شای تک | آیا تکنولوژیهای خجالتی را دوست دارید؟
اصطلاح شای تک (Shy Tech) یا تکنولوژیهای خجالتی نسبتاً جدید است. شای تک به معنایی که ما امروز میشناسیم، از سال ۲۰۱۸ رواج یافت؛ زمانی که BMW اعلام کرد قصد دارد در طراحی خودروهای خود به سراغ تکنولوژی خجالتی برود.
منظور از شای تک این است که ابزارها و نشانههای تکنولوژی، چندان پیش چشم نباشند و صرفاً زمانی که به آنها نیاز است پدیدار شوند.
اگر کلیپ زیر را ببینید، درک بهتری از شای تک پیدا خواهید کرد. در ثانیههای اول، یک خودرو مفهومی را با طراحی آیندهگرا میبینید که BMW در سال ۲۰۱۹ به نمایش گذاشته است.
برخلاف خودروهای لوکس کلاسیک که در صندلی عقب انبوهی از دکمهها و ولومها و دستگیرهها را در اختیار سرنشین قرار میدهند، در این خودرو چنین ابزارهایی دیده نمیشوند؛ در عین اینکه همچنان این امکان وجود دارد که سرنشین، چیزهایی شبیه دمای کابین یا صدای سیستم صوتی را کنترل کند.
در ثانیههای پایانی هم سیستم شستشوی دوربینهای اطراف ماشین را میبینید که باز هم در بدنهٔ ماشین پنهان شدهاند و BMW آن را به عنوان مصداقی از شای تک معرفی میکند.
اگر چه BMW تلاش کرده وانمود کند که پیشگام این نوع طراحی محسوب میشود، اما نباید فراموش کنیم که این شرکت صرفاً برای یک روند جاافتاده و قدیمی نام تازهای پیدا کرده است.
در همین صنعت خودرو، سالهاست شاهد حذف شدن نمادها و نشانههای بیرونی – بدون از بین رفتن عملکردها – هستیم.
احتمالاً بنزها و برخی دیگر از خودروهای قدیمی را به خاطر دارید که چیزی شبیه برفپاککن روی شیشهٔ چراغ جلو داشتند که میتوانست گل و لای را از روی طلق چراغ پاک کند.
امروزه این قابلیت حذف نشده و روی بسیاری از خودروها – حتی در ردهٔ قیمتی متوسط – هم وجود دارد. با این حال، زبان طراحی متواضعتر و بیسروصداتر شده است. پمپهای پاشش آب و شستشوی چراغ جلو در سپر تعبیه شدهاند و جز در حد یک یا دو ثانیه که میخواهند چراغ را بشویند، دیده نمیشوند (با فشار یک قطعه مکانیکی بیرون میآیند و دوباره به داخل محل اولیهٔ خود فرو میروند).
در بسیاری از خودروها باید نگاه دقیقی داشته باشید تا محل این ابزارهای شستشو را بیابید.
این تغییرات صرفاً در صنعت خودرو روی نداده است.
کافی است به دکمههای پنل کنترل داخل آسانسورها توجه کنید. به تدریج میبینیم که آن دکمههای قدیمی و بزرگ و برجسته جای خود را به دکمههای کوچکتر و صفحات لمسی میدهند و به اندازهٔ گذشته به چشم نمیآیند.
حذف شدن دکمههای روی موبایلها و استفاده از تاچاسکرین برای شماره گرفتن و تایپ کردن هم از همین جنس است.
همچنین سنسور اثر انگشت که زمانی حضور آن روی بدنهٔ لپتاپها و پشت موبایلها از یک تکنولوژی پیشرفته خبر میداد، به تدریج پشت صفحه نمایش پنهان میشود تا کمتر به چشم بیاید.
خاموش شدن صفحه نمایش ساعتهای هوشمند هم، اگر چه با هدف کاهش مصرف باتری است، اما به نوعی با این روند همراه شده است. زمانی برای ما عجیب بود که فردی ساعت دستش کند و آن ساعت زمان را نشان ندهد.
نسل قدیمیتر به خاطر دارند که بارها در تاکسی و اتوبوس و مترو با سرک کشیدن روی ساعت دیگران، زمان را بررسی کردهاند.
اما الان دیگر پذیرفتهایم که فردی ساعت در دست داشته باشد و صفحهٔ خاموش ساعت – جز در مواقعی که خودش به آن نگاه میکند – چیزی نشان ندهد.
به نظر میرسد به تدریج از دورانی که دکمههای زیاد و چراغهای رنگارنگ حس «مدرن بودن» را القا میکرد گذشته است و امروزه طراحان ترجیح میدهند با حفظ عملکرد، نمایشهای ظاهری را کمتر کنند.
شما چه تجربههایی از این کمرنگ شدن ظواهر تکنولوژی دارید؟ آیا مثالهای دیگری هم به ذهنتان میرسد؟
به عنوان یک مصرفکننده ترجیحتان چیست؟ آیا موبایلهایی که به دکمه مجهز هستند و خودروهایی که کنسول و درب و سقفشان پر از دکمه و نشاندهنده (اصطلاحاً آمپر) و ابزارهای مکانیکی است، حس بهتری به شما نمیدهند؟
انتظار دارید این سبک طراحی را در آینده در چه ابزارها و وسایلی ببینید؟ سبکی که BMW با غرور و سر و صدا آن را Shy Tech مینامد؛ اما طراحان چند دهه است که از آن با عنوان Less-intrusive Design و Non-intrusive Design یاد میکنند.
شما با عضویت ویژه در متمم، میتوانید به درسها و آموزشهای بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
موضوعات زیر، برخی از درسهایی هستند که در متمم آموزش داده میشوند:
دوره MBA (یادگیری منظم درسها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه طراحی محصول جدید به شما پیشنهاد میکند:
- توسعه محصول جدید (طراحی محصول و سایر فعالیتهای وابسته)
- کتاب طراحی و توسعه محصول جدید
- کامودیتی یا کالای اولیه چیست؟
- ایده پردازی برای محصول جدید چگونه شروع میشود؟
- منابع ایده برای توسعه محصول چه هستند؟
- تعریف محصول چیست؟ | ابعاد محصول چه هستند؟ | مسیر از ایده تا محصول
- میخواهیم کیسه خواب تولید کنیم (تمرین طراحی محصول)
- تحقیق و توسعه چیست؟ (وظایف واحد تحقیق و توسعه)
- شای تک | آیا تکنولوژیهای خجالتی را دوست دارید؟
- میوه دوریان و درسی در طراحی محصول (ست گادین)
- معرفی کتاب طراحی حسی – دانلد نورمن
- کتاب گاو بنفش | ست گادین
- طراحی خودرو | چگونه خودروهای جدید را از چشم مشتریان کنجکاو پنهان کنیم؟
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : یعقوب دلیجه
از نگاه من خاموش شدن صفحه نمایش ساعت، بیشتر از آنکه مصداقی برای شای تک باشد، مصداقی برای بهینه سازی مصرف انرژی و افزایش کاکرد باتری این ابزار است.
دلیل دیگری که میتواند داشته باشد، آلودگی دیداری است. مفهومی که مقولهای زیبایی شناسانه بوده و در طراحی بسیاری از ابزارهای مورد استفاده بشر به کار گرفته میشود.
مقالات و منابع معتبر این حوزه را با کلید واژه Visual Pollution در فضای میتوانید بیابید. من تخصصی در این زمینه ندارم اما در سال 1390 و در دانشکده راه آهن دانشگاه علم صنعت و سر کلاس راه آهن برقی دکتر قربانی با این اصطلاح آشنا شدم. ایشان مصداق آلودگی دیداری را، سیمها و تیرهای مستقر در بخش جانبی و فوقانی یک خط راه آهن برقی توصیف میکردند. همچنین راهکاری که بسیاری از کشورهای اروپایی در آن زمان اندیشیده بودند را پنهان کردن سیمها در زیر زمین عنوان کردند.
به نظر میرسد شای تک ارتباط تنگاتنگی با مفهوم آلودگی دیداری دارد. و در مجموع این دو در دایرهای بزرگتر به نام مینیمالیسم قرار میگیرند.
پنهان شدن بسیاری از دکمهها در داخل اتومبیلها و وسایل نقلیه، پنهان شدن ابزارها و دکمههای یک اپلیکیشن در داخل منو ساندویچی، لمسی شدن گوشیهای موبایل، طراحیهای خلوت در طرح روی جلد بسیاری از کتابهای جدید، معماریهای خلوت ساختمانها و ویلاها، به دور از زرق و برقهای متداول را میتوان نمونههایی از به کار گیری سبک طراحی مینیمالیستی دانست.
اگر بتوان BMW را پیشگامان استفاده از شای تک در صنعت خودروسازی بدانیم، شاید بتوان شرکت Apple را پیشگامان استفاده از این مفهوم (+مینیمالیسم) در طراحی اپلیکیشنها و ابزارهای تکنولوژیک مانند موبایل، آی پد، آی پاد، ساعت هوشمند و سایر ابزارهای ساخته شده در این شرکت دانست.
امیدوارم توانسته باشم چیزی به این درس بیفزایم.
روبه رشد باشید؛ پایدار و مستمر
یعقوب دلیجه