هانس سلی: از پیش‌گامان تعریف علمی استرس

هانس سلی (Hans Selye) که در فارسی گاهی نام او را هانس سلیه می‌نویسند، از نام‌های بزرگ در دانش استرس است.

او در اوایل قرن بیستم (۱۹۰۷) در وین به دنیا آمد. در مجارستان بزرگ شد و در سن هفتاد و پنج سالگی در کانادا درگذشت.

هانس سلی در دانشگاه پراگ در رشته‌ی پزشکی و شیمی تحصیل کرد و بعداً مطالعه و کار را در دانشگاه‌های جان هاپکینز و مک گیل ادامه داد.

سلی از ۲۹ سالگی مطالعه روی استرس را آغاز کرد و این کار را تا لحظه‌ی مرگ ادامه داد.

او در اتوبیوگرافی‌اش تحت عنوان The stress of my life زندگی خود را با دقت و زیبایی روایت کرده است.

سندروم عمومی سازگاری (General Adaptation Syndrome)

نقش هانس سلی در توسعه دانش مدیریت استرس

اگر بخواهیم دو نام بزرگ را در تولد و رشد مفهوم استرس موثر بدانیم، باید به لازاروس و هانس سلی اشاره کنیم (تعریف استرس در متمم، بر پایه‌ی نگرش لازاروس است).

اما این‌که خود لازاروس تأکید می‌کند که احتمالاً هیچ نامی بزرگتر از هانس سلی در تولد مفهوم استرس وجود ندارد، باعث می‌شود که جایگاه سلی به عنوان توسعه‌‌دهنده‌ی کلیدی این دانش، تثبیت شود.

البته او خود متواضعانه در زندگی‌نامه‌اش اشاره می‌کند که استرس، همیشه وجود داشته و مستقل از نامی که او مطرح کرده، ارگانیسم‌ها همواره آن را تجربه کرده‌اند (سلی ترجیح می‌دهد به جای انسان، بیشتر از ارگانیسم استفاده کند، تا موش‌های آزمایشگاهی خودش هم در فهرست تحمل‌کنندگان استرس جایی داشته باشند).

اما این را هم به خاطر داشته باشیم که هانس سلی در کتاب استرس زندگی (The Stress of Life) در تعریف کشف می‌گوید:

«کشف به معنای دیدن چیزهای تازه نیست. بلکه به معنای برقراری یک پیوند محکم بین همه‌ی آن‌چه می‌دانسته‌ایم و همه‌ی آن‌چه اکنون می‌دانیم است، به شکلی که مسیر برای شناختن آن‌چه اکنون نمی‌شناسیم هموار شود.»

با این تعریف، بی‌تردید می‌توان نام هانس سلی را کاشف استرس گذاشت. درست همان‌طور که نیوتون، گرانش را – که همواره همراه بشر بود – کشف و معرفی کرد.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت استرس به شما پیشنهاد می‌کند: