تعریف خلق در روانشناسی چیست؟
از دوستان عزیز متممی انتظار میرود پس از مطالعه این درس
- بتوانند مفهوم خلق (Mood) را که گاهی در زبان محاوره از آن به عنوان خلق و خو نیز یاد میشود شرح دهند.
- توضیح دهند که مفهوم خلق در مقابل اصطلاحات احساس و هیجان چه معنایی دارد و چگونه از آنها جدا میشود.
- این نکته را به خاطر بسپارند که به زبان ساده، خلق عینکی است که برای مدت نسبتاً طولانی (فراتر از حس و هیجان) بر چشمان ما مینشیند و تجربه و ادراک ما از جهان را رنگ میزند.
تذکر: ما در این درس، به تفاوت احساس و هیجان (Emotion / Feeling) توجه نداریم و صرفاً میخواهیم خُلق را از این دو اصطلاح جدا کنیم. در ادامه درس مستقلی را به تفاوت احساس و هیجان اختصاص دادهایم.
اگر چه بسیاری از ما بر این باور هستیم که مفهوم خلق را درک میکنیم، اما هنوز تعریف شفاف و مشخصی از خلق که مورد توافق همگان باشد، وجود ندارد.
البته باید بر این نکته هم تأکید کنیم که نبودن یک تعریف مشخص، به معنای ناآشنا بودن با یک پدیده یا ویژگی نیست. چنانکه مفهوم خلق و خو، بسیار ریشهدار و قدیمی است.
چهار مزاج بلغم و صفرا و سودا و دم که در طبابت سنتی وجود داشتهاند، از جمله نخستین ابزارهای تقسیم بندی خلق بودند و اطباء قدیم، معتقد بودند که غذای هر کسی باید با مزاج او سازگار باشد تا در وضعیت تعادل و سلامت قرار بگیرد.
مستقل از تعریفهای علمی، سادهترین کاربردی که برای مفهوم خُلق قابل به ذهن میرسد، چیزی شبیه حالوهواست.
وقتی میگوییم مدیر من، امروز روی مود نیست، یا خلق خوشی ندارد، یا اینکه میگوییم او امروز سرحال است و بهتر است همین امروز نامهی تقاضای وام را تحویلش بدهم، میتوان گفت مفهومِ خُلق را در ذهن داریم.
مفهوم خُلق در برابر مفاهیم احساس و هیجان
شاید بهترین شیوه برای تعریف کردن خلق، اشاره به تفاوت آن با سایر مفاهیمی است که آنها را بهتر میشناسیم.
به همین علت، در اینجا به دو مورد از تفاوتهای خُلق با مفاهیمی مانند احساس و هیجان اشاره میکنیم.
با توجه به وجود نداشتن تعریف مشخص و واحد از خلق، طبیعتاً میتوان حدس زد که دستهبندی خلق هم، چندان ساده نیست؛ یا حداقل همه بر روی آن توافق ندارند.
اما در حدی که ما در متمم و به طور خاص درسهای هوش هیجانی لازم داریم، میتوان خُلق را در یک محدودی مثبت تا منفی تعریف کرد.
یا اینکه خلق را در هر لحظه در طیفی بین بالا و برانگیخته یا Elevated و پایین و داون یا Low Mood قرار داد و نقطهی میانی را هم، عادی یا نرمال نامید.
دسترسی کامل به درسهای هوش هیجانی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
تعداد درسها: ۳۱ عدد
دانشجویان این درس: ۴۹۵۴ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۳۵۸۸ مورد
اعضای ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به درسهای هوش هیجانی به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنند که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر میکنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | کار تیمی
خودشناسی | شخصیت شناسی | تحلیل رفتار متقابل
کوچینگ | مدیریت تعارض | رابطه عاطفی
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
منابع مورد استفاده در تدوین این درس
Handbook of psychology (Vol. II), Research Method in Psychology, Weiner
The Mood Spectrum, Jules Angst
The Concept of Mood in Psychology, Amado Boccora
Psychology of Moods, Anita Clark
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری هوش هیجانی به شما پیشنهاد میکند:
- هوش هیجانی (هوش عاطفی) و کاربرد آن در مدیریت و کسب و کار
- هوش هیجانی پایین چگونه به ما لطمه میزند؟
- دانیل گلمن | رواجدهندهی مفهوم هوش هیجانی (هوش عاطفی)
- تعریف هوش هیجانی چیست؟
- هوش هیجانی | مدل پیتر سالووی و جان مایر
- کاربرد هوش هیجانی | هوش عاطفی در محیط کار و زندگی شخصی
- نشانه های هوش هیجانی بالا چیست؟ (مولفه های هوش هیجانی)
- برای تقویت هوش هیجانی روی کدام مهارتها و ویژگیها وقت بگذاریم؟
- تعریف خلق در روانشناسی چیست؟
- تفاوت هیجان و احساس چیست؟
- اصل صفر در مدیریت احساسات و افزایش هوش هیجانی
- خودآگاهی | یکی از مولفه های هوش هیجانی
- تمرین تقویت هوش هیجانی | الان حالتون چطوره؟
- انواع هیجانات و ابراز احساسات با کلمات | چرخ رابرت پلاچیک
- تمرین خودآگاهی هیجانی | نوشتن برای “هیچکس”
- همدلی چیست؟ تأکیدی بر اهمیت همدلی به عنوان یک مهارت
- تعریف همدلی چیست؟ | تفاوت همدلی و همدردی
- پرسشنامه همدلی (به همراه پاسخنامه و کلید امتیاز دهی)
- تعریف کار عاطفی یا کارگری احساسی در محیط کار
- مدیریت احساسات و ایفای نقش در محل کار
- مدیریت خشم | برخی از روش های ناکارآمد تخلیه خشم
- آیا حالات صورت روی احساسات و هیجانات ما تأثیر میگذارند؟
- کتاب هوش هیجانی دانیل گلمن (کتابی ساده اما غنی)
- کتاب گفتگوهای سرنوشت ساز
- آنتونیو داماسیو
- هوارد گاردنر (پیشنهاد دهندهی مدل هوش چندگانه)
- کاربرد هوش هیجانی در مدیریت پروژه (معرفی کتاب)
- جدال میان عقل و احساس
- مقاله | تأثیر نوشتن دربارهٔ احساسات بر روی حافظهٔ فعال
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : علی محمودی اردکانی
مثالی برای توضیح خُلق و تفاوت آن با هیجان و درک ساده تر آن به ذهنم خطور کرد،سالها پیش درسی را تحت عنوان "هوا و اقلیم شناسی" در مقطع کارشناسی در دانشگاه گذراندم. استاد تفاوت هواشناسی و اقلیم شناسی را اینگونه توضیح داد که:
هواشناسی به بررسی فاکتورهایی از قبیل دما،فشار،میزان و جهت باد و میزان و احتمال بارندگی در زمان حال یا بازه زمانی کوتاه مدت درآینده می پردازد و چنانچه داده های چندین ساله این فاکتورها را ثبت و تحلیل شود می توان ، با بررسی بلند مدت این اطلاعات می توان به نوع اقلیم منطقه مورد مطالعه دست یافت.
در اینجا می توان تغییرات هوا را معادل «هیجان و احساس» و اقلیم را معادل«خلق» دانست.