موزه کرونا | منتخبی از آثار هنری درباره کرونا

bradallenart@

تصویر چوب‌خط‌هایی از این دست، بیش از هر چیز برای ما زندان را تداعی می‌کند. تصویر چوب‌خط، هم‌زمان ترکیبی از امید و ناامیدی است.

ناامیدی از این رو که به ما یادآوری می‌کند که «زندان، بیماری، قرنطینه و جدایی» برای مدتی طولانی بر سر ما سایه انداخته‌اند. و امید از آن رو که به پایان این تلخی‌ها خوش‌بین هستیم. زمانی که یک زندانی روزهای زندانش را می‌شمارد، احتمالاً امید دارد که روزی آزادی را تجربه کند. چه آن‌که اگر جز این باشد، شمردن روزهای سخت، کارکردی ندارد.

_nguan_@

در این تصویر هم با یک تناقض روبه‌رو هستیم. نیمکت و صندلی ذاتاً برای نشستن طراحی شده‌اند. طبیعتاً اگر نشان یا نمادی هم در اطراف‌شان نصب شود، پیام آن نمادها و نشان‌ها باید «دعوت به نشستن» باشد.

اما حالا منظره‌ای متفاوت پیش چشم ما قرار گرفته: محل نشستن هست، اما نه برای نشستن. چنین چیدمانی بیشتر حس حضور در یک موزه‌ی تاریخی را القا می‌کند: نمایش صندلی‌هایی که زمانی برای نشستن به کار می‌رفته‌اند و اکنون ما صرفاً در حد ناظر، حق داریم آن‌ها را نگاه کنیم. همین و نه بیشتر. نمادی از گذشته‌ای که دیگر وجود ندارد.

و البته در این میان، گربه‌ای که با خیال راحت خود را رها کرده، به یادمان می‌آورد که ظاهراً طبیعت، به بهانه‌ی کرونا توانسته بخشی از سهم خود را دوباره از انسان بستاند. پیامی که در کار بعدی هم آن را به شکل دیگری می‌بینیم.

iconeo@

هنوز زمان زیادی از دورانی که فریدون مشیری در شعر خوشه اشک کنایه‌وار به پرواز جت‌ها اشاره می‌کرد نگذشته است:

«قفسی باید ساخت
هرچه در دنیا گنجشک و قناری هست،
با پرستوها،
و کبوترها
همه را باید یکجا به قفس انداخت!

روزگاری است که پرواز کبوترها
در فضا ممنوع است.
که چرا
به حریمِ حرمِ جت ها خصمانه تجاوز شده است!»

مشیری نبود که ببیند کرونا پرواز هواپیماها را چیزی در حدود ۶۰٪ کاهش می‌دهد (+). تولید گازهای گلخانه‌ای کمتر می‌شود و برای مدتی کوتاه، پرندگان بخشی از آسمان خود را از پرنده‌های فولادی ما پس می‌گیرند.

البته که این تغییر، دیرپا نیست و چنان‌که هنرمند آن را به تصویر کشیده،‌ انسان به سرعت روند پیشین خود را پی می‌گیرد و چه بسا به جبران مافات، با حجم و سرعتی بیشتر به تسخیر هوا و فضا برخیزد.

giovanni_romanoart@

هر قدر هم با هنر بیگانه باشیم، این دو انگشتی را که به سوی هم نشانه رفته‌اند می‌شناسیم: بخشی از اثر «خلقت آدم» کار میکل‌آنژ.

اما این بار قرار نیست دو انگشت به هم برسند؛ هر یک از آن‌ها با یک لایه‌ی محافظ پوشانده شده‌اند. این تصویر، تمام جدایی‌ها و فاصله‌هایی را که در دوران کرونا به ما تحمیل شد، پیش چشم‌مان ترسیم می‌کند: دیدارها، آغوش‌ها و بوسه‌هایی که به «زمانی دیگر» موکول شدند و البته گاهی فرصت‌ تجربه‌شان برای همیشه از دست رفت.

همین جدایی را به شکلی دیگر در کاری از chogiseok@ هم می‌بینیم:

valentinepiscopo@

شاید اگر قبل از دوران کرونا بود و سبک زندگی کرونایی را تجربه نکرده بودیم، چهره‌‌ای پوشانده شده با ماسک و غبار، یک کار هنری نامتعارف و حتی سورئال به نظر می‌رسید.

اما اکنون که تصویر ماسک بر چهره برایمان عادی شده، چنین تصویری چندان غیرمنتظره و شگفت‌انگیز به نظر نمی‌رسد. در عین حال، این عکس هم‌چنان زیبایی بصری خود را دارد و می‌تواند در سال‌های بعد، وضعیت این روزهای ما را برای کسانی که با چهره‌ی عریان و بدون‌پوشش به خیابان‌ها می‌آیند روایت کند.

jas.bk@

این کارت پستال زیبا هم برای کسانی که در ایام کرونا مجبور به دورکاری شده‌اند، وضعیتی آشنا را به تصویر می‌کشد. موبایل‌ها، لپ‌تاپ‌ها و انواع وسایل برقی و الکترونیکی که در حالت عادی قرار نبوده در خانه تا این حد فشرده در کنار هم قرار بگیرند و یک دفتر کار کوچک را در گوشه‌ای از اتاق یا سالن پذیرایی ایجاد کنند.

دورکاری نه فقط رابطه‌ی ما با محیط‌های کارمان را عوض کرد، بلکه چیدمان و کارکرد خانه‌هایمان را هم تغییر داد. خانه‌هایی که قرار نبود برای بسیاری از ما به دفتر کار تبدیل شوند.

ignasi@

موبایل‌ها پیش از شروع کرونا هم به تدریج در حال فتح همه‌ی جبهه‌ها در زندگی ما بودند و بخش قابل‌توجهی از زندگی روزانه‌ی ما – چه در خانه و چه در محل کار – به تماشای صفحه‌ی نمایش آن‌ها می‌گذشت.

اما قطعاً کرونا به نفع موبایل‌ها به میدان آمد و سهم آن‌ها را در زندگی ما افزایش داد. بسیاری از کارهای هنری که با موضوع تکنولوژی در دوران کرونا خلق شدند، به این موضوع توجه داشته‌اند.

roshcov@

eman_russ@

در دوران کرونا افراد بسیاری با آثار هنری کلاسیک شوخی کردند و یا آن‌ها را کمی تغییر دادند.

بیشترین نمونه‌‌ی این کارها را احتمالاً روی تابلوی مونالیزا دیده‌اید. اما این بار یک نفر به سراغ اثر «زایش ونوس» از ساندرو بوتیچلی رفته و او را وادار کرده که تست پی‌سی‌آر بدهد.

miralflores@

تشویق کادر درمان یکی از کارهایی بود که در ایام اوج کرونا در بسیاری از شهرهای جهان رواج پیدا کرد.

افراد مختلف با خواندن سرود، نواختن ساز و یا کف‌زدن در بالکن‌ها و کنار پنجره‌ها از زحمات کادر درمان تشکر می‌کردند.

در این تصویر، فردی را می‌بینیم که دست‌های خود را از پنجره بیرون آورده و کادر درمان را تشویق می‌کند. چهره‌ی او در تاریکی و پشت کرکره پنهان شده است. شاید این ترکیب را بتوان یادآور این نکته‌ی مهم دانست که در شرایطی که ما برای حفظ جان خود، محافظه‌کارانه در خلوت خزیده و پنهان شده بودیم، کادر درمان در دل بحران حضور داشت و برای نجات بیماران تلاش می‌کرد.

raangul@

اگر بخواهیم یک شیء‌ را به عنوان نماد دوران کرونا انتخاب کنیم،‌ بی‌تردید ماسک جزو نامزدها (و شاید شایسته‌ترین نامزد) خواهد بود. ماسک را نه فقط بر چهره‌ها، که بر روی زمین هم بسیار دیدیم؛ افراد بی‌مبالاتی که ماسک خود را روی زمین می‌انداختند و برایشان مهم نبود که محیط را کثیف و آلوده می‌‌کنند.

کارهای هنری بسیاری با این موضوع انجام شد. در بالا تصویر سیاره‌ای را می‌بینیم که با ماسک پوشانده شده و در پایین، هنرمندی را می‌بینیم که کوشیده انداختن ماسک بر روی زمین را در قالب یک جنایت به تصویر بکشد:

۲۱alexanchez@