آداب مهمانی رفتن و برگزاری مهمانی | اتیکت مهمانی

مهمان | ساعت شروع مهمانی را بپرسید

وقتی میزبان شما را دعوت می‌کند، به قرار کلی و مبهم (عصر بیا، ناهاره ولی زود بیا و …) اکتفا نکنید. دقیق بپرسید که چه زمانی برای او مناسب‌تر است و بهتر است چه موقع آن‌جا باشید. این کار قرار نیست خیلی جدی و رسمی انجام شود (دقیق به من بگو چه ساعتی بیام). اگر کمی هوشمندانه برخورد کنید، هیچ احساس بدی در میزبان ایجاد نمی‌شود. مثلاً به این مکالمهٔ ساده توجه کنید:

+ پس یکشنبه شام منتظرتم.

– حدود نُه و ده بیام خوبه؟ [می‌داند که بعید است منظور طرف مقابل این ساعت‌ها باشد]

+ نه خیلی دیره. سعی کن هفت تا هشت برسی بیشتر پیش هم باشیم.

مهمان | اگر دیر می‌رسید اطلاع دهید

تأخیر جزئی در حد یک‌ربع تا نیم‌ساعت را – بسته به شکل قرار گذاشتن‌تان – می‌شود نادیده گرفت. اما اگر دیدید تأخیر جدی دارید، حتماً با ارسال پیام یا تماس تلفنی اطلاع دهید. اطلاع‌رسانی را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام دهید.

اگر قرارتان ساعت نُه شب بوده و از ساعت شش عصر متوجه شده‌اید که نُه به مهمانی نمی‌رسید، همان ساعت شش خبر دهید و بگویید. حتی اگر در مسیر با ترافیک مواجه شده‌اید و حدس می‌زنید دیر می‌رسید، در نخستین فرصت به میزبان اطلاع دهید.

به قول قدیمی‌ها اجازه ندهید چشم مهمان به در خشک شود (و به بیان واقعی‌تر: با خبر دادن کمک کنید میزبان شتابزده نباشد و با خیال راحت کارهایش را انجام دهد).

حتی اگر می‌دانید تعداد مهمان‌ها زیاد است و تأخیر شما خللی در برنامه ایجاد نمی‌کند، می‌توانید در حد یک پیام کوتاه اطلاع دهید و با این کار نشان دهید که برای میزبان احترام قائل هستید.

میزبان | مهمانی جای آشتی‌کنان اجباری نیست

در میان والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما رسم بود که از مهمانی برای آشتی دادن کسانی که با هم قهر بودند استفاده می‌کردند. مهمان به مهمانی دعوت می‌شد و ناگهان با فرد دیگری که از او روی‌گردان بود مواجه می‌شد و بعد هم با فشار و تشویق و ترغیب – و اگر نشد لگد – دو نفر را در آغوش هم جا می‌دادند و آشتی شکل می‌گرفت.

فرهنگ آن دوران آن‌قدر متفاوت بود که به کوچه‌های تنگ، کوچهٔ آشتی‌کنان می‌گفتند. یعنی همین که دو نفر قهرکرده مجبور می‌شدند به هم پهلو بزنند، آشتی می‌کردند.

اما این فرهنگ در سال‌ها و دهه‌های اخیر تغییر کرده است. انسان‌ها ترجیح می‌دهند از سر اختیار و انتخاب و با انواع محاسبه‌ها و ملاحظه‌ها آشتی کنند. بنابراین این شکل از دعوت کردن مهمان چندان پسندیده نیست.

میزبان | به هر یک از مهمان‌ها بگویید چه کسان دیگری در مهمانی هستند

یکی از آداب مهم در دعوت کردن مهمانان این است که هر مهمان بداند چه کسان دیگری در مهمانی هستند.

همیشه مطمئن باشید حاضران در مهمانی را به تک‌تک مهمان‌ها گفته‌اید و به دانسته‌ها و مفروضات خود تکیه نکنید. هیچ دلیلی ندارد فردی که تا هفتهٔ قبل با فرد دیگری دوست بوده، الان هم حس خوبی به او داشته باشد. یا حتی ممکن است دو نفر رابطهٔ صمیمی داشته باشند، اما به علت پاره‌ای ملاحظات، یکی از آن‌ها ترجیح بدهد امروز یا امشب با آن فرد دیگر روبه‌رو نشود.

میزبان | مهمان‌ها را در آخرین لحظه دعوت نکنید

گاهی اوقات در میان دوستان و بستگان این اتفاق می‌افتد که کسی با دیگری تماس می‌گیرد و می‌گوید: «امشب خانهٔ ما مهمانی است. تو هم اگر دوست داری بیا.»

در رابطهٔ صمیمی چنین اتفاقی بد نیست و اتفاقاً نشان می‌دهد که دو طرف به هم نزدیکند. اما اگر از چند روز قبل می‌دانید که قرار است مهمان به خانه‌تان بیاید، بهتر است دوستان یا بستگان دیگر را هم زودتر دعوت کنید.

اگر مهمان شما در مهمانی متوجه شود که قرار مهمانی بسیار زودتر تنظیم شده بوده و او را دیر خبردار کرده‌اید، ممکن است به جای دریافت پیام صمیمیت، به این نتیجه برسد که «سفره‌ای پهن بوده و خواسته‌اند این وسط، پای من هم نوشته شود.»

مهمان | وارد فضاهای شخصی و خصوصی نشوید

اگر مهمان هستید و میزبان شما را به خانهٔ خود دعوت کرده است، مراقب باشید که بدون اجازه وارد حریم خصوصی او نشوید.

مثلاً اگر برای لباس عوض کردن باید به یکی از اتاق‌ها بروید، اجازه بگیرید و از میزبان بپرسید که کدام اتاق مناسب است. هم‌چنین اگر خانه بیشتر از یک سرویس بهداشتی دارد، از میزبان بپرسید که از کدام سرویس بهداشتی استفاده کنید.

به‌خاطر داشته باشید که یخچال هم جزو فضاهای خصوصی هر خانه است. اگر برای پهن کردن یا جمع کردن میز پذیرایی و سفره به میزبان کمک می‌کنید، سر در یخچال میزبان فرو نبرید.

بدون اجازه عکس نگیرید و فیلمبرداری نکنید

حتماً دقت کنید که اگر قرار است از دیگران عکس بگیرید یا فیلمبرداری کنید، کسانی که در عکس و فیلم هستند رضایت داشته باشند. اگر کسانی گفتند نمی‌خواهند در عکس یا فیلم باشند، با جمله‌هایی مانند «این‌ها فقط در گوشی خودم است و خیالتان راحت باشد» یا «من قول می‌دهم هیچ‌کس هیچ‌‌جا این‌ها را نبیند» آن‌ها را در فشار روانی قرار ندهید.

اجازهٔ عکاسی با اجازهٔ‌ به‌اشتراک گذاشتن عکس فرق دارد

این‌‌که در مهمانی عکس دو یا چند نفری انداخته‌اید و همه با رضایت در قاب ایستاده‌اند به این معنا نیست که شما حق دارید همان عکس را در فضای عمومی هم منتشر کنید. بنابراین اگر قرار است عکس را جایی منتشر کرده یا برای کسانی بفرستید، باز هم باید از کسانی که در عکس هستند جداگانه اجازه بگیرید.

تکلیف شام و ناهار را از قبل مشخص کنید

قاعدتاً اگر میزبان کسی را برای ناهار یا شام دعوت کند، همان زمان دعوت به این نکته اشاره می‌کند. اما گاهی هم پیش می‌آید که میزبان به این موضوع اشاره نمی‌کند. در چنین مواردی بهتر است به عنوان مهمان، پیش از رفتن به مهمانی تکلیف را مشخص کنید. مثلاً صریحاً بگویید که برای شام نمی‌مانید چون شب‌ها شام نمی‌خورید (یا هر علت و توضیح و بهانهٔ دیگری که دارید).

اجازه ندهید که میزبان تا لحظهٔ‌ آخر بلاتکلیف باشد که الان باید پذیرایی شام و نهار انجام دهد یا نه.

مهمان | در غذا خوردن سخت‌گیر نباشید

اگر میزبان غذایی تهیه کرده بود که شما آن را نمی‌پسندیدید و دوست نداشتید، یا به خاطر رژیم غذایی‌تان آن غذا را نمی‌خورید،‌ این موضوع را به روی میزبان نیاورید. شما می‌توانید با خوراکی‌های دیگری که آن‌جاست سرگرم شوید یا مقدار کمی غذا بخورید تا بعداً که از مهمانی برگشتید، جبران کنید.

میزبان برنامهٔ اطعام برگزار نکرده که وظیفه‌اش پر کردن شکم مهمان باشد. هدف اصلی مهمانی، دیدار و گفتگو است. پس اگر به هر علت، سلیقه یا محدودیت‌های شما را نمی‌دانست و نتوانست در این بخش رضایت‌تان را تأمین کند، تا حد امکان بی‌صدا از کنار این بخش بگذرید.

