کتاب اتاق کار | روایت‌هایی از لحظات گم‌شده‌ی زندگی

من خودم عاشق کارم. شروع اولین رمانم در یک اداره می‌گذشت و آخرین کتابم هم به همان اندازه درگیر آیین‌های اداری است.

خودم به عنوان یک نویسنده بیشتر روز را در تخت و در حال کار با لپ‌تاپی می‌گذرانم که گذاشته‌ام روی شکمم ولی اگر بدانید چقدر دلم لک زده برای یک‌کم روابط انسانی، یک ذره از آن غیبت‌های مخصوص اداره، یک ملاقات پنهانی کنار دستگاه قهوه‌ساز، یک برش عمیق با کاغذ – که حقم بوده – تا یادم نرود هنوز زنده‌ام.

[در آن دوران کارمندی و حضور در اداره] با خوشحالی از رویاهایمان می‌گفتیم. آن موقع فیلم وال‌استریت را تازه دیده بودم و می‌خواستم کلاهبردار شوم؛ یکی دیگر از بچه‌ها قرار بود حتی از مایکل جکسون هم ستاره‌ی بزرگ‌تری بشود.

… همه‌مان هدف مشترکی داشتیم؛ این‌که نمی‌خواستیم زیاد کار کنیم و در عین حال با تمام وجود اعتقاد داشتیم لیاقت‌مان بیشتر از کارهایی است که بهمان سپرده می‌شود. کم‌و‌بیش می‌شود گفت تعریف من از «کار» همین است.

دستگاه فتوکپی مایه‌ی شگفتی بی‌پایانم بود. اعتراف می‌کنم به جز ابتدایی‌ترین استفاده‌ها اصلاً نمی‌دانستم چطور کار می‌کند. ولی همین که می‌توانستی برگه‌ای را که در هر دو طرفش متن یا تصویر دارد بگذاری،‌ یک دکمه‌ را فشار بدهی و بعد یک نسخه‌ی دیگر، کپی شده از پشت‌و‌روی آن برگه، مطیعانه بیرون بیاید و دست که بزنی مثل قرص تازه‌ی نان داغ باشد، حسابی تحت تأثیرم قرار می‌داد.

در اداره هم، درست مثل مدرسه، آدم دوستانش را انتخاب می‌کرد و بعد روزی هشت ساعت با آن‌ها – صادقانه و یک‌نفس – درباره‌ی همه‌ی آدم‌های بیرون از حلقه‌ی خودشان حرف می‌زد. درباره‌ی این‌که کی دارد ترفیع می‌گیرد، کی قرار است اخراج شود و کی عاشق فلان‌کَسَک از طبقه‌ی ظاهراً دوردست مدیریتی شده است.

حالا دیگر ارتباطم با بیشتر همکاران سابقم قطع شده ولی وقتی چشم‌هایم را می‌بندم هنوز هم می‌توانم آن انرژی شگفت‌انگیز را حس کنم. نه انرژی معطوف به انجام کار، بلکه نوعی انرژی عظیم، جوشان و جمعی که حاصل حضور در محیط کاری مدرن است.

حالا در تخت کار می‌کنم. دیگر اداره مهمانی نمی‌گیرد که بروی، دیگر هم‌اتاقی نداری که هرهر باهاش بخندی، دیگر خبری از قهوه‌ی کهنه نیست که قاپش بزنی، دیگر دری نیست که با خوشحالی به هم بکوبی‌اش، دیگر رازی نیست که بی فوتِ وقت آن را لو بدهی.

دیگر خبری از وژوژ فش، وژوژ فشِ دستگاه کپی نیست که در کمتر از یک ساعت دویست کپی دو رو می‌گیرد (واقعاً، من با چشم‌های خودم شاهد این اتفاق بودم).

در آینده‌ی نزدیک آدم‌های بیشتر و بیشتری شبیه من می‌شوند؛ آدم‌هایی منزوی و غریب، نق‌نقو و تنها، آدم‌هایی در محاصره‌ی اطلاعات، بدون یک نفر دیگر که بتوانند آن اطلاعات را با او در میان بگذارند،‌ آدم‌هایی ملول که اسکناس‌هایی نمناک را می‌گذارند کف دست پیکی که سهم نودل روزانه‌شان را آورده؛ پیکی که خودش هم به زودی جایش را می‌دهد به ارتش پهپادهایی که برای تحویل اجناس در آسمان ویراژ می‌دهند؛ به آخرین همکاران واقعی باقی‌مانده در دنیا.