تحلیل رفتار متقابل: سازماندهی زمان / ساختار بخشیدن به زمان (۱)
پیش نیاز مطالعهی درس سازماندهی زمان:
- مفهوم گرسنگی در نگاه اریک برن (ضروری)
- مفهوم نوازش در تحلیل رفتار متقابل (ضروری)
- عطش و گرسنگی برای محرکهای حسی (ضروری نیست. اما مطالعه آن پیشنهاد میشود)
از دوستان عزیز متممی انتظار میرود پس از مطالعه این درس:
- بتوانند مفهوم سازماندهی زمان را به عنوان یکی از عطشها و گرسنگیهای انسانی در مدل اریک برن، تشریح کنند و توضیح دهند که انگیزهی انسانها از سازماندهی به زمانشان - در مدل اریک برن - چیست.
- بتوانند وقت گذرانی، مراسمها و تنهایی و انزوا را به عنوان سه روش از روشهای ششگانهی سازماندهی زمان شرح دهند.
- مفهوم ارزیابی اجتماعی یا Social Assessment را به عنوان یکی از کارکردهای وقت گذرانی شرح دهند.
در درسهای گذشته، با مفهوم گرسنگی و عطش در ادبیات اریک برن آشنا شدیم.
دیدیم که او، نیازهای اولیهی انسانها را فراتر از رفع گرسنگی و تشنگی فیزیکی میداند و موارد متعدد دیگری را هم به عنوان Hunger یا گرسنگی یا نیاز پایه، مطرح میکند.
اینجا با نیاز به محرکهای حسی و نیاز به نوازش آشنا شدیم.
البته دیدیم که بین این نیازها، مرزبندی شفاف هم وجود ندارد. مثلاً بسیاری از مثالهایی محرک حسی، عملاً به علت اینکه شکلی از نوازش را تامین میکنند، مورد توجه ما قرار میگیرند.
در این درس و درس آتی، عطش یا گرسنگی دیگری را مطرح میکنیم که اریک برن آن را هم در کنار نیاز به محرکهای حسی و نیاز به نوازش قرار میدهد. نام این مورد جدید، نیاز به سازماندهی زمان یا Structuring Time است.
خواهیم دید که این نیاز هم عموماً در ترکیب با سایر نیازها ارضا میشود و حد و مرز آن به شکل کاملاً دقیق، قابل تعریف نیست.
اریک برن، شش روش یا ابزار برای سازماندهی زمان مطرح میکند که در این درس با سه مورد از آنها و در درس آتی با سه مورد دیگر آشنا میشویم.
تمرین (میتوانید اینجا بنویسید. اما الزام و اصراری وجود ندارد):
به شیوهی سازماندهی زمان در زندگی خودتان در یک ماه گذشته فکر کنید.
احتمالاً بخش قابل توجهی از این زمان، به شکل جبری یا خارج از اختیار شما، سازماندهی شده است. مثلاً ساعات حضور در محل کار از این جنس هستند.
اگر این زمانها را حذف کنید، بخش دیگری از زمانهای شما میماند که انتخاب لحظه به لحظهی آن تقریباً با شما بوده است.
شاید نمیتوانستید بدون مقدمه و خبر، یک هفته سر کار نروید، اما احتمالاً میتوانستید یک هفته به مسافرت نروید یا در مراسم تولد یک دوست شرکت نکنید.
حالا از بین این زمانهایی که سازماندهی آنها به شکل مشخص و شفاف در اختیار شما بوده، ببینید که هر یک از سه مورد فوق، چه سهمی را به خود اختصاص میدهند و شما از کدامیک بیشتر استفاده میکنید؟ چه مصداقهایی برای آنها در زندگی خود دارید؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تحلیل رفتار متقابل به شما پیشنهاد میکند:
- تحلیل رفتار متقابل در زندگی شخصی و کسب و کار
- اریک برن (مبدع مدل تحلیل رفتار متقابل)
- ساختار شخصیت | سه حالت شخصیتی کودک، بالغ، والد
- ساختار شخصیت | کودک درون
- ساختار شخصیت | مفهوم والد در تحلیل رفتار متقابل
- ساختار شخصیت | مفهوم بالغ در تحلیل رفتار متقابل
- الان در کدام وضعیت هستید: کودک، بالغ یا والد؟
- آلودگی به والد – آیا بالغ شما هم به والد آلوده است؟
- آلودگی به کودک – آیا بالغ شما هم به کودک آلوده است؟
- تحلیل رفتار متقابل و مفهوم نوازش در آن
- آزمایش هری هارلو | نوازش فیزیکی مهمتر است یا تغذیه؟
- نوازش پلاستیکی، خساست در نوازش و اقتصاد نوازش
- پروفایل نوازشی شما (تحلیل رفتار متقابل)
- فقر نوازش و قوانین نادرست در اقتصاد نوازش
- پرسشنامه تحلیل رفتار متقابل (ارزیابی ساختار شخصیت + پاسخنامه)
- تحلیل رفتار متقابل | مدیریت گفتگو و مذاکره
- مثالهایی از رفتار متقابل در تحلیل رفتار
- تجزیه و تحلیل رفتار متقابل
- مدیریت هیجانات و پاسخهای احساسی با استفاده از تحلیل رفتار متقابل
- مواجهه با سوال و انتقاد بر اساس مدل تحلیل رفتار متقابل
- سوالهای بالغانه با سوالهای والدانه و کودکانه چه تفاوتی دارند؟
- جمعبندی تا اینجا – مفهوم “گرسنگی” در کلام اریک برن
- تحلیل رفتار – عطش و گرسنگی برای محرک های حسی
- تحلیل رفتار متقابل: سازماندهی زمان / ساختار بخشیدن به زمان (۱)
- تحلیل رفتار متقابل: سازماندهی زمان / ساختار بخشیدن به زمان (۲)
- تقویت بالغ درون | چگونه بالغانه رفتار کنیم؟
- تحلیل رفتار متقابل (جمع بندی مباحث مقدماتی)
- کتاب خوب یادگیری تحلیل رفتار متقابل چیست؟
- کتاب تحلیل رفتار متقابل (TA Today) | یان استوارت
- کتاب وضعیت آخر (تامس هریس) | آن را بخوانیم یا نخوانیم؟
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : شهرزاد راسخ
اگر یک ماه گذشته ام رو مرور کنم؛ می بینم که هر سه این شیوه ی سازمان دهی زمان در زندگی من، جای داشته؛ اما در کل، فکر میکنم من از "تنهایی و جدا شدن از جمع" بیشتر از دو شیوه ی دیگر استفاده کردم و میکنم.
(اگرچه، در این موقعیت زمانی خاص و به دلیل تعطیلات نوروزی، "وقت گذرانی" سهم بیشتری از یک ماه گذشته ام رو نسبت به ماه های قبل تر، به خودش اختصاص داده.)
در مورد شیوه ی تنهایی و جدا شدن از جمع؛ من، هم تجربه ی جداشدن به صورت کاملاً فیزیکی رو دارم و هم صرفاً به صورت ذهنی.
در برخی موقعیتهای آزاردهنده، این جدا شدن صرفاً به صورت ذهنی، خیلی میتونه نجات دهنده و کمک کننده و تسلی بخش باشه.
یکی از بارزترین مصداق های شیوه ی "تنهایی و جدا شدن از جمع" برای من (در گذشته)، وقتی بود که توی خوابگاه بودم و با اینکه با هم اتاقیهام هم خیلی صمیمی بودم و دوستشون داشتم؛ اما وقتی بعد از مدتی، موقعیتی پیش میومد که یک شب، خودم توی اتاق تنها بودم، واقعا از تنها بودن با خودم لذت می بردم و آرامش عجیبی رو تجربه میکردم. هر غذایی که خودم دلم میخواست درست می کردم. هر چی دلم میخواست میخوردم. هر وقت دلم میخواست استراحت می کردم. هر موزیکی که دلم میخواست گوش میدادم. خلاصه خیلی خوب بود. اما اگر این تنهایی در خوابگاه، دو یا سه روز بیشتر طول میکشید، کم کم کلافه و بی حوصله می شدم.
* در مورد شیوه ی دوم، مراسمها و سنتها و آیینها تقریباً زمان کمی از زندگی من رو به خودشون اختصاص میدن، اما به هر حال رسم های متعارف ارتباطی همیشه بین خانواده، دوستان و اقوام کمابیش وجود داره.
و فکر می کنم نرم افزارهای پیام رسان هم در بیشتر شدن نقش این شیوه در ساختار زمان بندی ما، سهم عمده ای داشته اند و دارند.
* در مورد شیوه ی وقت گذرانی هم یکی از مصداق هاش برای من، به طور مشخص، از وقتی است که همین درسهای «تحلیل رفتار متقابل» متمم رو خوندم و سعی می کنم در تعاملات ام با دیگران، به چیزهایی که آموختم توجه کنم و در موقعیت های مختلف از این آموخته ها، استفاده کنم.
پی نوشت:
اینکه (در درس اشاره شد) که اریک برن وقت گذرانی رو نه فقط با هدف گذراندن وقت، بلکه نوعی ارزیابی اجتماعی میدونه، و اینکه در مثالها به این جمله ی خوب "همزمان با گذراندن وقت..." اشاره شد؛ خیلی برام جالب و تسلی بخش بود.
چون من هم خیلی اوقات در وقت گذرانی ها - خصوصاً که چاره ی دیگری هم نداشته باشم - مثل همین تعطیلات نوروزی و داشتن مسافرها و مهمان ها؛ به این قانون نانوشته فکر می کنم و سعی می کنم، "همزمان با گذراندن وقت"، به دستاوردهای از نوع "ارزیابی اجتماعی" ای فکر کنم که میشه از این وقت گذرانی حاصل کرد. و خوشحال شدم که اینجا هم این نکته رو با بیانی بسیار زیباتر و شفاف تر از آنچه خود در ذهن داشتم، خواندم و برام یادآوری شد و در توجه به این مسئله مصمم تر شدم.