میزبان | ترجیحات و محدودیت‌های مهمان را بپرسید

اگر قرار است با شام یا ناهار از مهمان خود پذیرایی کنید، ترجیحات و محدودیت‌های مهمان را بپرسید. شاید مهمان رژیم غذایی خاصی را رعایت کند و یا حتی به برخی مواد حساسیت داشته باشد.

اگر به این قیدها و محدودیت‌ها توجه نکنید ممکن است بخشی از زحمات و تلاش‌هایتان هدر برود. شما خسته شوید و هزینه کنید، اما طرف مقابل هم ناراضی باشد و لذت کافی نبرد.

میزبان | حواس‌تان به غذای اضافه باشد

اگر دیدید غذا اضافه آمده و با مهمان صمیمی هستید، پیشنهاد کنید مهمان بخشی از غذا را با خودش ببرد. ممکن است بعضی از مهمان‌ها چنین کاری را دوست نداشته باشند یا سخت‌شان باشد که ظرف غذا را با خود جابه‌جا کنند، اما حداقل شما به سهم خود این پیشنهاد را مطرح کنید.

مسئولیت سرگرم کردن مهمان بر عهدهٔ میزبان است

پیش از شروع مهمانی به این فکر کنید که وقت مهمان قرار است به چه کارهایی بگذرد. نباید اجازه دهید وقفه‌ها و سکوت‌های طولانی در مهمانی ایجاد شود و هیچ‌کس هیچ کاری نکند و هیچ حرفی برای گفتن نداشته باشد.

تا حد امکان راهکارهایی را برای چنین مواقعی پیش‌بینی کنید: موضوع‌هایی برای گفتگو، خاطراتی برای تعریف کردن، کلیپ‌ها یا فیلم‌هایی برای نمایش دادن و خلاصه هر چیزی که سنگینی سکوت را بشکند و مهمان‌ را سرگرم کند.

به سرگرمی بچه‌های مهمان هم فکر کنید

اگر مهمان شما کودکی همراه خود دارد، تا حدی که در توان دارید به سرگرمی کودک فکر کنید. اسباب‌بازی، خوراکی یا هر چیزی که کودک را خوشحال کند در دسترس داشته باشید.

اگر تعداد بچه‌ها زیاد است، اگر وسعت خانه اجازه می‌دهد، تا حد امکان بکوشید فضایی برای بچه‌ها در نظر بگیرید. به‌ویژه در مهمانی‌های طولانی‌تر، چنین کاری می‌تواند مهمانی را برای همه شیرین‌تر کند.

مهمان | تا حد امکان از موبایل استفاده نکنید

اگر مهمانی خیلی طولانی نیست، تا حد امکان از موبایل استفاده نکنید. اگر هم به هر علت، مجبورید یا لازم می‌دانید از موبایل استفاده کنید، سعی کنید این کار را در مقاطع زمانی کوتاه و محدود انجام دهید. اگر فضای مهمانی کمی سنگین است یا تعداد مهمان‌ها کم است، شاید بهتر باشد اجازه بگیرید.

ترجیحاً زمانی سراغ موبایل بروید که طرف صحبت میزبان و دیگران نیستید و دیگران به گفتگو مشغولند.

میزبان | تا حد امکان رفتارهای اشتباه مهمان را تحمل کنید

درست است که مهمان باید آداب استفاده از موبایل را بداند و رعایت کند، اما اگر نمی‌دانست یا رعایت نکرد، تا حدی که می‌توانید تحمل کنید و تذکر ندهید. جمله‌هایی مثل این که «حالا بعد از مدت‌ها همدیگه رو دیدیم و تو هم این گوشی لعنتی رو ول نمی‌کنی» درستند. اما قرار نیست هر حرف درستی را بگوییم. به هر حال هدف میزبان، ایجاد تجربهٔ خوب برای مهمان است و آزاد گذاشتن مهمان در رفتارها و ترجیحاتش، تجربهٔ بهتری ایجاد خواهد کرد.

میزبان | کنار گذاشتن جمعی موبایل‌ها

چند سالی است که یک رفتار جالب در برخی مهمانی‌ها – خصوصاً مهمانی‌هایی که مهمان‌های متعدد و متنوع دارند – رایج شده است. آن‌هم این است که مهمانان در بخشی از مهمانی یا تمام طول مدت مهمانی گوشی‌هایشان را یک جا انباشته می‌کنند و بدون موبایل دور هم می‌نشینند. به این شیوه، فضایی برای چند ساعت تجربهٔ آرامش و دور از پریشان‌فکری به وجود می‌آید.

این‌که چنین سبکی را می‌پسندید یا نه،‌ سلیقهٔ شخصی شماست. اما اگر این ایده را می‌پسندید و انجام می‌دهید، مهم است که قبل از مهمانی به مهمان‌ها بگویید قصد دارید چنین کاری انجام دهید. اگر نگفته‌اید و در میانهٔ مهمانی چنین کاری به ذهن‌تان رسیده، آن را در حد یک پیشنهاد مطرح کنید و اگر کسی نخواست این کار را انجام دهد، او را تحت فشار نگذارید.

مهمان | پرسیدن پسوورد اینترنت ثابت

تا حد امکان، پسوورد دسترسی به اینترنت ثابت (پسوورد وای فای) را نپرسید و برای استفادهٔ محدود از اینترنت در مدت کوتاه محدود حضور در مهمانی از اینترنت موبایل خودتان استفاده کنید (مگر این‌که مشکل آنتن‌دهی وجود داشته باشد یا قرار باشد همهٔ جمع با هم فیلمی را ببینند یا کار مشترکی را به‌صورت آنلاین انجام دهند).

به‌ویژه اگر فرزندان‌تان را همراه خود به مهمانی می‌برید، به آن‌ها بسپرید تا به محض رسیدن، دنبال پسوورد اینترنت نگردند و از این و آن پرس‌و‌جو نکنند. آن‌ها ممکن است با بی‌توجهی، دانلودهای سنگین انجام بدهند و هزینهٔ اضافی به میزبان تحمیل کنند.

میزبان | اعلام پسوورد اینترنت ثابت

اگر در خانهٔ خود اینترنت ثابت دارید و محدودیتی در حجم ترافیک یا پرداخت هزینهٔ اینترنت ندارید، در نخستین فرصت مناسب از مهمان بپرسید که آیا به پسوورد اینترنت ثابت نیاز دارد یا نه.

شاید نخستین باری که مهمان سر در گوشی خود می‌برد، یا زمانی که قصد دارد به شما فیلم و کلیپی را نشان دهد، زمان مناسبی باشد. شکل مودبانهٔ پیشنهاد هم می‌تواند این باشد که «اگر آنتن‌دهی خوب نیست یا سرعت اینترنت موبایل کم است، به اینترنت ثابت خانه وصل شوید.»

هر سوالی نپرسید و دربارهٔ هر موضوعی حرف نزنید

فضای مهمانی معمولاً فضایی صمیمی است. همین صمیمیت – یا تلاش برای نمایش رفتار صمیمی – باعث می‌شود ما گاهی اشتباه کنیم و با سوال‌ها و حرف‌هایمان وارد قلمرو شخصی انسان‌ها شویم و دربارهٔ موضوعاتی حرف بزنیم که آن‌ها تمایلی ندارند درباره‌‌شان حرف بزنند.

می‌توانید به بحث سه سوالی که دوست نداریم بشنویم سر بزنید. نظرات دوستان‌تان را بخوانید و نمونه‌هایی از این سوال‌های آزاردهنده را ببینید.

مهمان | اظهارنظر دربارهٔ فضای خانه

دربارهٔ فضای خانهٔ میزبان، یا نظر ندهید و یا فقط نظرات مثبت خود را مطرح کنید. اگر دکوراسیون خانه تغییر کرده، اگر میزبان خانه‌اش را عوض کرده، اگر وسیله‌ای خریده، فقط به جنبه‌های مثبت اشاره کنید و تغییرات انجام‌شده را تحسین کنید.

حتی اگر این کار سخت است (مثلاً فرد خانهٔ خوب و بزرگی داشته و الان به خانهٔ ساده‌تر و کوچک‌تری رفته) باز هم تغییرات مثبت را ببینید و تعریف کنید (مثلاً: چقدر در این محله زندگی جریان دارد. حتماً نسبت به جای قبلی این‌جا کمتر حوصله‌ات سر می‌رود).

حرف‌های منفی را حتی در قالب جمله‌های صادقانه و دلسوزانه هم مطرح نکنید. حرف‌هایی از جنس زیر معمولاً برای یک مهمانی مناسب نیستند:

• کاش می‌گفتی خودم بنگاه آشنا سراغ داشتم برات گزینه‌های خوب پیدا کنه
• باید به دوست دکوراتورم بگم بیاد این‌جا رو برات درست بچینه کیف کنی
• من الان بیکارم. اون دستمال رو بده یه لحظه برم پنجره رو تمیز کنم
• نور خونه کمه اذیت نمی‌شی؟ عادت کردی بهش؟