تعریف منابع سازمانی

فهرست کردن منابع سازمانی (Organizational Resources) دشوار نیست.

نویسندگان و استراتژیست‌ها نیز، طبقه‌بندی‌ها و دسته‌بندی‌های متنوعی را از منابع سازمانی ارائه کرده‌اند.

با این حال، با توجه به این‌که دیدگاه مبتنی بر منابع در استراتژی توسط جی بارنی تعریف و تدوین شده، منطقی است تعریف منابع سازمانی را از نگاه او بشناسیم و بدانیم.

این تعریف، هم قابل اشاره و استناد است و هم کمک می‌کند هنگام اشاره به بحث مدیریت منابع در سازمان، همه‌ی ما تصویر کمابیش یکسانی از این مفهوم در ذهن داشته باشیم.

تعریف منابع سازمانی

بارنی در مقاله‌ی خود درباره‌ی دیدگاه مبتنی بر منابع، منابع سازمانی را به نقل از ریچارد دَفت (Richard Daft) چنین تعریف می‌کند (+):

طبقه بندی منابع سازمانی

بارنی هم‌چنان با مرور تعریف‌هایی که پیش از او از منابع سازمانی ارائه شده، پیشنهاد می‌کند منابع سازمانی را در سه دسته بررسی کنیم:

• منابع از جنس سرمایه‌های فیزیکی
• منابع از جنس سرمایه‌های انسانی
• منابع از جنس سرمایه‌های سازمانی

او سه دسته‌ی بالا را به صورت زیر تعریف می‌کند:

تعریف و طبقه‌بندی مورد تأکید بارنی، حرف چندان تازه‌ای ندارد.

همه‌ی ما مفهوم سرمایه‌های فیزیکی و انسانی را می‌فهمیم و درک می‌کنیم. حتی سرمایه‌های سازمانی هم که بارنی مورد تأکید قرار می‌دهد، زیرمجموعه‌ی سرمایه‌های نامشهود محسوب می‌شوند که به عنوان یک مفهوم مدیریتی، میان مدیران کاملاً رایج و شناخته شده است.

ولی نکته‌ای وجود دارد که توجه به آن خالی از لطف نیست:

ما حتی در تحلیل استراتژیک سازمان‌ها و کسب و کارها و احتمالاً تقلید از آن‌ها، این بخش از سرمایه‌های سازمانی را جدی نمی‌گیریم. در حالی که بارنی همین رابطه‌ها را به عنوان بخشی از منابع کسب و کار، در حد ماشین‌آلات و تجهیزات، مهم می‌بیند و جدی تلقی می‌کند.

بارنی هم‌چنین به نکته‌ی دیگری هم اشاره می‌کند که نباید آن را از یاد ببریم:

هر یک از منابع استراتژیک (انسانی، فیزیکی، سازمانی)، فقط وقتی یک منبع ارزشمند محسوب می‌شوند که به پیاده‌سازی استراتژی‌های کسب و کار کمک کنند. در غیر این صورت، آن‌ها را نباید به عنوان بخشی از منابع سازمان در نظر بگیریم.

چه بسا منابعی در سازمان وجود داشته باشند که بودن‌شان، موجب کاهش کارایی و اثربخشی مجموعه شود.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر استراتژیک به شما پیشنهاد می‌کند: