آموزش بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا (تکنیک ها و روشها)
متمم از نخستین روز راهاندازی بر این باور بوده است که عصر امروز، عصر محتوا است و استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا را باید نه به عنوان یکی از گزینهها، بلکه به عنوان بهترین گزینه و شاید گاهی تنها گزینه برای ارتباط با مشتریان و مخاطبان، در نظر گرفت.
باور داریم که در دوران جدید، مباحثی مانند تبلیغات، روابط عمومی و حضور در شبکه های اجتماعی، نه به عنوان شاخههایی دارای هویت مستقل، بلکه به عنوان زیرمجموعهی کوچکی از دانش استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا مورد توجه قرار میگیرند.
- مخاطبان درس استراتژی و بازاریابی محتوا
- پیش نیازها و درسهای مکمل استراتژی و بازاریابی محتوا
- روش پیشنهادی برای مطالعه این درس
- برخی از منابع و مراجع مربوط به استراتژی محتوا و روشهای بازاریابی محتوا
درس استراتژی محتوا و روش های بازاریابی محتوا برای چه کسانی مفید است؟
ما در زمان تدوین طرح اولیهی این درس، سه گروه مخاطب را (به ترتیب اولویت) در نظر گرفتهایم:
- گروه اول: کسانی که قرار است در محیط کسب و کار خود، در موقعیت یک استراتژیست محتوا فعالیت کرده و یا روش های بازاریابی محتوا را به صورت جدی مورد استفاده قرار دهند.
- گروه دوم: مدیران و سرپرستانی که شاید حوزهی کاری آنها فراتر از بحث بازاریابی و تبلیغات و سایر بحثهای مرتبط با استراتژی محتوا باشد، اما ترجیح میدهند زبان مشترکی با فعالان حوزه محتوا در سازمان خود (یا شرکتهای پیمانکار) داشته باشند و مطمئن شوند که برنامه ها و استراتژیهایی که برای تولید محتوا و ارائه محتوا تدوین و اجرا میشود، با خواسته های آنها همراستا است.
- گروه سوم: کسانی که شاید هرگز به صورت مستقیم و عملیاتی با بحث بازاریابی محتوا یا استراتژی محتوا و یا فلسفه محتوا درگیر نشوند، اما میخواهند از طریق آشنایی کلی با این حوزه ، درک بهتری از دنیای اطراف خود، اقتصادهای جدید در حال شکلگیری و روندهای آتی حوزه آموزش، اطلاع رسانی و تبلیغات، پیدا کنند.
پیش نیازها و درسهای مکمل بحث استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا
ما پیشنیاز اجباری برای این درس در نظر نگرفتهایم. اما پیشنهادمان این است که حتماً برای مطالعهی درسهای سواد دیجیتال وقت بگذارید.
برای یادگیری استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا، لازم است برخی مفاهیم اولیهی دنیای دیجیتال را بشناسید (مثلاً HTML، مفهوم URL، کاربرد کوکی، اصول و مبانی نسل دوم وب، دیتا و متادیتا و اصطلاحات و مفاهیم مشابه).
تولید محتوا هم درس دیگری است که باید برایش وقت بگذارید و با اطمینان میتوان گفت بدون آشنایی با اصول کلی تولید محتوا، هرگز در تدوین استراتژی محتوا و طراحی برنامههای بازاریابی محتوا موفق نخواهید بود.
درسهای دیگری هم وجود دارند که میتوان آنها را به عنوان مکمل در نظر گرفت. به عنوان مثال، درسهای مدیریت بازاریابی و مدیریت استراتژیک در این دسته قرار میگیرند.
شما نمیتوانید بگویید من استراتژی محتوا میدانم، اما با استراتژی آشنا نیستیم؛ یا اینکه بگویید تخصص من بازاریابی محتوا است، اما بازاریابی را نمیشناسم.
درس دیگری هم هست که واقعاً میتواند به موفقیت شما در حوزهی محتوا کمک کند: سیستمهای کنترل مدیریت.
چون پس از یادگیری مفاهیم کنترل، میتوانید شاخصهای بهتری تعریف کنید و عملکرد خود را در حوزهی محتوا بهتر بسنجید.
روش پیشنهادی متمم برای مطالعهی این درس
در صورتی که قصد دارید این درسهای استراتژی محتوا و روش های بازاریابی محتوا را به صورت کامل و دقیق مطالعه نموده و بحث تولید محتوا و مفاهیم مرتبط با آن را به خوبی درک کنید، پیشنهاد متمم این است که گامهای زیر را به ترتیب طی کنید.
گام اول | آشنایی با تعریف محتوا
نخستین گام در آشنایی با استراتژی محتوا و یادگیری بازاریابی محتوا، آشنایی با مفهوم محتواست. به همین علت ما یک درس را به تعریف محتوا اختصاص دادهایم و در آن درس، سه ویژگی اصلی برای محتوا در نظر گرفتهایم:
- محتوا ساختار دارد.
- مخاطب محتوا انسان است.
- محتوا ویرایشپذیر است.
پیشنهاد میکنیم حتماً قبل از مطالعهی درسهای دیگر، فرصت کوتاهی را به مطالعهی این درس اختصاص دهید:
گام دوم | هدف از تولید محتوا چیست؟
با وجودی که ما درسهای مربوط به تولید محتوا و روش تبدیل شدن به کارشناس تولید محتوا را در قالب یک مجموعهی جداگانه ارائه کردهایم، اما ناگزیر بودهایم یک درس پایهی مربوط به تولید محتوا را به عنوان زیرمجموعهی استراتژی محتوا بگنجانیم و توضیح بدهیم که معمولاً محتوا با چه هدفهایی تولید میشود.
سه گزینهی اصلی مد نظر ما به شرح زیر است:
- تولید محتوا برای مصرف داخلی سازمان
- تولید محتوا به صورت پروژهای برای کمک به فروش یک محصول خاص (تا حدی مرتبط با بازاریابی محتوا)
- تولید محتوا به عنوان یک فرایند عملیاتی و دائمی (که در اینجا وظیفهی استراتژیست محتوا پررنگ میشود)
بسیاری از کسانی که وارد حوزهی محتوا میشوند، محتوا را از جنس بازاریابی محتوا و به عنوان بازوی دیجیتال مارکتینگ میبینند. مطالعهی این درس باعث میشود که دید گستردهتری نسبت به کاربردهای محتوا داشته باشید:
گام سوم | تعریف استراتژی محتوا و تفاوت آن با بازاریابی محتوا
بسیاری از کسانی که در زمینهی محتوا کار میکنند – خصوصاً اگر خود را فعال دیجیتال مارکتینگ بدانند -دو واژهی استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا را تقریباً به شکل مترادف بهکار میبرند.
ما نمیخواهیم در این زمینه وسواس افراطی نشان دهیم و مادامی که خودمان بدانیم از چه حرف میزنیم و از چه میشنویم، دیگر مهم نیست که چه نامی بر روی آن بگذاریم.
بنابراین، در قالب سه درس، به تعریف بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا و تفاوتهایشان پرداختهایم و پس از مطالعهی این سه درس، دیگر به این بحث بازنمیگردیم و شما را درگیر این تفاوتها نمیکنیم.
سه درسی که در این زمینه نظر گرفتهایم به شرح زیر است:
استراتژی محتوا چیست؟ استراتژیست محتوا چه میکند؟
دقیقترین تعریف استراتژی محتوا چیست؟
خواندن درس اول و دوم را حتماً توصیه میکنیم. اما درس سوم، صرفاً گردآوری چند تعریف از کتابها و منابع مختلف است. اگر مدرس این حوزه هستید یا میخواهید به یک متخصص استراتژی محتوا تبدیل شوید، خواندن این درس برایتان مفید خواهد بود.
اما اگر حساسیت چندانی بر روی تعاریف دقیق ندارید، میتوانید از روی درس سوم (دقیقترین تعریف استراتژی محتوا) عبور کنید و آن را نخوانید.
گام چهارم | بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا
میتوان گفت کلیدیترین بحث در بازاریابی محتوا، تشخیص تفاوت بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگراست. اساساً اگر به بازاریابی درونگرا اعتقاد نداشته باشید، لازم نیست به سراغ محتوا و بازاریابی محتوایی بروید.
قبل از گسترش تکنولوژی دیجیتال و فضای اینترنت و وب (خصوصاً وب ۲.۰) و شبکه های اجتماعی، تصوری از بازاریابی درونگرا وجود نداشته و معمولاً این کسب و کارها بودند که به زور و زحمت، محصول خود را به بازار تحمیل میکردند.
جالب اینجاست که بسیاری از کسانی که در سالهای اخیر در فضای دیجیتال فعال شدهاند، همچنان با همان روش در حال تبلیغ آزاردهندهی محصولات خود هستند و هرگز از زیرساخت ایجاد شده، برای کشاندن مشتری به سمت محصول (و نه تحمیل و تبلیغ محصول برای مشتری) استفاده نکردهاند.
پس از معرفی بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا خواهید دید که بازاریابی برونگرا هنوز هم کاربرد دارد؛ اما قرار نیست تمام توان و انرژی و منابع ما را در اختیار بگیرد. بلکه صرفاً بخشی از کمپینهای حرفهای را به خود اختصاص میدهد.
با توجه به این توضیحات، لطفاً دو درسی را که به بازاریابی برونگرا و درونگرا اختصاص داده شده با دقت بخوانید و از روی آنها سریع عبور نکنید:
گام پنجم | مشتری و نقشه سفر مشتری
ما در زمینهی شناخت مشتری و نقشه سفر مشتری سه درس داریم.
درس اول به پرسونای مشتری یا پرسونای مخاطب اختصاص دارد و در آن تأکید کردهایم که همهی مشتریان را نمیشود به یک چشم دید.
منابع شما محدود است و چارهای نیست جز اینکه تصویری از یک یا چند مشتری هدف تعریف کرده و برای تأمین رضایت و ترغیب آنها کار کنید.
این کار بسیار شبیه به همان مفهومی است که در مدیریت بازاریابی با عنوان بخش بندی بازار انجام میشود. در واقع شما با تعریف پرسونا دو کار مهم انجام میدهید:
- جامعه هدف خود را محدود میکنید.
- برای شناخت عمیقتر جامعه هدف خود تلاش میکنید.
درس دوم به قیف بازاریابی محتوا اختصاص دارد. قیف بازاریابی محتوا بر اساس مفهوم قیف فروش تعریف شده است.
این مدل بسیار ساده است و ممکن است به نظرتان چندان مفید نیاید. اما اگر روشی برای تعریف مسیر مشتری از لحظهی آشنایی تا خرید ندارید، مطمئن باشید همین مدل ساده میتواند نگاه و عملکرد شما را متحول کند. بنابراین از کنارش به سادگی عبور نکنید.
اما بعد از آشنایی با قیف بازاریابی محتوا، ما درسی را به نقشه سفر مشتری اختصاص میدهیم تا با مدلهای پیچیدهتر و عمیقتر هم آشنا شوید. روزی که بتوانید نقشه سفر مشتری را به خوبی بهکار بگیرید و از تمام ظرفیتهایش استفاده کنید، دیگر به مدلهایی مانند قیف بازاریابی نیاز نخواهید داشت:
گام ششم | مطالعهی سایر درسها (درسهای تکنیکی)
بعد از طی کردن گامهای قبل، به درسهای تکنیکی در زمینهی بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا میرسید.
این درسها را میتوانید به سلیقهی خودتان بخوانید و الزامی نیست که حتماً ترتیب پیشنهادی متمم را رعایت کنید.
برخی از منابع و مراجع درس استراتژی محتوا و روش های بازاریابی محتوا
موارد زیر، منابع اصلی مورد استفاده ما در درس بازاریابی و استراتژی محتوا هستند.
طبیعتاً در طول درسها ممکن است بسته به موضوع، به صورت موردی از منابع یا سایتهای دیگر هم استفاده شود که در همان درس، لینک آن منابع نیز قرار خواهد گرفت.
کتاب بازاریابی محتوایی (جو پولیتزی)
کتاب استراتژی محتوا برای وب نوشتهی کریستینا هالورسون
The Content Machine (Michael Bhaskar)
Clout – The Art and Science of Influential Web Content (Colleen Jones)
دوست عزیز. شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم میتوانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت به همهی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت:
البته از میان درسهای مطرح شده، درسهای زیر بیشتر به فضای دیجیتال نزدیک هستند:
تولید محتوا | استراتژی محتوا | آموزش بازاریابی محتوا
سواد دیجیتال | دیجیتال مارکتینگ
ایمیل مارکتینگ | شبکه های اجتماعی | آموزش CRM
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری استراتژی محتوا به شما پیشنهاد میکند:
- آموزش بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا (تکنیک ها و روشها)
- تعریف محتوا چیست؟ محتوای دیجیتال چیست؟
- هدف از تولید محتوا چیست؟
- بازاریابی محتوا چیست؟ | نکاتی پیش از آغاز آموزش بازاریابی محتوا
- استراتژی محتوا چیست؟ جایگاه استراتژیست محتوا در تولید محتوا
- دقیق ترین تعریف استراتژی محتوا چیست؟
- نخستین گام برای تحلیل استراتژی محتوا در فضای مجازی (استعاره کافی شاپ)
- بازاریابی برونگرا یا Outbound Marketing چیست؟
- بازاریابی درونگرا یا Inbound Marketing
- پرسونا چیست؟ | روش تعیین و طراحی پرسونای مشتری و پرسونای مخاطب
- قیف بازاریابی محتوا چیست؟ (قیف فروش در بازاریابی دیجیتال)
- نقشه سفر مشتری چیست؟ | طراحی، ترسیم و بررسی یک نمونه
- چرخه عمر محتوا چیست و در استراتژی محتوا چه کاربردی دارد؟
- UGC چیست؟ محتوای تولید شده توسط کاربر چه اهمیتی دارد؟
- نابینایی در مواجهه با بنرهای تبلیغاتی (Banner Blindness)
- تبلیغات همسان (Native Ad) چیست و چه کاربردی دارد؟
- تبلیغات کلیکی (PPC) چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
- شاخص های کلیدی عملکرد در حوزهی محتوا
- برچسب گذاری محتوا و نقش آن در استراتژی محتوا
- بازاریابی محتوا در گفتگو با رابرت رُز
- پلتفرم های اجتماعی و جایگاه آنها در استراتژی محتوای کسب و کارها
- تست A/B چیست و در بازاریابی محتوا چه کاربردی دارد؟
- مقاله | آیا انسانها میتوانند افکار و انگیزههای خود را تحلیل کنند؟
- ترویج محتوا چیست؟ ترویج چه تفاوتی با توزیع محتوا دارد؟
- اتمیزه کردن محتوا (Content Atomization) | محتوای اتمیزه چیست و چه کاربردی دارد؟
- شاخصها در بازاریابی محتوا (۱): نرخ کلیک خوردن یا CTR
- روشهای جذب و افزایش ترافیک وبسایت
- صفحه فرود یا لندینگ پیج (Landing Page) چیست؟
- تحلیل صفحه فرود | اهداف، ترافیک، CTA و …
- اهمیت بازنشر، بازسازی و بازآفرینی محتوا در استراتژی محتوای شما
- الگوی هاب و اسپوک در استراتژی محتوا
- کتاب استراتژی محتوا برای وب
- معرفی یک مجموعه پادکست درباره استراتژی محتوا
- کدامیک حاکم اصلی هستند: گفتگو یا محتوا؟
- کتاب بازاریابی محتوایی | جو پولیتزی
- کریستینا هالورسون – مدرس و مشاور استراتژی محتوا
- عصر محتوا | ایستگاهی جدید برای قطار توسعه
- چند سایت آموزنده درباره استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا
- برات اناند – متخصص استراتژی کسب و کار و نویسنده کتاب دام محتوا