میکرواکشن (اقدامک) | ارزش گام‌های کوچک را فراموش نکنیم

اگر چه اصطلاح میکرواکشن (Micro-action) یا اقدامک چند سالی است که در زبان ما رایج شده و به ادبیات استراتژی، برنامه ریزی و توسعه فردی راه یافته است، اما مفهوم آن بسیار قدیمی است.

در بسیاری از فرهنگ‌های کهن می‌توانید این توصیه را ببینید که «برداشتن یک گام، هر چقدر هم کوچک، می‌تواند سرمنشاء تحولاتی جدی و بزرگ‌ شود.»

اگر کتاب تذکره الاولیاء را خوانده باشید، حتماً داستان کوتاهی را که از ابوسعید ابوالخیر نقل شده به یاد دارید. داستان به سخنرانی او در شهر طوس بازمی‌گردد. چنان‌که عطار تعریف می‌کند،‌ ابوالخیر بر منبر نشسته بود. محل سخنرانی مملو از جمعیت بود و جای خالی برای نشستن وجود نداشت. فردی در آن میان برخاست و فریاد زد: «خدایش بیامرزاد هر که را که از آنجا که هست، گامی به پیش نهد.» ظاهراً ابوسعید پس از شنیدن این جمله از منبر پایین می‌آید و می‌گوید: هر آن‌چه را که همهٔ بزرگان گفته‌اند، این مرد در یک جمله گفت. دیگر حرفی نماند که من بگویم.

این نوع توصیه‌ها به فرهنگ ما محدود نیست. ژاپنی‌ها هم از کایزن (Kaizen) حرف می‌زنند. کایزن را نمی‌توان در چند جمله خلاصه کرد و بخش مهمی از روح و روحیهٔ ژاپنی است. اما می‌دانیم که یکی از پایه‌های آن، باور به اهمیت تغییرات کوچک تدریجی است؛ چیزی که بر خلاف روح رایج زمان ماست.

این روزها که بسیاری از کتاب‌های مدیریتی بر این نکته تأکید می‌کنند که باید به دنبال گام‌هایی بزرگ، تحولاتی عظیم و در هم ریختن صنایع و بازار بود (+/+)، لازم است به خود یادآوری کنیم که قرار نیست این روش، همیشه و همه‌جا به عنوان تنها رویکرد به تغییر و تحول مطرح شود.

به این مثال ساده دربارهٔ نگرش کایزن توجه کنید:

با کنار هم قرار دادن تجربه‌های انسانی که در طول صدها و هزاران سال در فرهنگ‌های مختلف انباشته شده و گرد آمده‌اند، به نتیجه می‌رسیم که اقدام‌های کوچک یا همان میکرواکشن‌ها همیشه مورد توجه بوده‌اند و انسان‌ها کارکرد ارزشمند این اقدام‌های کوچک را قبول داشته‌اند. همان مفهومی که با ادبیات امروزی چنین بیان می‌شود: «دستیابی به اهداف بزرگ را باید با برداشتن گام‌های کوچک آغاز کنیم.»

تعریف میکرواکشن چیست؟

میکرو اکشن یعنی اقدامی بسیار کوچک در مسیر هدفی بزرگ‌تر؛ با این ویژگی که این اقدام به زمان، کوشش و منابع بسیار کم نیاز دارد (+).

میکرو اکشن یا اقدامک قرار است آن‌قدر ساده و کوچک باشد که شما نتوانید برای انجام ندادن آن بهانه بیاورید.

آیا میکرواکشن از جنس خرده عادت است؟

طی سال‌های اخیر، کتاب‌های بسیاری دربارهٔ عادت‌های کوچک و تأثیر آن‌ها در بهبود کیفیت زندگی منتشر شده‌اند.

یکی از کتاب‌های کلاسیک در این زمینه اثر مرکب است. چارلز دوهیگ هم کتاب قدرت عادت را نوشته که بُن‌مایهٔ مشابهی دارد. کتاب عادتهای اتمی هم کمابیش همین موضوع پرداخته است.

بنابراین طبیعی است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا آن‌چه تحت عنوان اقدامک یا میکرواکشن مطرح می‌شود، همان بحثِ «اثر عادت‌های کوچک» است؟

در پاسخ باید گفت، اقدامک یک پله عقب‌تر است و در سطح پایین‌تر و ساده‌تری قرار دارد:

البته گاهی اوقات، خرده‌عادت‌ها هم می‌توانند ماهیت اقدامک داشته باشند:

پس اصل ماجرا این است که میکرواکشن یعنی همین الان گامی بسیار کوچک در راستای هدف بزرگی که دارم بردارم. گامی که هیچ بهانه‌ای برای انجام ندادن آن وجود نداشته باشد.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری توسعه مهارتهای فردی به شما پیشنهاد می‌کند: