جملاتی از کتاب چنین کنند بزرگان | نجف دریابندری
کتاب چنین کنند بزرگان در میان کتابهای طنز معاصر در زبان فارسی، از حاشیه‌های ویژه‌ای برخوردار است. نویسنده‌ی این کتاب ویل کاپی (Will Cuppy) است و #نجف دریابندری آن را به فارسی ترجمه کرده است.
در همان نخستین صفحه‌ی کتاب، که اصطلاحاً به صفحه‌ی تقدیم مشهور است، با عبارتِ نامتعارفِ «از سر ناچاری تقدیم شد به …» مواجه می‌شوید و می‌توانید بفهمید که قرار نیست متنی جدی پیش چشمان شما قرار بگیرد.
نجف دریابندری در مقدمه (سال ۱۳۵۱) توضیح می‌دهد که این مطالب، پیش از انتشار در قالب کتاب، ظاهراً به صورت مقاله‌های پراکنده در نشریه‌ی خوشه به سرپرستی احمد شاملو منتشر شده‌اند و گویا نقش مهمی هم در تعطیلی آن نشریه ایفا کرده‌اند.
ناشناخته بودن ویل کاپی در ایران در زمان انتشار کتاب، تسلط ویژه‌ی دریابندری بر زبان فارسی و اصرار او بر این‌که تقریباً هیچ‌جا به ویل کاپی وفادار نبوده، باعث شد که سالها این شایعه وجود داشته باشد که این کتاب، نوشته‌ی واقعی دریابندری (شاید با تصحیحات و اظهارنظرهایی از سوی شاملو) است که به خاطر مصلحت‌اندیشی و رعایت محدودیت‌ها و تنگناهای عصر پهلوی، به فردی با نام ویل کاپی نسبت داده شده است.
طبیعی است که توسعه‌ی اینترنت و دسترسی همگانی به اطلاعات، باعث شده که دیگر امروز چنین حدس‌ها و شایعاتی به سادگی پا نگیرند.
امروز می‌دانیم که ویل کاپی، نویسنده‌ای که در مسخره کردن تاریخ انسان‌ها و زندگی حیوانات، توانمندی بالایی دارد، واقعاً نویسنده‌ی این کتاب است و با عنوان اصلی نوشته‌اش را نیز افول و سقوط تقریباً همه (The Decline and Fall of Practically Everybody) انتخاب کرده است.
دریابندری هم بارها در مصاحبه‌های خود مطرح کرده که شاملو در آن زمان، گفته که آن طنز آمریکایی اگر به همان شیوه به فارسی ترجمه شود، طنز نیست و از این رو، دریابندری تصمیم گرفته با دست بازتری به ترجمه بپردازد.
ما در متمم، با تطبیق متن فارسی و انگلیسی به این نتیجه رسیدیم که مهم‌ترین ویژگی ترجمه‌ی دریابندری، چه در دوران پهلوی و چه در دوران معاصر، حذفیات متعدد و البته ناگزیر است. اما در بخش‌های باقی‌مانده، فضا و ساختار کلی متن، کاملاً حفظ شده و اتفاقاً شوخی‌ها و حرف‌هایی که به ترجمه اضافه شده، باعث شده روح کتاب در سفر از زبان انگلیسی به دنیای فارسی، حفظ شود و باقی بماند.
در کل، جمع‌بندی ما این است که چنین کنند بزرگان کتاب شیرینی است که خواندن آن، وقت و انرژی چندانی از شما نخواهد گرفت؛ اما لحظات خوبی را خلق خواهد کرد.
ضمن این‌که برای هدیه دادن به دوستانی که چندان اهل مطالعه نیستند، یا اهل خواندن هستند اما سلیقه‌ی آنها را نمی‌دانیم، گزینه‌ای مناسب به نظر می‌رسد.
در ادامه جملاتی از مقدمه‌ی دریابندری بر این کتاب را با هم می‌خوانیم:
می‌گویند از تخصص‌های گوناگون «احمد شاملو» یکی هم این است که می‌تواند هر مجله‌ی تعطیلی را دائر و هر مجله‌ی دائری را تعطیل کند.
این کار را شاملو به کمک معجون خاصی انجام می‌دهد که ترکیبات آن در هر دو مورد کم و بیش یکی است و غالباً به این قرار است: عروسیِ خونِ فدریکو گارسیا لورکا، یک نوبت؛ شعر ازرا پاوند، هشتاد نوبت؛ بحثی درباره‌ی دستور زبان فارسی به قلم خود شاملو و کتاب کوچه و کاریکاتورهای قدیمی استاین برگ و دوبو، به مقدار کافی.
هیچ مجله‌ای نتوانسته است در برابر این معجون مقاومت کند؛ به این معنی که اگر تعطیل بوده، فوراً دائر و اگر دائر بوده فوراً تعطیل شده است.
برای نویسنده‌ی این سطور روشن نیست که در سال ۱۳۴۷ شاملو سرگرم دائر کردن مجله‌ی خوشه بود یا تعطیل کردن آن. آن‌چه مسلم است، شاملو در مجله‌ی خوشه کار می‌کرد.
… اما در این مورد خاص، ظاهراً اشکال کار در این بود که چون خوشه، با همان معجون سابق‌الذکر دائر شده بود، تعطیل آن با عین همان معجون، به آسانی میسر نمی‌شود. به این جهت، شاملو به حکم سابقه‌ی دوستیِ قدیمی که با نویسنده‌ی این سطور دارد، در مقام چاره‌جویی به او مراجعه کرد.
بر حسب اتفاق، نویسنده‌ی این سطور، در آن موقع مشغول خواندن کتابی بود تحت عنوان انحطاط و سقوط غالب اشخاص به قلم یک نویسنده‌ی شهیر آمریکایی به نام ویل کاپی.
به محض مطرح شدن مسئله از جانب شاملو، نویسنده‌ی این سطور، به فراست دریافت که اگر چند قطعه از کتاب مزبور در خوشه درج شود، مقصود حاصل خواهد شد؛ و این کار را به شاملو پیشنهاد کرد.
شاملو هم از آن‌جا که در کار تعطیل نشریات دارای شمّ قوی و تجربه‌ی فراوان است، فوراً نکته را دریافت و پیشنهاد را مورد استقبال قرار داد.
در صورتی که یادگیری از سبک ترجمه‌ی دریابندری – به عنوان یکی از بزرگان و پیشکسوتان ترجمه‌ی کشورمان – و تطبیق آن با متن اصلی برایتان جالب است، می‌توانید نمونه‌ای را که برایتان انتخاب کرده‌ایم بخوانید:
Nero was the son of Agrippina the Younger and Gnaeus Domitius Ahenobarbus, combining the worst features of each. His father was fond of running down little children with his chariot and gouging out people’s eye, and there were rumors I’d rather not mention.
Agrippina was a sister of Caligula. You don’t get over a thing like that.
نرون پسر اگریپینای کوچک و کنئوس دومیتیوس آهنوباروبوس بود. (من از بابت این اسم‌ها هیچ تقصیری ندارم، ولی اگر لازم می‌دانید حاضرم عذرخواهی کنم.) و خصال و سجایای پدر و مادر را به ارث برد.
پدرش خیلی دوست می‌داشت که بچه‌های کوچک را زیر چرخ‌های گردونه‌ی سنگینش بگیرد و چشم اشخاص را از حدقه در بیاورد. علاوه بر این‌ها حرف های دیگر هم پشت سرش می‌زنند؛ ولیکن من چون اخلاقم فاسد نیست حاضر به تکرار آنها نیستم.
و اما اگریپینا خواهر کالیگولا بود. بنابراین زیاد هم نمی‌شود به این ایراد گرفت. خود شما هم اگر خواهر کالیگولا بودید، بهتر از اگریپینا از آب در نمی‌آمدید.
لازم به ذکر است که چاپ‌های اخیر کتاب چنین کنند بزرگان، به همت نشر پرواز به بازار عرضه شده است.
چند تذکر دربارهٔ بخش معرفی کتاب متمم
متمم سایت فروش کتاب نیست. و جز کتاب «از کتاب» محمدرضا شعبانعلی - که خود متمم آن را منتشر کرده - صرفاً به معرفی، بررسی و نقد کتاب می‌پردازد.
صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. پس حتماً متن معرفی را کامل بخوانید. ممکن است نقاط ضعف برخی کتابها پررنگ‌تر از نقاط قوت‌شان باشد. ضمن این که معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درس‌ها بوده است. جز در مواردی که صریحاً به این نکته اشاره، در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدف آشنایی کلی با موضوع یا نویسنده و یا نقد کتاب به آن پرداخته شده باشد.
متمم برای معرفی کتابها هیچ نوع هزینه‌ای دریافت نمی‌کند و صرفاً اهداف آموزشی خود را مد نظر قرار می‌دهد.
دسته‌بندی کتاب های روانشناسی و توسعه فردی
کتابهایی در مورد یادگیری و مدل ذهنی
چند کتاب درباره بهبود مهارت های ارتباطی
مطالب، فایل‌ها و کتابهای مربوط به کتابخوانی
خرید کتاب از کتاب نوشته محمدرضا شعبانعلی
راهنمای خواندن و خریدن کتاب (فایل صوتی)
کتابخوانی | چگونه کتابخوان شویم؟
فهرست کتابهای پیشنهادی برای ترجمه
پاراگراف فارسی | جملات منتخب کتابها
دوست عزیز.
شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمه‌ی عبور) می‌توانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همه‌ی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درسهای مختص کاربران ویژه متمم را نیز می‌توانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
از میان درس‌هایی که در فهرست بالا آمده است، درسهای زیر از جمله پرطرفدارترین موضوعات هستند:
دوره MBA | مذاکره | کوچینگ | توسعه فردی
فنون مذاکره | تصمیم گیری | مشاوره مدیریت
تحلیل رفتار متقابل | تسلط کلامی | افزایش عزت نفس
چگونه شاد باشیم | هوش هیجانی | رابطه عاطفی
خودشناسی | شخصیت شناسی | پرورش کودکان هوشمندتر
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
سوال‌های پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری می‌توانید نقشه راه‌های مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحه‌های دوره MBA و توسعه فردی می‌توانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را می‌توانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا می‌دانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟
نویسنده‌ی دیدگاه : مصباح زیرک باش
نجف دریا بندری را اولین بار سالها پیش با خواندن ترجمه کتاب پیامبر و دیوانه جبران خلیل جبران شناختم و هنوز هم طنین کلمات و بیان شیوایی که در ترجمه این کتاب بکار گرفته در ذهن من باقی مانده است.
شاید بهترین هنر نجف دریابندری به غیر از تسلط بسیار در ادبیات، این هست که کلمات را بمانند نت های موسیقی بکار می برد و شما با خواندن آثارش این ریتم موسیقیایی مخصوص را بخوبی حس می کنی.