عاملیت و اراده در هوش مصنوعی | کدام ماشین، جراح، معلم و قاضی را ترجیح میدهید؟
اگر در خیابان در حال پیادهروی باشید و قرار باشد ماشینی با شما تصادف کند، کدام گزینه را ترجیح میدهید: این که یک خودرو بدون راننده (خودران) مثلاً تسلا باشد یا خودرویی متعارف با رانندگی یک انسان؟
فرض کنید هر دو خودرو، مدرن هستند و بر اساس آماری که طی چند سال گردآوری شده، نرخ تصادفهایشان یکسان است (بر اساس تعداد سانحه در هر صدهزار کیلومتر رانندگی). علاوه بر این، خسارتی هم که به شما پرداخت میشود، یکسان خواهد بود.
حالا این قسمت سختتر (تلختر) را هم اضافه کنیم: سوال بالا را دو مرتبه در دو حالت متفاوت جواب دهید:
- خودرو با رانندهٔ انسان یا خودران؟ در حالی که تصادف صرفاً آسیب میزند و جراحت ایجاد میکند
- خودرو با رانندهٔ انسان یا خودران؟ در حالی که تصادف به مرگ شما منجر میشود.
آیا در دو حالت بالا پاسختان فرق میکند؟
شبیه همین سوال را در مورد سناریوهای دیگری هم میتوان مطرح کرد. مثلاً اگر قرار باشد تحت عمل جراحی قرار بگیرید که در آن احتمال مرگ وجود داشته باشد، ترجیح میدهید یک انسان جراح متخصص شما را عمل کند یا یک روبات جراح؟ باز هم فرض میکنیم بر اساس بررسیها نرخ خطاهای آنها برابر بوده است. این سوال را در سه حالت زیر چگونه پاسخ میدهید:
- احتمال موفقیت این نوع عمل خاص ۱۰٪ است (=۹۰٪ مرگ)
- احتمال موفقیت این نوع عمل خاص ۵۰٪ است (=۵۰٪ مرگ)
- احتمال موفقیت این نوع عمل خاص ۹۰٪ است (=۱۰٪ مرگ)
حالا به این دوگانه فکر کنید:
- نرخ مرگ زیر دست جراح و زیر دست روبات یکسان است. اما مرگهای زیر دست جراح ناشی از خستگی است و مرگهای زیر دست روبات ناشی از باگ در نرمافزار
- نرخ مرگ زیر دست جراح و زیر دست روبات یکسان است. اما مرگهای زیر دست جراح ناشی از اشتباه در قضاوت و تصمیمگیری است و مرگهای زری دست روبات ناشی از باگ در نرمافزار
این نوع بحثها تازه نیستند. در کتابهایی که ده، بیست و حتی سی سال قبل هم منتشر شدهاند، این نوع سوالها یا مشابه آنها را میبینیم. اما آن زمان، بیشتر از جنس تجربه ذهنی بودند: سناریوهایی فرضی دربارهٔ دنیایی دور از دسترس، برای تقویت ماهیچههای اخلاقی ذهن ما. اما حالا کاملاً نزدیکند. حتی مصداقهای متعددی از آنها به شکلهای مختلف، با وزن کم یا زیاد در زندگی ما وارد شده است.
شما با عضویت ویژه در متمم، میتوانید به هزاران درس دربارهٔ موضوعات مختلف از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
دوره MBA (یادگیری منظم درسها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی
فکر کردن به کمک نوشتن | تسلط کلامی | یادگیری
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما | هدف گذاری
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری علم داده به شما پیشنهاد میکند: چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای آشنا شدن بیشتر با متمم به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کنید و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید.
توجه داشته باشید که خرید ششماهه و یکساله بهترتیب معادل ۲۰٪ و ۳۸٪ تخفیف (نسبت به خرید یکماهه) محسوب میشوند.برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : سمیه آزاد
از نگاه من جراحی یک فرایند با مجموعه ای از اتفاقات در هم گره خورده است که صرفا به اتاق عمل محدود نمیشه.
جراحی برای من فقط یک مهارت نیست. به نظر من بخش ارتباط انسانی بین بیمار و جراح از لحظه مشاوره تا دوران نقاهت بسیار بسیار پررنگ هست.
مشاوره قبل از جراحی، سرزدن پزشک بعد از عمل، انتخاب کلمات و تن صدای پزشک، لبخند و شوخی های کوچیک رو بخشی از این فرایند میبینم و نمیتونم از جراحی جدا کنم.
به خاطر همین اگر مجبور شم بین یک جراح انسان و یک روبات جراح انتخاب کنم، بدون تردید انسان را ترجیح میدهم. (در متن گفته شده که در شرایط برابر، اما اگر بخواهم صادق باشم در زمانی که اندکی هم خطای انسانی بیشتر باشد باز هم قطعا جراح انسان انتخاب من است.)
حتی اگر روباتها دقت بیشتری داشته باشند، حس می کنم که اضطرابها و نگرانیهایم را درک نمیکنند.
وقتی از دردهایم و ترسهایم و نگرانی هایم میگویم تصور اینکه صرفا یک مدل زبانی پاسخگوی من باشه برام غیرقابل تحمل هست.
مامان من چند سالی است که مشکلات کبدی دارد و تحت نظر دکتر دوستداشتنی محمد طاهر است. ارتباط بین مادرم و دکتر طاهر بسیار خاص و عجیب است. وقتی برای معاینه پیش او میرود، علاوه بر مشکلات کبدی، از درد زانو و دیابتش و فشار خون هم میگوید، یا حتی از اینکه دستیار جدید دکتر چهقدر خانم قشنگی است صحبت میکند.
دکتر هم با حوصله گوش میکند. برای مامانم، ویزیت دکتر طاهر صرفاً یک ملاقات پزشکی نیست، بلکه یک قرار دلنشین و دوستداشتنی است.
بعد از هر ویزیت توسط دکتر میشه حس ارزشمندی و امید به زندگی رو در نگاه مامانم دید.
در فرآیند درمان، مامانم نیاز به انجام آندوسکوپی دارد و حاضر نیست هیچکس جز دکتر طاهر این کار را برایش انجام دهد. اخیراً گرفتن وقت از دکتر طاهر سختتر شده ، اما مامانم همچنان اصرار دارد که جایگزینی برای او وجود ندارد.
این مثال را آوردم تا بگم مرزی که بین جراح انسان و جراح ربات وجود دارد، مرز دقیقی نیست.
واقعیت این است که از سالها پیش این مرز حتی بین جراحان انسان هم به وجود آمده و بیماران آن را حس میکنند.
عدهای از پزشکان، مثل رباتها، تنها کار فنی انجام میدهند، درحالی که بقیه سمت انسان باقی مانده اند.
پی نوشت:
وقتی که نوشتن این کامنت تموم شد، ناخودآگاه یاد درس رباتهای نویسنده در متمم افتادم.