سناریو چیست؟ نقش سناریو نویسی در تقویت تفکر استراتژیک
اگر در اینترنت یا کتابهای تفکر استراتژیک در زمینه سناریو (Scenario) و سناریو نویسی جستجو کنید، در عموم آنها به داستان شرکت شل در دهههای شصت و هفتاد میلادی خواهید رسید.
معمولاً این طور گفته میشود که شرکت شل، قبل از بروز بحرانهای نفتی دهه هفتاد میلادی، سناریوهای مختلف برای آینده قیمت نفت را تدوین کرده بود و از طریق سناریو نویسی و انتخاب های استراتژیک مناسب، توانست بخش قابل توجهی از هزینه ها و ریسک های ناشی از رکود نفتی دهه هفتاد میلادی را پوشش دهد.
قطعاً این روایتها، درست هستند. اما نباید فراموش کنیم که با وجود اینکه واژه سناریو و فرایند سناریو نویسی با این نام و تحت این عنوان، مفاهیم جدیدی محسوب میشوند و صرفاً حدود پنج دهه از عمر آنها میگذرد، اما مفهوم سناریو و توجه به سناریوهای محتمل، ریشهای بسیار قدیمی دارد.
در آن جملهی معروف دریانوردان قدیمی هم که میگفتند: ما به امید بهترینها هستیم، اما برای بدترینها آماده میشویم، میتوان توجه به مفهوم سناریو را مشاهده کرد. حتی اگر سناریو نویسی به شکل رسمی و امروزی آن، در میان آنها رایج نبوده باشد.
در درسهای آتی، با روشهای رایج سناریو نویسی و نکاتی که باید در آن لحاظ شود آشنا خواهیم شد.
تمرین درس سناریو نویسی
کمی به تصمیم های کاری یا زندگی شخصی خود فکر کنید.
یکی از مواردی که واقعاً در ذهن خود سناریو پردازی انجام دادهاید و سپس تصمیم گیری کردهاید را مطرح کنید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر استراتژیک به شما پیشنهاد میکند:
- تفکر استراتژیک چیست؟ | دوره آموزش طرز فکر استراتژیک
- معرفی یک مدل تفکر استراتژیک | الگوی پنج بخشی لیدکا
- تحلیل SWOT چیست؟ | آشنایی با ماتریس SWOT
- نقد ماتریس SWOT | گزارشی از بررسی دهها نمونه تحلیل SWOT
- منظور از دیدگاه مبتنی بر منابع (RBV) چیست؟
- منابع و مدیریت منابع (Resource Management)
- فایل صوتی مدیریت منابع: چگونه در ارزیابی منابع خطا میکنیم؟
- فایل صوتی مدیریت منابع: ظرفیت جذب منابع و پرورش آنها
- فایل صوتی مدیریت منابع: استهلاک و پرورش منابع
- تعریف منابع سازمانی
- تحلیل استراتژیک منابع | مدل VRIO
- درباره شیوه مدیریت هزینه و ثروت
- کتاب رقابت برای آینده (نوشته گری همل و پراهالاد)
- کتاب استراتژی اقیانوس آبی (معرفی + خلاصه)
- موفقیت در رقابت یا رهایی از بازی رقابت؟
- ویژگی رقابت سالم
- آیا این تصمیم، یک تصمیم استراتژیک است؟ ویژگی های تصمیم استراتژیک
- استراتژیست کیست؟ ذهن استراتژیست چه چیزهایی را میبیند؟
- کاربرد تفکر استراتژیک در مواجهه با روندهای جدید (مثال اطلاعات فوری)
- انتخاب استراتژیک و ارزیابی شرایط دنیای واقعی (Reality Check)
- موانع تفکر استراتژیک و نگاه استراتژیک به کار و زندگی
- آنالوژی چیست؟ | استفاده از آنالوژی (قیاس) برای فکر کردن بهتر
- روزنامهٔ فردا | اگر اخبار فردا را میدانستیم چه میشد؟
- سناریو چیست؟ نقش سناریو نویسی در تقویت تفکر استراتژیک
- چند نکته در سناریو نویسی برای یک استراتژیست: آرکتایپ های سناریو
- تحلیل استراتژیک منابع | محاسبه سود و ارزیابی هزینه
- خریدن یا ساختن؟ | مقدمهای بر تعریف برونسپاری
- برون سپاری چیست؟ | مزایا و معایب و مشکلات برون سپاری
- تعریف اکوسیستم چیست؟
- مبانی تحلیل اکوسیستم ها
- فیل سفید در استراتژی، مدیریت و کسب و کار
- اگر میخواهید ذهن تحلیل گر داشته باشید، از اهمیت الگوها غافل نشوید
- پیتر شوارتز – متخصص آینده پژوهی و سناریو نویسی در تحلیل استراتژیک
- کتاب از خوب به عالی | جیم کالینز
- کتاب ساختن برای ماندن | جیم کالینز و جری پوراس
- شرایط محیطی تغییر کرده، شما چقدر تغییر میکنید؟
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : احمد بیگدلی
سناریوی ترک کار
من به عنوان مدیر کارخانه ، سرپرست انبار کارخانه و انبار محصول نهایی در یک شرکت که محل استقرار آن شرکت در تهران و کارخانه و انبار آن در کرج بود کار می کردم.
در این کارخانه که به مدت 3 سال شاغل بودم با عنوان مدیر کیفیت وارد شدم ، سپس مدیر تولید، بعد مدیر کارخانه ، سپس همزمان مسئول و سرپرست انبارها و نماینده مدیر عامل شدم.
پس مدتی دیدم که مسئولیت بسیار بالایی دارم و شرکت برای پایبند کردن من و بیگاری بلند مدت بدون تفاوت قابل ملاحظه در پرداختی های من در حال نقشه است. دیدم می خواهند یک نفر دیگر را وارد بازی کارخانه کنند و بازی "یاالله شما دو نفر با هم دعوا کنید" (کتاب بازی ها) را جهت اتلاف انرژی حیاتی من اجرا کنند.
من سناریو نوشتم:
یک کارخانه بزرگ و انبار با چند میلیارد تومان محصول تحویل من بود. اگر اشتباه می کردم برای باقی مانده عمر در زندان می بودم. چون مسئولین این شرکت نشان داده بودند که هر بازی کثیفی را نیز جهت نشان دادن قدرت و تلافی انجام می دادند.
تمام احتمالات لحاظ شد.
تمام برنامه ها و اتفاقات ممکن لیست شد.
یک طرح جامع نوشتم.
اتفاقاتی که ممکن پیش بیاید و بازی مقابله و یا فرار نوشته شد.
بدون اینکه بفهمند که می خواهم برم آنها بازی می کردند آقای یارمحمدی که از من کینه داشت و مدیری بود که من قبلا به عنوان بی کفایتی برکنار کرده بودم را مخیفانه آماده و با او مذاکره کردند.
کانال های خبری حرکات آنها را نشان می داد.
من شروع کردم بندهای سناریو را اجرا کردند.
آلترناتیوها در صورت نیاز مورد استفاده قرار می گرفت.
صحنه های آخر:
تولید کارخانه را طبق مذاکره با واحد حسابداری چهار روز بیشتر از سال گذشته ادامه دادم و به جای 23 اسفند تا 27 اسفند سال 1393 تولید کردم. البته بازار هم نیاز داشت شکی ایجاد نشد. فکر کردند خوش خدمتی می کنم.
28 و 29 اسفند انبارگردانی آن حجم زیاد کارخانه و انبار رمق همه را گرفت. همه درگیر بودن و به من فکر نمی کردند. کم کم بوی عید و فکر تعطیلات و رفتن خارج از کشور حواس همه مدیران رده بالای شرکت را پرت کرده بود. پیش خودشان می گفتند حساب این همه مدیر مغرور را اول سال دیگه می پیچیم و حسابی ضایعش می کنیم.
حسابها کارخانه همه درست بودند.
تناقض ها در حد قابل قبول ارزیابی شد. انبار و کارخانه با تایید درستی حسابها و موجودی پلمپ شد.
روز 4 فروردین که قرار بود کارخانه راه اندازی شود من بدلیل مسافرت خارج از کشور نیامدم و کارخانه و انبار را از انتظامات تحویل نگرفتم و نگرفتم. و دوباره نیامدم که تحویل بگیرم.
سه ماه خارج از ایران بودم و در این مدت چون قراردادم تمام شده بود و نیامدم که قراردادم خودبه خود تمدید شود هیچ مشکلی متوجه من نبود.
روز 14 فروردین در تلگرام از مدیر عامل خداحافظی کردم و مانند یک دوست برایش آرزوی موفقیت کردم.
با حرکتی آهسته از یک بازی مرگ بار و بزرگ رهایی یافتم.
البته آنها یه بازی دیگر بین خودشان انجام دادند اما من از این بازی چون دور بودم آسیبی ندیدم.
تمام موفقیت من در این بازی به خاطر سناریوی بی نقص این بازی بود.