اهمیت داستان گویی و داستان سازی در تصمیم گیری تشخیصی
- مطالعهی درس تعریف تفکر شهودی
- مطالعهی درس گری کلین
- بتوانند تصمیم گیری تشخیصی را توضیح داده و تفاوت آن را با تصمیم های انتخابی شرح دهند.
- به خاطر بسپارند که انباشتگی داستان‌ها در ذهن می‌تواند به بهبود کیفیت تصمیم های تشخیصی کمک کند.
- بتوانند سه کارکرد اصلی داستان‌سازی و داستان‌گویی را بر اساس دسته‌بندی گری کلین فهرست کرده و شرح دهند.
در تعریف تفکر شهودی توضیح دادیم که گری کلین نقش مهمی در توسعه و ترویج این بحث ایفا کرده است.
همچنین گفتیم که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای او در موضوع تصمیم گیری، طرحِ مفهومی تحت عنوان تصمیم گیری طبیعی یا NDM (مخفف Naturalistic Decision Making) بوده است.
کلِین روش NDM را در مقابل تصمیم گیری تحلیلی مطرح کرده تا به ما یادآوری کند که همه‌ی تصمیم‌ها و تصمیم‌گیری‌ها، مطابق آن فرایند مکانیکی و ریاضی که دانشمندان کلاسیک تصمیم‌گیری مطرح کرده‌اند انجام نمی‌شوند.
روش تصمیم گیری تشخیصی یکی از زیرمجموعه‌های تصمیم گیری طبیعی است که همه‌ی ما تجربه‌ی آن را داریم، اما در کتاب‌های رسمی دانشگاهی و آموزش‌های سنتی تصمیم‌گیری، کمتر به آن اشاره میشود:
منظور از تصمیم گیری تشخیصی چیست؟
در شکل متعارف تصمیم‌گیری، چند گزینه پیش روی شما قرار دارد و شما هم بر اساس معیارهای مختلف، آنها را ارزیابی کرده و یکی را انتخاب می‌کنید.
مثلاً از خود می‌پرسید: کدام‌یک از این ماشین‌ها را بخرم؟
اما در تصمیم‌گیری تشخیصی (Recognitional Decision-making)، شما به مجموعه تجربه‌های پیشین خود مراجعه می‌کنید و می‌کوشید تشخیص دهید که وضعیت فعلی به کدام‌یک از تجربه‌های پیشین شما نزدیک است.
مثلاً کسی که مصاحبه‌های شغلی فراوانی انجام داده است، ممکن است در برخورد با یک مصاحبه‌شونده‌ی جدید، بکوشد نمونه‌ای شبیه او را از خاطرات خود پیدا کرده و بر آن اساس، درباره‌ی این فرد هم پیش‌بینی‌هایی را انجام دهد.
تحلیل‌های تشخیصی ممکن است در ادامه، به تصمیم‌های متعارف منتهی شوند.
مثال‌های تحلیل و تصمیم مبتنی بر تشخیص کم نیستند و حتماً شما هم نمونه‌های بسیاری از آنها را دیده و شنیده‌اید:
- آیا اقتصاد ایران شبیه اقتصاد ونزوئلا خواهد شد؟ (یا این‌ها دو الگوی کاملاً متفاوت هستند؟)
- آیا رونق کسب و کارهای دیجیتال در کشور را می‌توان با رونق شدید سالهای پایانی قرن بیستم در سطح جهان مقایسه کرد؟ (یعنی آیا این‌جا هم با حباب اینترنت روبرو هستیم یا وضعیت فعلی، پدیده‌ی متفاوتی است؟)
- آیا ادغام شرکت A و B، سرنوشتی شبیه ادغام دایملر-کرایسلر (که چندان موفق نبود) خواهد داشت؟
گری کلین از جمله کسانی است که چنین موضوعاتی را به شکل گسترده و عمیق بررسی کرده است.
او معتقد است که خطاهای این نوع تصمیم‌ها، الزاماً از روشهای تحلیلی – که ساده‌سازی‌های خاص خود را دارند – بیشتر نیست و اگر نقاط قوت و ضعف روشهای تشخیصی را بشناسیم و آنها را در کنار روشهای سنتی تحلیلی قرار دهیم، اتفاقاً قدرت تصمیم‌گیری‌مان افزایش خواهد یافت.
دوست عزیز. مطالعه مجموعه درسهای تصمیم گیری پیشرفته، صرفاً برای کسانی امکان پذیر است که هر دو شرط زیر را دارا باشند:
- کاربر ویژه متمم باشند.
- پروژه درس تصمیم گیری را انجام داده باشند و پروژه آنها پذیرفته شده باشد.
ضمناً اگر کاربر ویژه متمم باشید، به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که فهرست آنها را می‌توانید در این‌جا ببینید:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، ما فکر می‌کنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
و سپس به سراغ تصمیم گیری پیشرفته بیایید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تصمیم گیری پیشرفته به شما پیشنهاد میکند:
- درس تصمیم گیری پیشرفته (ریسک و شهود)
- شهود چیست؟ آیا تفکر شهودی و تصمیم شهودی مهارت محسوب میشوند؟
- گری کلین | کتاب قدرت شهود و بررسی شهود در روانشناسی
- اهمیت داستان گویی و داستان سازی در تصمیم گیری تشخیصی
- تصمیم گیری شهودی | نقش انتخاب سوال کلیدی درست در تصمیم گیری بهتر
- قضاوت درباره طعم کیک بر اساس یک برش | نالینی آمبادی
- چه زمانی به تصمیم گیری شهودی اعتماد کنیم؟ (۱)
- کالبدشکافی پیش از مرگ | شیوهای برای ارزیابی تصمیم گیری
- نقش احساسات در تصمیم گیری – قسمت اول
- تفاوت ریسک و عدم قطعیت (ابهام / عدم اطمینان)
- انواع احتمال | سه مفهوم متفاوت احتمال در گفتگوها و تحلیلها
- تصمیم گیری گروهی | مزایا، معایب و انواع روشها
- انواع سبک های تصمیم گیری
- انواع سیستمهای رای گیری | چند روش رای گیری برای تصمیم گیری گروهی
- روش دلفی چیست و چه کاربردی دارد؟
- نظریه چشم انداز (تئوری چشم انداز) | دانیل کانمن و آموس تورسکی
- درد از دست دادن | مثالی از دن اریلی برای نظریه دورنما
- تصمیم گیری سازمانی | چک لیست تصمیم گیری برای مدیران
- کتاب بینش و تفکر شهودی (دیدن آنچه دیگران نمیبینند) | گری کلین
- ماکس بیزرمن | نویسنده و محقق در مذاکره و تصمیم گیری
- کار اخلاقی چیست؟ | مروری بر داستان دزدی از داروساز (لارنس کلبرگ)
- کتاب مدیران و چالش های تصمیم گیری | ماکس بیزرمن
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : مریم رئیسی
* به نظر من و اونطوری که من از این درس متوجه شدم, کارکرد سوم بیشتر به ما آموزش داده میشود. از همان سالهای اول مدرسه ذهن مارو چارچوب بندی میکنند و یک سری داده های انتخاب شده رو به ما آموزش میدن . یعنی برای ما تصمیم گیری می کنند که چه داده هایی برایمان مفید هست و چه داده هایی مفید نیست.
* در مورد درسهای متمم هم به نظر من درسهای تفکر سیستمی و تفکر استراتژیک در راستای کارکرد اول طراحی شدند. چونکه به نظرم این درسها کمک می کنند چند پارامتر رو به طور همزمان در تصمیم گیری ها و بررسی مسائل در نظر بگیریم و اثرات متقابل اونها رو بررسی کنیم و در واقع دنیارو از داخل نی نوشابه نگاه نکنیم!
به نظرم درسهایی مانند مهارت ارتباطی و مذاکره در راستای کارکرد دوم طراحی شدند. در توضیحات کارکرد دوم اومده که مثلا اگر از این وضعیت شروع کنیم , آخر ماجرا چی میشه؟ و به نظرم چیزی که در مذاکره آموزش داده میشه به همین وضعیت مربوط میشه. شروع مذاکره و ارتباط, وضعیتی هست که در اون قرار داریم و با استفاده از اطلاعات و دانشمون در مورد ارتباطات و مذاکره میتونیم داستان رو به روش خودمون بسازیم.
در مورد کارکرد سوم هم میتونم درس مدل ذهنی رو مثال بزنم. در درس مدل ذهنی با مدلها آشنا میشیم و می تونیم تصمیم بگیرم که چه مدلی برای ما مفید هست و کدام مدل مفید نیست. همچنین درس مدل ذهنی به ما یاد میده که در برسی رویدادها, با توجه به مدل ذهنیمون چه رویدادی رو برای داستان سازیمون انتخاب کنیم و کدوم رویداد رو حذف کنیم. فکر میکنم درسهایی مثل شخصیت شناسی و خودشناسی هم میتونند در راستای این کارکرد طراحی شده باشند.
* به نظرم حوزه ی خودشناسی و شخصیت شناسی خیلی به روشهای مکانیکی و خشک آلوده شده. انسانها رو در طبقه بندیهای مختلف تیپ شناسی و شخصیت شناسی قرار میدند و کمتر به تفاوت انسانها توجه میکنند و این موضوع رو که انسانها پیچیده هستند و به راحتی نمیشه در این طبقات اونها رو جای داد, در نظر نمیگیرند.