کالوکیشن چیست؟

بحث کالوکیشن (Collocation) در یادگیری زبان از جمله مباحثی است که زیاد شنیده شده؛ اما کمتر جدی گرفته می‌شود.

البته به خاطر تأکیدهای نابجا یا روش‌های نادرست در آموزش زبان انگلیسی، کم نیستند کسانی که کالوکیشن و بحث‌های مربوط به آن را دوست ندارند و موضوع کالوکیشن، بخشی از خاطرات تلخ یادگیری زبان انگلیسی آن‌ها را تشکیل می‌دهد.

این درس را به کالوکیشن و اهمیت آن در یادگیری زبان انگلیسی (یا هر زبان غیرمادری دیگر) اختصاص داده‌ایم.

کالوکیشن چیست؟

وقتی دو یا چند کلمه بارها در کنار یکدیگر به کار می‌برند، آن‌ها را کالوکیشن (Collocation) یکدیگر در نظر می‌گیرند.

این کلمه در فارسی به همایند ترجمه شده که اتفاقاً واژه‌ی گویایی هم هست: «کلمه‌هایی که با هم می‌آیند.»

فرض کنید کسی که فارسی زبان نیست به کمک یک واژه‌نامه با زبان فارسی آشنا شود. او معنی کلمه‌ی زمین و مفهوم خوردن را می‌فهمد. اما قاعدتاً تا زمانی که زمین خوردن را نبیند، نمی‌تواند تصور کند که چنین ترکیبی در زبان ما استفاده می‌شود.

جالب این‌جاست که وقتی هم زمین خوردن را یاد بگیرد،‌ احتمالاً با شنیدن واژه‌ی زمین خوار گمراه خواهد شد. چون فکر می‌کند زمین‌خوار کسی است که مدام روی زمین می‌افتد و با زمین برخورد می‌کند.

او حتی اگر گوشت‌خوار و گیاه‌خوار را هم بداند باز نمی‌تواند بین معنای آن‌ها و ترکیب زمین‌ خوار ارتباط خاصی برقرار کند.

اگر این واژه‌ها برای ما عادی است به این علت است که بارها زمین خوردن را شنیده‌ایم و خوانده‌ایم و به کار برده‌ایم. زمین خوار برای ما واژه‌ی کاملاً متفاوتی است و به هیچ وجه در ذهن ما کوچک‌ترین ارتباط معنایی با زمین خوردن ندارد.

همین مسئله در زبان انگلیسی هم وجود دارد.

مثال‌ها زیادند. اما برای کسی که آشنایی چندانی با زبان انگلیسی ندارد، ممکن است Heavy rain و Strong rain هر دو درست به نظر برسند.

یا اینکه نتواند به سادگی حدس بزند که قهوه‌ی سنگین را باید Bitter coffee بنامد یا Heavy coffee یا Strong coffee.

شبیه همین مثال را می‌توان درباره‌ی Making a mistake و Doing a mistake نیز مطرح کرد.

چرا خیلی از ما کالوکیشن‌ها را دوست نداریم؟

اگر شما هم در گروه کسانی هستید که از این بحث‌ها چندان لذت نمی‌برید، شاید باید علت را در آموزش‌های رسمی و عمومی دوران مدرسه جستجو کرد.

این‌که باید جای خالی در جمله‌ها را با حرف‌های اضافه پر می‌کردیم.

مثلاً می‌گفتیم که بعد از Interested باید in قرار بگیرد یا about یا on.

این نوع آموزش دادن‌ها و آزمودن‌ها تفاوت چندانی با همان روش یادگیری کلمه به کلمه ندارند. خصوصاً این‌که دیدن دائمی گزینه‌های دیگر باعث می‌شد در نهایت هم به درستی در خاطرمان نماند که چه ترکیبی درست و چه ترکیبی نادرست است.

چند مثال کالوکیشن

پیدا کردن مثال کالوکیشن اصلاً دشوار نیست.

صرفاً کافی است کلمه‌ها یا ترکیب‌هایی را که بارها پشت‌هم و در کنار هم دیده‌اید به خاطر بیاورید:

اگر دقت کرده باشید ما در بررسی صفت های پرکاربرد در محیط کسب و کار، معمولاً کالوکیشن آنها را هم معرفی می‌کنیم (مثلاً می‌توانید آخرین بخشِ درس Significant یا Further را ببینید).

مثال‌ها هم معمولاً با هدف آشنایی شما با کالوکیشن‌ها طراحی و ارائه می‌شوند.

اگر دوست دارید مثال‌های بیشتری ببینید،‌ دانلود فایل PDF کالوکیشن زیر برایتان جذاب باشد:

A minimal collocation dictionary (PDF)

چه چیزهای دیگری باید درباره کالوکیشن‌ها بدانیم؟

این درس صرفاً به معرفی مفهوم Collocation اختصاص داشت.

این بحث را می‌توان به شکلی بسیار گسترده و با جزئیات زیاد مطرح کرد.

حتی بسیاری از منابع که نگاه سنتی‌تر دارند، به انواع کالوکیشن می‌پردازند.

اینکه برخی کالوکیشن‌ها اسم + اسم هستند و برخی دیگر اسم + صفت. یا اینکه بعضی گرامری هستند و برخی کلامی.

گاهی هم به این مسئله پرداخته می‌شود که تا کجا را باید کالوکیشن بدانیم و از کجا به بعد را عبارات رایج (set phrase).

ولی ما قصد نداریم به این تقسیم‌بندی‌ها بپردازیم و البته به نظر نمی‌رسد که هیچ‌کس – جز زبان‌شناسان – لازم داشته باشد چنین تقسیم‌بندی‌هایی را بداند.

بنابراین صرفاً‌ در دو درس مستقل دو هدف زیر را تعقیب خواهیم کرد:

اول اینکه شما را قانع کنیم بحث کالوکیشن و اهمیت و کاربرد آن را جدی بگیرید.

دوم اینکه تکنیک‌ها، ابزارها و روش‌هایی را مطرح کنیم که به یادگیری بهتر کالوکیشن‌ها کمک کند.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری آموزش زبان انگلیسی به شما پیشنهاد می‌کند: