حکمیت چه تفاوتی با میانجیگری دارد؟
میانجیگری (Mediation) و حکمیت (Arbitration) اصطلاح رایج در مدیریت تعارض هستند که البته شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
قبل از هر توضیحی، لازم به تاکید است که این دو واژه بسته به بستر استفاده می‌توانند معنای دقیق‌تر و خاص‌تری داشته باشند.
به عبارتی، اگر چه اصطلاح‌های میانجیگری و حکمیت، در بین حقوق دانان، مذاکره کنندگان، مردم عادی، مدیران کسب و کار، دیپلمات‌ها و بازرگانان و سایر حرفه‌ها رایج است، اما هر یک از این حرفه‌ها ممکن است این کلمات را با کمی تفاوت به کار ببرند.
آنچه در این درس مورد اشاره قرار می‌گیرد، صرفاً نکاتی کلی است که تفاوت ریشه‌ای حکمیت و میانجیگری را مشخص می‌کند.
قبل از هر چیز، اجازه بدهید شباهت‌های این دو اصطلاح را ببینیم:
حَکَمیت و میانجیگری، هر دو به عنوان روش‌هایی برای حل تعارض مورد استفاده قرار می‌گیرند.
حَکَمیت و میانجیگری، هر دو ممکن است توسط یک فرد یا گروه یا یک نهاد به صورت رسمی یا غیررسمی انجام شوند.
حَکَمیت و میانجیگری، هر دو با این هدف انجام می‌شوند که بحث و درگیری و تعارض و اختلاف نظر به مقامات بالاتر سازمان یا محکمه‌ها و مراجع قضایی کشیده نشوند. به عبارتی، مشکلات در پایین‌ترین سطح ممکن حل شوند.
اما نکته‌ی مهم‌تر، تفاوت حکمیت با میانجیگری است:
در حکمیت یا Arbitration، فرد یا سازمانی که حَکَم است، حُکمِ نهایی را می‌دهد و دو طرف وقتی به او مراجعه می‌کنند، پیشاپیش پذیرفته‌اند که حکم او را بپذیرند.
در میانجیگری یا Mediation، در نهایت تعارض و اختلاف نظر، توسط طرفین درگیر حل می‌شود. فرد یا سازمانی که میانجی است صرفاً می‌کوشد این فرایند را تسهیل کند. میانجیگری معمولاً به درخواست یکی از طرفین یا هر دو (یا چند) طرف درگیر انجام می‌شود. حتی شاید خودِ میانجی تصمیم بگیرد با دخالت در تعارض، به تنش و دشواری میان طرفین پایان دهد.
حکمیت و میانجیگری، دو فعالیت کاملاً متفاوت هستند و دو مهارت متفاوت هم محسوب می‌شوند. ممکن است فردی که حَکَمِ خوبی است، میانجی خوبی نباشد. همچنانکه یک میانجی هم الزاماً حَکَمِ خوبی نیست.
چند پرسش، و پاسخ آن‌ها
حکمیت با داوری چه تفاوتی دارد؟
این دو واژه کاملاً معادل یکدیگر هستند. در واقع داوری در زبان فارسی، برابر با واژه‌ی حکمیت در زبان عربی است. معمولاً قراردادهای حقوقی از نثر قدیمی‌تر استفاده می‌کنند، اصطلاح حکمیت را بیشتر از داوری در آن‌ها می‌بینیم.
آیا داوری، دسته‌بندی خاصی هم دارد؟
گاهی اوقات داوری را به دو دسته‌ی داوری اختیاری و داوری اجباری تقسیم می‌کنند. داوری اختیاری مربوط به زمانی است که خود شما در قرارداد و توافق خود، مکانیزمی برای مراجعه به داور برای حل اختلافات در نظر می‌گیرید. اما شکل اجباری داوری زمانی است که دادگاه، حل مسئله را به داور ارجاع می‌دهد.
قاعدتاً اگر در قراردادهای خود، مکانیزم داوری را پیش‌بینی کنید، کمتر احتمال دارد وادار به استفاده از داوری اجباری شوید.
آیا همه‌ی انواع اختلاف را می‌توان با حکمیت و داوری حل کرد؟
خیر. مسائلی مثل ورشکسته شدن یکی از طرفین، از جمله مواردی هستند که باید با مراجعه به مراجع رسمی قانونی بررسی شوند.
شما با عضویت ویژه در متمم، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌های بسیاری از جمله موضوعات زیر دسترسی کامل داشته باشید:
موضوعات زیر، برخی از درس‌هایی هستند که در متمم آموزش داده می‌شوند:
دوره MBA (یادگیری منظم درس‌ها)
استراتژی | کارآفرینی | مدل کسب و کار | برندسازی
فنون مذاکره | مهارت ارتباطی | هوش هیجانی |تسلط کلامی
توسعه فردی | مهارت یادگیری | تصمیم گیری | تفکر سیستمی
کوچینگ | مشاوره مدیریت | کار تیمی | کاریزما
عزت نفس | زندگی شاد | خودشناسی | شخصیت شناسی
مدیریت بازاریابی | دیجیتال مارکتینگ | سئو | ایمیل مارکتینگ
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت تعارض به شما پیشنهاد می‌کند:
- مدیریت تعارض | تعریف تعارض چیست؟
- حل تعارض | شما کدامیک از این اشتباهات را انجام میدهید؟
- انواع تعارض | آشنایی با ریشههای تعارض
- سبک های رفتاری | آشنایی با سبک های مدیریت تعارض
- پرسشنامه توماس کیلمن در مدیریت تعارض
- آیا در ارتباطات و مذاکره رفتار انفعالی تهاجمی دارید؟
- مواجهه با رفتار انفعالی تهاجمی
- از میان تکنیک های مدیریت تعارض کدام بهتر و مناسبتر است؟
- در تعارضها و مذاکرهها، باختن هم میتواند یک انتخاب درست باشد
- حکمیت چه تفاوتی با میانجیگری دارد؟
- نقش مدیران در ایجاد و افزایش تنش و تعارض در محیط کار
- انواع سوال و شیوه سوال پرسیدن در تعارضها و اختلافنظرها
- کفشهایم کو؟ (بررسی روش های حل تعارض)
- مشکل ما با دیگران معمولاً چندبعدی است
- رابطهی خشونت و هویت فردی انسانها
- کتاب بخشودن | با کسانی که با شما بد کردهاند چه میکنید؟
