- آیا سر و صدای محیط را به عنوان عامل استرس زا جدی میگیرید؟
- ترک سیگار – یک گام مهم در راستای کاهش استرس
- مدیریت فشار روانی (۱): چه زمانی تحت فشار روانی قرار میگیریم؟
- مدیریت فشار روانی (۲): آیا تا به حال زیر فشار روانی، افت شدید عملکرد داشتهاید؟
- غلبه بر استرس (با استفاده بهتر از حافظه فعال)
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
- حمایت اجتماعی چیست و در مدیریت استرس چه نقشی دارد؟
- استرس شغلی و روش های کاهش استرس در محیط کار
- فرسودگی شغلی | ابعاد فرسودگی شغلی، علائم و ریشههای آن
- فرهنگ پذیری | تغییر محیط فرهنگی هم استرس ایجاد میکند
- کری کوپر – متخصص سلامت، استرس و روانشناسی سازمانی
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : سارا حق بین
سلام به دوستان
شاید یکی از حوزه هایی که امروزه نه تنها در ایران بلکه در برخی کشورهای جهان هم می تونه در گروه عوامل استرس قرار بگیره، "استرس ناشی از جغرافیای زندگی" باشه.
قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی خاص می تونه استرس های زیادی را به همراه داشته باشه، مثلاً در مورد کشور خودمون بخاطر موقعیت استراتژیک، سالهاست که درگیر این استرس ها هستیم و این قطعاً بر زندگی ما، رفتار ما و عملکرد ما چه در سطح خرد (خانواده) و کلان (جامعه) تأثیر خواهد داشت.
* استرس بابت کم آبی و خشکسالی در کشور
* استرس بابت مسائل سیاسی روز و تبعات تصمیمات سیاسی
* استرس های اقتصادی و معاش، نرخ خرید و فروش مسکن، خودرو، ارز و مسائل پیرامون آنها
* استرس بابت آلودگی هوا ناشی از مهاجرت به شهر و افزایش آلاینده ها، خودروهای شخصی، کارخانه ها، بنزین تولیدی، کیفیت پایین حمل و نقل عمومی و ...
* استرس ناشی از نرخ بالای جمعیت جوان تحصیل کرده ی بیکار
* استرس ناشی از گرد و غبار و طوفان شن در بعضی شهرها و متوقف شدن زندگی عادی روزانه شهروندان
* استرس بابت وقوع جنگ، سیل، زلزله، آتش سوزی، سقوط هواپیما و ...