داروی ژنریک چیست و چه تفاوتی با داروهای تجاری دارد؟

داروی ژنریک نامی است که این روزها خیلی به گوش می‌خورد. اما اکثر ما تفاوت داروی ژنریک را با داروهای تجاری نمی‌دانیم.

ساده ترین توضیح در مورد داروی ژنریک (Generic Drug) این است که داروی ژنریک یک نام عمومی دارد و ممکن است توسط هر تولیده‌کننده‌ای، تولید و عرضه شود. اما داروهایی که نام تجاری دارند (Brand Name Drugs) مختص یک تولیدکننده‌ی خاص هستند.

به عنوان مثال، وقتی از فلوکسیتین (Fluoxetine) حرف می‌زنیم، در مورد یک داروی ضد #افسردگی عمومی حرف می‌زنیم. اما وقتی از پروزاک (Prozac) صحبت می‌کنیم، در مورد فلوکسیتین تولید شده توسط یک شرکت خاص (در این مورد Eli Lilly) حرف می‌زنیم.

اما شاید برای شما، توضیح کوتاهی در مورد دلیل شکل گیری دو شیوه ی مختلف نامگذاری داروها (داروهای ژنریک و داروهای دارای نام تجاری) جالب باشد:

متوسط هزینه‌ی تحقیق و توسعه و تولید یک دارو، حدود بیش از دو میلیارد دلار برآورد می‌شود (نیویورک تایمز و Scientific American) که اگر چه نقدهایی بر شیوه‌ی محاسبه‌ی آن وارد است، اما به هر حال اعداد و ارقام و برآوردهای دیگر هم از لحاظ مقیاس، تفاوت چندانی با این رقم ندارند (وال استریت ژورنال).

به همین دلیل، در کشورهای مختلف، به شیوه‌های مختلف تلاش می‌شود که از حقوق نخستین تولیدکننده دارو حمایت شود. به عنوان مثال بر اساس قانونی که FDA آمریکا از آن حمایت می‌کند، تولیدکننده‌ی دارو حداکثر تا بیست سال می‌تواند به عرضه‌ی اختصاصی دارو بپردازد. اما بعد از آن، همه‌ی تولیدکنندگان دیگر، می‌توانند معادل همان دارو را با نام تجاری ژنریک تولید و عرضه کنند. همان چیزی که به عنوان داروی ژنریک شناخته می‌شود.

در مثالی که در ابتدای همین نوشته مطرح کردیم، پروزاک تا مدتها توسط شرکت الی لیلی، تولید و عرضه می‌شد. اما امروز این دارو با نام فلوکسیتین، در سراسر جهان تولید و عرضه می‌شود. البته طبیعتاً هنوز پروزاک هم توسط شرکت اصلی در حال تولید و عرضه است.

معمولاً شرکتهایی که داروی دارای نام تجاری را عرضه می‌کنند، برای محصول خود قیمتی بالاتر از قیمت داروهای ژنریک تعیین می‌کنند و مشتریانی هم هستند که همیشه ترجیح می‌دهند از داروهای دارای نام تجاری استفاده کنند. اگر چه سازمانهایی مانند FDA تاکید دارند که با بازرسی و مطالعه جدی، مراقب هستند که داروهای ژنریک دقیقاً همان کارکرد داروهای تجاری اصلی را داشته باشند.