ارتباط غیرکلامی در مذاکره و زندگی روزمره

زبان بدن: پیام‌های ارسال شده توسط بدن

زبان بدن یا Body Language، بخشی از ارتباط غیرکلامی است که بر پایه‌ی بخش‌های مختلف بدن شکل می‌گیرد.

از جمله‌ زیرمجموعه‌های زبان بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژست های بدن
• حرکات دست و پا
• لمس کردن دیگران (مثل دست گذاشتن بر روی شانه‌ی یک نفر)
• حالت ایستادن و نشستن
• نحوه دست دادن
• علائم چهره و حالات مختلف صورت
• ارتباط چشمی
• زاویه بدن

معمولاً لحن و حجم صدا و شکل بیان را نیز در همین بخش طبقه‌بندی می‌کنند.

پیام‌های ارسال شده از طریق فاصله، ابعاد فیزیکی، اشیاء و چیدمان محیط

ابعاد میزی که برای اتاق کار خود انتخاب می‌کنیم و موقعیت آن میز در دفتر کارمان، می‌تواند برای کسی که وارد اتاق‌مان می‌شود، پیام‌هایی به همراه داشته باشد.

هم‌چنین فاصله‌ و موقعیتی که هنگام نشستن در یک جلسه و مهمانی، نسبت به سایر افراد حاضر در آن‌جا انتخاب می‌کنیم نیز، حامل پیام‌هایی برای دیگران است.

میزان تراکم فیزیکی در یک جمع هم، می‌تواند بر ارتباطی که میان اعضای آن جمع شکل می‌گیرد تأثیر داشته باشد.

در جلسه‌ی کاری، من کنار چه کسی می‌نشینم؟ وقتی مهمان به خانه می‌آید، او را کجا می‌نشانم؟ موبایلم را در یک گفتگو در کجا قرار می‌دهم؟ کیفم را روی زمین می‌گذارم یا صندلی مقابل؟

صندلی خودم را در کجای اتاق قرار می‌دهم؟ بزرگترین تصویر از لوگوی شرکت را کجا نصب کرده‌ام؟ در راهروی شرکت؟ پشت میز منشی؟ یا در اتاق خودم؟

یکی از بخش‌های سه‌گانه‌ی دانش ارتباطات غیرکلامی می‌کوشد پیامهای مربوط به فاصله، قلمرو، فضای فیزیکی و چیدمان محیط را بررسی و تحلیل کند.

از جمله‌ی مباحث این بخش می‌توان به سرفصل‌های زیر اشاره کرد:

• قلمرو فیزیکی و فاصله
• چیدمان افراد و اشیاء نسبت به یکدیگر
• موانعی که بین خود و طرف مقابل قرار می‌دهیم
• انتخاب مدل و رنگ و طرح پوشش و لباس
• عطر و بویی که در محیط وجود دارد یا فرد استفاده می‌کند
• رنگ‌هایی که در اطراف خود به کار می‌گیریم

[ درس مرتبط: روانشناسی رنگها ]

[ درس مرتبط: روانشناسی محیطی ]

نگاه به زمان و نحوه انتخاب زمان

قضاوت شما درباره‌ی کسی که دیر وارد یک جلسه می‌شود چیست؟

آیا پیش آمده که جایی، عمداً دیر در محل قرار حاضر شوید؟

بالعکس؛ آیا شرایطی بوده که تأکید داشته باشید زودتر از زمان توافق شده به محل قرار برسید؟

اعتراض خود را نسبت به حرف طرف مقابل در چه زمانی اعلام می‌کنید: در میانه‌ی صحبت‌هایش؟ یا وقتی تمام حرف‌هایش را مطرح کرد؟

آیا گلایه‌ی خود را از رفتار دوست‌تان در یک مهمانی، در همان مهمانی به او می‌گویید یا ترجیح می‌دهید پس از ترک مهمانی با او صحبت کنید؟ آیا پیش آمده که ترجیح بدهید صبر کنید و وقتی چند ماه از آن مهمانی گذشت، گلایه‌ی خود را مطرح کنید؟

این‌ها نمونه‌هایی از نقش زمان در برقراری ارتباط هستند.

ما به سادگی با زمان بازی می‌کنیم و معنای یک جمله یا رفتار مشخص را با انتخاب یک زمان متفاوت، تغییر می‌دهیم.