آموزش بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا (تکنیک ها و روشها)

گام اول | آشنایی با تعریف محتوا

نخستین گام در آشنایی با استراتژی محتوا و یادگیری بازاریابی محتوا، آشنایی با مفهوم محتواست. به همین علت ما یک درس را به تعریف محتوا اختصاص داده‌ایم و در آن درس، سه ویژگی اصلی برای محتوا در نظر گرفته‌ایم:

• محتوا ساختار دارد.
• مخاطب محتوا انسان است.
• محتوا ویرایش‌پذیر است.

پیشنهاد می‌کنیم حتماً قبل از مطالعه‌ی درس‌های دیگر، فرصت کوتاهی را به مطالعه‌ی این درس اختصاص دهید:

تعریف محتوا چیست؟

گام دوم | هدف از تولید محتوا چیست؟

با وجودی که ما درس‌های مربوط به تولید محتوا و روش تبدیل شدن به کارشناس تولید محتوا را در قالب یک مجموعه‌ی جداگانه ارائه کرده‌ایم، اما ناگزیر بوده‌ایم یک درس پایه‌ی مربوط به تولید محتوا را به عنوان زیرمجموعه‌ی استراتژی محتوا بگنجانیم و توضیح بدهیم که معمولاً محتوا با چه هدف‌هایی تولید می‌شود.

سه گزینه‌ی اصلی مد نظر ما به شرح زیر است:

• تولید محتوا برای مصرف داخلی سازمان
• تولید محتوا به صورت پروژه‌‌ای برای کمک به فروش یک محصول خاص (تا حدی مرتبط با بازاریابی محتوا)
• تولید محتوا به عنوان یک فرایند عملیاتی و دائمی (که در این‌جا وظیفه‌ی استراتژیست محتوا پررنگ می‌شود)

بسیاری از کسانی که وارد حوزه‌ی محتوا می‌شوند، محتوا را از جنس بازاریابی محتوا و به عنوان بازوی دیجیتال مارکتینگ می‌بینند. مطالعه‌ی این درس باعث می‌شود که دید گسترده‌تری نسبت به کاربردهای محتوا داشته باشید:

هدف از تولید محتوا چیست؟

گام سوم | تعریف استراتژی محتوا و تفاوت آن با بازاریابی محتوا

بسیاری از کسانی که در زمینه‌ی محتوا کار می‌کنند – خصوصاً اگر خود را فعال دیجیتال مارکتینگ بدانند -دو واژه‌ی استراتژی محتوا و بازاریابی محتوا را تقریباً به شکل مترادف به‌کار می‌برند.

ما نمی‌خواهیم در این زمینه وسواس افراطی نشان دهیم و مادامی که خودمان بدانیم از چه حرف می‌زنیم و از چه می‌شنویم، دیگر مهم نیست که چه نامی بر روی آن بگذاریم.

بنابراین، در قالب سه درس، به تعریف بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا و تفاوت‌هایشان پرداخته‌ایم و پس از مطالعه‌ی این سه درس، دیگر به این بحث بازنمی‌گردیم و شما را درگیر این تفاوت‌ها نمی‌کنیم.

سه درسی که در این زمینه نظر گرفته‌ایم به شرح زیر است:

بازاریابی محتوایی چیست؟

استراتژی محتوا چیست؟ استراتژیست محتوا چه می‌کند؟

دقیق‌ترین تعریف استراتژی محتوا چیست؟

خواندن درس اول و دوم را حتماً توصیه می‌کنیم. اما درس سوم، صرفاً گردآوری چند تعریف از کتاب‌ها و منابع مختلف است. اگر مدرس این حوزه هستید یا می‌خواهید به یک متخصص استراتژی محتوا تبدیل شوید، خواندن این درس برایتان مفید خواهد بود.

اما اگر حساسیت چندانی بر روی تعاریف دقیق ندارید، می‌توانید از روی درس سوم (دقیق‌ترین تعریف استراتژی محتوا) عبور کنید و آن را نخوانید.

گام چهارم | بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا

می‌توان گفت کلیدی‌ترین بحث در بازاریابی محتوا، تشخیص تفاوت بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگراست. اساساً اگر به بازاریابی درونگرا اعتقاد نداشته باشید، لازم نیست به سراغ محتوا و بازاریابی محتوایی بروید.

قبل از گسترش تکنولوژی دیجیتال و فضای اینترنت و وب (خصوصاً وب ۲.۰) و شبکه های اجتماعی، تصوری از بازاریابی درونگرا وجود نداشته و معمولاً این کسب و کارها بودند که به زور و زحمت، محصول خود را به بازار تحمیل می‌کردند.

جالب این‌جاست که بسیاری از کسانی که در سال‌های اخیر در فضای دیجیتال فعال شده‌اند، هم‌چنان با همان روش در حال تبلیغ آزاردهنده‌ی محصولات خود هستند و هرگز از زیرساخت ایجاد شده، برای کشاندن مشتری به سمت محصول (و نه تحمیل و تبلیغ محصول برای مشتری) استفاده نکرده‌اند.

پس از معرفی بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا خواهید دید که بازاریابی برونگرا هنوز هم کاربرد دارد؛ اما قرار نیست تمام توان و انرژی و منابع ما را در اختیار بگیرد. بلکه صرفاً بخشی از کمپین‌های حرفه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.

با توجه به این توضیحات، لطفاً دو درسی را که به بازاریابی برونگرا و درونگرا اختصاص داده شده با دقت بخوانید و از روی آن‌ها سریع عبور نکنید:

بازاریابی درونگرا چیست؟

بازاریابی برونگرا چیست؟

گام پنجم | مشتری و نقشه سفر مشتری

ما در زمینه‌ی شناخت مشتری و نقشه سفر مشتری سه درس داریم.

درس اول به پرسونای مشتری یا پرسونای مخاطب اختصاص دارد و در‌ آن تأکید کرده‌ایم که همه‌ی مشتریان را نمی‌شود به یک چشم دید.

منابع شما محدود است و چاره‌ای نیست جز این‌که تصویری از یک یا چند مشتری هدف تعریف کرده و برای تأمین رضایت و ترغیب آن‌ها کار کنید.

این کار بسیار شبیه به همان مفهومی است که در مدیریت بازاریابی با عنوان بخش بندی بازار انجام می‌شود. در واقع شما با تعریف پرسونا دو کار مهم انجام می‌دهید:

• جامعه هدف خود را محدود می‌کنید.
• برای شناخت عمیق‌تر جامعه‌ هدف خود تلاش می‌کنید.

درس دوم به قیف بازاریابی محتوا اختصاص دارد. قیف بازاریابی محتوا بر اساس مفهوم قیف فروش تعریف شده است.

این مدل بسیار ساده است و ممکن است به نظرتان چندان مفید نیاید. اما اگر روشی برای تعریف مسیر مشتری از لحظه‌ی آشنایی تا خرید ندارید، مطمئن باشید همین مدل ساده می‌تواند نگاه و عملکرد شما را متحول کند. بنابراین از کنارش به سادگی عبور نکنید.

اما بعد از آشنایی با قیف بازاریابی محتوا، ما درسی را به نقشه سفر مشتری اختصاص می‌دهیم تا با مدل‌های پیچیده‌تر و عمیق‌تر هم آشنا شوید. روزی که بتوانید نقشه سفر مشتری را به خوبی به‌کار بگیرید و از تمام ظرفیت‌هایش استفاده کنید، دیگر به مدل‌هایی مانند قیف بازاریابی نیاز نخواهید داشت:

نقشه سفر مشتری

گام ششم | مطالعه‌ی سایر درس‌ها (درس‌های تکنیکی)

بعد از طی کردن گام‌های قبل، به درس‌های تکنیکی در زمینه‌ی بازاریابی محتوا و استراتژی محتوا می‌رسید.

این درس‌ها را می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان بخوانید و الزامی نیست که حتماً ترتیب پیشنهادی متمم را رعایت کنید.