اشتیاق به اظهار نظر | آیا باید این اشتیاق را مهار کرد؟

آیا حداقل حقوق کارگران در سال جاری، مناسب و کافی است؟

آیا واقعاً محصولات تراریخته برای ما مضر هستند؟

آیا سیستم بهداشت و درمان، باید دولتی باشد؟

آیا گرمایش زمین در نتیجهٔ اثر گلخانه ای واقعی است؟

آیا باید خوردن خفاش را در چین ممنوع کنند؟

آیا باید کسانی را که با رعایت نکردن بهداشت فردی، بهداشت جمعی را به خطر می‌اندازند مجازات کرد؟

آیا باید دسترسی به شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی محدودتر شود؟ آیا باید محدودیت دسترسی به شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی برداشته شود؟

بسیاری از ما برای هر یک از این پرسش‌ها، پاسخ‌هایی داریم و آماده‌ایم تا نظر خود را درباره‌شان ابراز کنیم. به همین علت رولف دوبلی در کتاب هنر خوب زندگی کردن ما انسان‌ها را آتشفشان نظرات (The Opinion Volcano) می‌نامد.

او با ارجاع به کتاب ذهن درستکار نوشته‌ی جاناتان هایت (متخصص روانشناسی اجتماعی) توضیح می‌دهد که ذهن ما انسان‌ها در مواجهه با پرسش‌های سخت، معمولاً بر اساس یک میان‌بُر احساسی موضع می‌گیرد. به این معنا که ابتدا، به صورت هیجانی و با تکیه‌ی کم بر روی منطق، پاسخ مورد نظر خود را انتخاب می‌کنیم و سپس برای توضیح و توجیه آن، منطق می‌سازیم.

دوبلی توضیح می‌دهد که ما با اظهارنظرهای متنوع و گسترده درباره‌ی انواع موضوعات، گرفتار سه خطا می‌شویم:

• درباره‌ی موضوعاتی اظهارنظر می‌کنیم که هیچ علاقه‌ای به آن‌ها نداریم؛
• درباره‌ی سوال‌های بی‌جواب اظهارنظر می‌کنیم؛
• به پرسش‌های بسیار پیچیده، بسیار شتاب‌زده پاسخ می‌دهیم.

او معتقد است که اظهارنظر درباره‌ی همه‌چیز، می‌تواند آسایش ما را کم کرده و کیفیت زندگی ما را کاهش دهد. به همین علت، پیشنهاد می‌کند که: «یک سطل تهیه کنید و تمام سوال‌هایی را که برایتان جالب نیست، بی‌جواب است، یا جواب دادن به آن‌ها خیلی دردسر دارد، در آن بریزید.»

وی در ادامه می‌گوید:

آیا واقعاً اظهارنظر کردن بد است؟

دوبلی پیشنهاد می‌کند که به سادگی، درباره‌ی هر چیزی اظهارنظر نکنیم. اما پیش از این‌که حرف او را بپذیریم، چاره‌ای نداریم جز این‌که درباره‌ی خود این حرف، اظهارنظر کنیم:

• آیا واقعاً اظهارنظر بد است؟
• آیا چنان‌که او می‌گوید، از هر ۱۰۰ مورد اظهارنظر ما، ۹۹ مورد آن‌ها بیهوده است؟
• آیا تشخیص این‌که درباره‌ی چه موضوعی اظهارنظر کنیم و از کنار چه موضوعی بگذریم،‌ ساده و عملی است؟ آیا این تفکیک، به اندازه‌ی خود اظهارنظرِ درست، دشوار نیست؟
• آیا نمی‌توان گفت بسیاری از اظهارنظرها، نوعی مطالبه‌ی اجتماعی ایجاد می‌کنند و اگر مردم تصمیم بگیرند اظهارنظر را متوقف کنند، این مطالبه‌ها کمرنگ می‌شوند و از بین می‌روند؟
• آیا اظهارنظر درباره‌ی موضوعات مختلف را نمی‌توان یک ورزش ذهنی در نظر گرفت؟

شاید در نگاه اول، به سادگی بتوانیم حکم دهیم که اظهارنظر نکردن، می‌تواند نشان از پختگی باشد. اما از سوی دیگر، برخی از کارکردهای اظهارنظر هم، مفید به‌نظر می‌رسند.

علاوه بر این‌ها، همه‌ی ما به شوخی می‌گوییم که بسیاری از مردم، درباره‌ی همه‌چیز صاحب‌نظر هستند و وقتی میکروفن گزارشگر یک رسانه را می‌بینند، نمی‌توانند در برابر وسوسه‌ی اظهارنظر خودداری کنند.

پیچیدگی‌ها و حاشیه‌های این موضوع، ما را ترغیب کرد تا آن را در قالب #دعوت به گفتگو مطرح کنیم. طرح این موضوع و «اظهارنظر» درباره‌ی آن، می‌تواند فرصت خوبی باشد تا درباره‌ی «اظهارنظر»‌هایمان در جنبه‌های مختلف زندگی، بیشتر بیندیشیم و آگاهانه‌تر رفتار کنیم.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارتهای ارتباطی و زبان زندگی به شما پیشنهاد می‌کند: