نوشتن بلافاصله | نمونه‌برداری از افکار و لحظه‌ها

معمولاً بین فکر کردن و نوشتن، بین تجربه کردن و نوشتن، بین حس کردن و نوشتن فاصله‌ای هست.

وقتی گزارش روزانه یا هفتگی می‌نویسیم، مدتی از زمانی که اتفاق‌ها افتاده و کارها را انجام داده‌ایم گذشته است. وقتی پس از سفر، دربارهٔ سفر می‌نویسیم، وقتی دربارهٔ یک دوستی از دست رفته، یک پیاده‌روی در خیابان، و خاطرات‌مان از راه‌اندازی یک کسب‌و‌کار می‌نویسیم، باز هم آن فاصله وجود دارد.

شاید برای ما مهم نباشد، اما عده‌ای هستند که این فاصله،‌ همهٔ حساب‌و‌کتابهایشان را به هم می‌ریزد: پژوهشگران.

آن‌ها معمولاً دوست دارند وقتی دربارهٔ احساسات، افکار و تجربه‌های ما سوال می‌پرسند، «داده‌هایی نزدیک‌تر به واقعیت» را به دست بیاورند و نه «خاطره‌ای از واقعیت» را.

برای این کار، یک ابزار ساده هم پیدا کرده‌اند و بسیار به آن دل بسته‌اند: دستگاه بوق‌زن (beeper). بوق‌زن‌ها شکل ساده‌ای از پیجر هستند که در فواصل زمانی مشخص (یا نامشخص)‌ بوق می‌زنند و ما را ترغیب می‌کنند در همان لحظه به خودمان و حال‌و‌هوایمان (یا هر چیزی پژوهشگران از ما خواسته باشند) فکر کنیم.

نویسندگان و پژوهشگران بسیاری عاشق این بوق‌زن‌ها هستند. از میان‌شان احتمالاً چیک‌سنت‌میهایی نویسندهٔ کتاب غرقگی و پاول دولان نویسندهٔ کتاب طراحی شادمانی را بیشتر از بقیه می‌شناسید. ما در درس هوش هیجانی هم به استفاده از این بوق‌زن‌ها برای تقویت هوش هیجانی اشاره کرده‌ایم.

با وجودی که این ابزار ساده به‌نظر می‌رسد، دربارهٔ نقاط قوت و ضعف و کاربردهایش بحث‌های بسیاری وجود دارد. آن‌قدر که راسل هرلبرت و کریستوفر هیوی، از صاحب‌نظران خودآگاهی روانی، یک فصل از یکی از کتاب‌هایشان را به این موضوع اختصاص داده‌ و با الهام از جملهٔ معروف شکسپیر، چنین عنوانی را برایش انتخاب کرده‌‌اند (+):

To beep or not to beep?

دربارهٔ رابطهٔ بوق و نوشتن

تمرینی که می‌خواهیم در این‌جا پیشنهاد کنیم، ظاهر ساده‌ای دارد و در قالب همین کارهایی می‌گنجد که به آن اشاره کردیم؛ اصطلاحاً Experience Sampling یا نمونه‌برداری از تجربه.

این تمرین را نمی‌شود هر روز و به شکل پیوسته انجام داد. چون ممکن است فعالیت‌های روزانه‌تان را تا حدی مختل کند. اما همین که گاهی، در حد چند ساعت یا یک روز کامل آن را انجام دهید، تجربه‌ای بسیار ارزشمند است و قلم‌تان را با ذهن‌تان آشناتر می‌کند.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری فکر کردن به کمک نوشتن به شما پیشنهاد می‌کند: