پلاگین چیست و چه کاربردی دارد؟

اصطلاح پلاگین (Plug-in) تا چند سال قبل، بیشتر یک واژه‌ی تخصصی محسوب می‌شد و انتظار نمی‌رفت وقتی مبانی سواد دیجیتال را مطرح می‌کنیم، به پلاگین و کاربردهای آن هم اشاره شود.

اما امروز کاربرد پلاگین‌ها در حدی گسترده شده که همه‌ی ما، گاه و بیگاه با این اصطلاح مواجه می‌شویم.

این درس به صورت بسیار مختصر (و کاملاً غیرتخصصی) در حد معرفیِ واژه‌نامه‌ای، به پلاگین می‌پردازد.

یک تعریف ساده از پلاگین و کاربرد آن

پلاگین یک برنامه است. یک کد نرم‌افزاری که سوارِ یک برنامه‌ی دیگر می‌شود و آن را کامل‌تر می‌کند:

اگر اهل نرم‌افزار نیستید، اما علاقه‌مند به خودرو هستید، پلاگین‌ها را تا حد زیادی می‌توانید با آپشن‌هایی که روی خودرو نصب می‌شوند مقایسه کنید.

البته در این‌جا، بر خلاف خودرو، آپشن‌های رایگان بسیاری وجود دارد و قرار نیست برای هر گزینه‌ای، هزینه بپردازید.

معنی پلاگین (افزونه)

پلاگین که آن را به فارسی به افزونه ترجمه کرده‌اند، از ترکیب Plug و in درست شده است.

Plug به معنی پریز برق است و به همین علت، در طراحی بسیاری از آیکون‌هایی که برای پلاگین می‌سازند، معمولاً از شکل پریز برق استفاده می‌شود.

همان‌طور که وسایل مختلف با استفاده از پریز،‌ به زیرساخت اصلی تأمین برق متصل می‌شوند (و به صورت مستقل کاربردی ندارند)، پلاگین‌ها هم به زیرساخت نرم افزاری متصل می‌شوند و معمولاً به صورت مستقل، استفاده نمی‌شوند.

استفاده از Plug، اشاره به ساده بودن استفاده از Plug-in‌ها هم دارد؛ درست به همان سادگی که می‌توان دوشاخه‌های برق را به یک پریز متصل کرد.

البته امروزه اصطلاحات دیگری مانند Add-on و Extension هم با معنای مشابه به کار می‌روند. با توجه به این‌که بحث ما تخصصی نیست فعلاً می‌توانیم این سه واژه را مترادف در نظر بگیریم.

چرا از پلاگین استفاده می‌شود؟

اولاً باید بر این نکته تأکید کنیم که قرار نیست هر نرم‌افزار و برنامه‌ای، حتماً پلاگین داشته باشد.

اما بسیاری از تولیدکنندگان نرم‌افزار، با انگیزه‌های مختلف تصمیم می‌گیرند زیرساخت لازم برای نصب پلاگین‌ها را ایجاد کنند.

برخی از این انگیزه‌ها به شرح زیر هستند:

پلاگین در مرورگرها چگونه نصب می‌شود؟

برنامه‌های بسیاری در جهان از قابلیت نصب پلاگین (افزونه) برخوردار هستند و طبیعتاً هر یک، شیوه‌ی مختلف خود را دارند.

اما با توجه به این‌که بسیاری از ما از نسخه‌های دسکتاپ مرورگر کروم و فایرفاکس استفاده می‌کنیم، شاید توضیح زیر برای دوستانی که تا کنون تجربه‌ی استفاده از پلاگین‌ها را نداشته‌اند مفید باشد:

• در منوی مرورگر کروم، گزینه‌ی More Tools وجود دارد و از آن‌جا می‌توانید به گزینه‌ی Extensions دسترسی پیدا کنید و ببینید در حال حاضر، چه افزونه‌هایی بر روی مرورگر شما نصب شده است. می‌توانید به Chrome Web Store هم سر بزنید و کمی در آن‌جا بچرخید تا با گستردگی جهان افزونه‌ها بیشتر آشنا شوید.
• در منوی فایرفاکس هم می‌توانید گزینه‌ی Add-ons را ببینید. با کلیک بر روی آن، به قسمت Add-ons می‌رسید و در آن‌جا می‌توانید Extensions و Plug-ins را ببینید. به عنوان کاربر غیرحرفه‌ای، احتمالاً وقت گذاشتن برای این‌که چه چیزی در گروه Extension و چه چیزی در گروه Plug-in قرار گرفته، برایتان چندان مفید نخواهد بود.

روش دیگر پیدا کردن افزونه‌ها هم استفاده از گوگل است. مثلاً می‌توانید افزونه‌ی PDF Reader Add-on firefox یا PDF Reader Extension Chrome را در موتور جستجوی خود تایپ کنید.

در نصب افزونه‌ها زیاده‌روی و افراط نکنید

به خاطر داشته باشید که هر افزونه‌ی جدید، یک بار جدید برای سیستم شماست. پس صرفاً وقتی یک افزونه را مفید می‌بینید از آن استفاده کنید.

اگر هم پس از مدتی به این نتیجه رسیدید که یک افزونه برایتان مفید نیست، به غیرفعال کردنش اکتفا نکنید و آن را به کلی پاک کنید.

همچنین به خاطر داشته باشید که قرار نیست همه‌ی افزونه‌ها، درست و خوب و مفید باشند. بنابراین، همیشه با جستجو در وب یا پرس‌و‌جو از دوستان‌تان، مطمئن شوید که افزونه‌ی مناسبی را انتخاب کرده‌اید.

اگر از پلتفرم‌هایی مانند وردپرس استفاده کنید، به سرعت به این نتیجه خواهید رسید که بخش مهمی از مشکلات شما، ناشی از افزونه‌های ضعیف، یا تداخل در عملکرد افزونه‌های مختلف است.

بنابراین، دست و دل‌بازانه به نصب هر افزونه‌ای که دیدید و شنیدید، اقدام نکنید.

ما در آینده، درباره‌ی برخی افزونه‌های مناسب وردپرس صحبت خواهیم کرد. بنابراین، در این درس بیشتر بر روی افزونه‌های مرورگرها متمرکز خواهیم شد.

[ مطلب مرتبط: معرفی پلاگین Yoast برای سئو در سایت‌های وردپرسی ]

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری سواد دیجیتال به شما پیشنهاد می‌کند: