Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
شرایط دریافت هدیه نوروزی متمم: دوره صوتی آموزش هدف‌گذاری (کلیک کنید)


خرس آبی یا تاردیگرید | سرسخت‌ترین جاندار جهان


خرس آبی

می‌توانست از فضا آمده باشد.

ممکن بود آن را در سیاره‌ای دوردست در فاصله‌ی چند میلیارد کیلومتری خودمان پیدا کنیم.

اما نزدیک است و کوچک. شاید به همین علت است که طی بیش از دو قرن که آن را می‌شناسیم، ما را آن‌چنان‌که باید شگفت‌زده نکرده است.

موضوع این زنگ تفریح متمم، تاردیگرید (Tardigrade) است. البته او را با نام‌های دیگری مانند خرس آبی (Water Bear) و خوکچه خزه ای (Moss Piglet) هم می‌شناسند (در نوشته‌های فارسی آن را به صورت تاردیگراد هم می‌نویسند).

خرس آبی می‌تواند در آب جوشان زنده بماند و در دمایی نزدیک به صفر کلوین، همچنان به بقای خود ادامه دهد (+). هم‌چنین این توانایی را دارد که در معرض مرگ‌بارترین تابش‌ها، مدت نسبتاً‌ زیادی به روال عادی زندگی خود ادامه دهد. به همین علت، خرس آبی از جمله ساکنان قدیمی و دائمی قطب جنوب محسوب می‌شود.

خرس آبی

هم‌چنین بر اساس گزارش آژانس فضایی اروپا، خرس آبی نخستین موجود شناخته‌شده‌ای است که می‌تواند شرایط خلاء در فضا (فشار هوا بسیار پایین و نزدیک به صفر، امواج ماوراء بنفش و تابش کیهانی زیاد) را برای مدت نسبتاً طولانی تحمل کند (+).

این توضیحات می‌تواند شبیه یک قهرمان افسانه‌ای در کارتون‌های کودکان باشد. اما خرس آبی احتمالاً در فاصله‌ی چندمتری شما، در جایی از پشت بام یا میان گیاهان خیابان یا هر نقطه‌ی دیگری که اراده کند، زندگی خود را می‌گذراند.

اندازه خرس آبی چقدر است؟

پیش از این‌که به ویژگی‌های دیگر خرس آبی بپردازیم، بد نیست درباره‌ی اندازه خرس آبی صحبت کنیم. چون طبیعتاً از روی عکس‌ها نمی‌توانید ابعاد و اندازه را حدس بزنید.

اندازه تاردیگرید از گونه‌ای به گونه‌ی دیگر متفاوت است. اما متوسط طول آن حدود ۰/۵ میلیمتر است. البته تاردیگریدهای بالغ به ۱/۵ میلیمتر هم می‌رسند. این موجودات کوچک، هشت پا دارند و از تمام آن‌ها برای حرکت استفاده می‌کنند.

خرس‌های آبی بر خلاف بدن کوچک‌شان،‌ ساختار بدنی ساده‌ای ندارند و بسیاری از اندام‌هایشان با ساختار بدن انسان مشترک است. مغز، دهان، مسیر عصبی، ماهیچه و لوله‌ی رحمی از جمله اندام‌هایی است که در بدن تاردیگرید وجود دارد (+):

آناتومی خرس آبی - اندامهای خرس آبی

خرس آبی چه فشاری را می‌تواند تحمل کند؟

اگر فشار استاتیک مد نظر باشد، حداقل تا این لحظه، هنوز انسان نتوانسته فشاری را پیدا کند که خرس‌های آبی را در هم بشکند. بنابراین حتی اگر نیروی بسیار زیاد به خرس آبی وارد شود و این نیرو به آرامی افزایش پیدا کند، خرس آبی آن را تحمل خواهد کرد.

مثلاً بررسی‌ها نشان داده است که خرس آبی می‌تواند فشاری معادل شش برابر فشار آب در عمیق‌ترین نقطه‌‌های اقیانوس‌های جهان را تحمل کند. فشاری که بزرگترین کشتی‌های ساخته شده توسط انسان را هم متلاشی می‌کند.

اما در مورد «ضربه» ماجرا متفاوت است. در سال ۲۰۲۱ برای اولین بار دانشمندان توانستند با شلیک گلوله، حد تحمل خرس‌های آبی را کشف کنند.

خرس آبی می‌تواند گلوله‌هایی را که سرعت‌شان از ۹۰۰ متر بر ثانیه فراتر نمی‌رود به سادگی تحمل کند. اما اگر سرعت گلوله از این مرز بگذرد، ممکن است در اثر شلیک آسیب ببیند (+).

اگر تصوری از عدد ۹۰۰ متر بر ثانیه ندارید، کافی است بدانید که سرعت گلوله‌ی کلاشینکف در لحظه‌ی خروج از اسلحه، چیزی در حدود ۷۰۰ متر بر ثانیه است (+). البته مقاومت هوا بلافاصله سرعت آن را کاهش می‌دهد و عملاً گلوله‌ی کلاشینکف تقریباً همیشه با سرعتی کمتر از این به هدف برخورد می‌کند.

خرس دریایی

بنابراین با اطمینان می‌توان گفت: سرسخت‌ترین جانداری که انسان تا به امروز شناخته، خرس آبی است. اگر چه هنوز به شکل درست و دقیق، نتوانسته‌ایم حد سرسختی این موجود را اندازه بگیریم.

خرس آبی و توانایی کریپتوبایوسیس

کریپتوبایوسیس (Cryptobiosys) یا نهان‌زیوی یکی از مکانیزم‌هایی است که در معدودی از گونه‌‌های موجودات زنده مشاهده می‌شود. به این معنا که این موجودات اگر شرایط محیطی را برای خود تهدیدآمیز ببینند، متابولیسم خود را به شدت کاهش می‌دهند و تا حد زیادی به یک موجود مُرده نزدیک می‌شوند. سپس زمانی که شرایط تغییر کند،‌ دوباره به وضعیت عادی بازمی‌گردند.

کریپتوبایوسیس می‌تواند در شرایط مختلفی خود را نشان دهد:

  • در شرایطی که محیط خشک و به شدت بی‌آب است
  • در شرایطی که اکسیژن کافی وجود ندارد
  • در محیط‌هایی که مواد سمی وجود دارد
  • در شرایطی که دما به شدت کاهش پیدا می‌کند

خرس آبی تقریباً همه‌ی انواع کریپتوبایوسیس را در بررسی‌های آزمایشگاهی نشان داده است. این موجود می‌تواند نرخ متابولیسم در بدن خود را به ۰.۰۰۱ یا ۰.۰۰۰۱ حالت عادی برساند و تقریباً‌ خود را در وضعیت مرگ قرار دهد.

سپس زمانی که شرایط تغییر کرد و وضعیت عادی شد، به تدریج متابولیسم خود را افزایش داده و زنده شود.

عکس خرس آبی

بررسی‌ها نشان داده که خرس آبی در بدن خود نوعی پروتئین ژله‌ای‌شکل دارد که در شرایط سخت، شکل کریستالی پیدا کرده و تقریباً شبیه شیشه می‌شود. به این روش، عملاً همان آب کمی که در بدنش وجود دارد، حبس شده و تبخیر نمی‌شود و او می‌تواند ماه‌ها و سال‌ها، در همین موقعیت بماند تا وضعیت تغییر کند و شرایط محیطی بهتر شود (+/+/+).

به همین علت، خرس آبی را سخت‌جان‌ترین موجود جهان لقب داده‌اند.

فیلم خرس آبی

با یک جستجوی ساده در وب می‌توانید فیلم‌های بسیاری از خرس‌های آبی پیدا کنید. ولی ما در این‌جا یک کلیپ کوتاه گرافیکی از خرس آبی را برای شما انتخاب کرده‌ایم.

این کلیپ ساده‌ی زیبا، به رغم ساختگی بودن، می‌تواند تصویر شفاف‌تری از یک خرس آبی در ذهن شما ایجاد کند:

قدمت خرس آبی بر روی زمین

تاردیگرید در فسیل‌هایی که حدود ۵۳۰ میلیون سال قدمت داشته‌اند دیده شده و تا کنون ۱۱۵۰ گونه‌ی مختلف از آن شناسایی شده است.

بر اساس تحقیق مشترکی که محققان دانشگاه آکسفورد و دانشگاه هاروارد انجام دادند، با توجه به سرسختی شگفت‌انگیز خرس آبی، اگر آسیب‌های شدیدی به زمین وارد شود و بسیاری از موجودات نابود شوند، احتمالاً خرس‌های آبی جزو معدود گونه‌هایی خواهند بود که حیات را روی زمین حفظ کرده و به زندگی بر روی این سیاره ادامه خواهند داد (+).

البته که مقاومت این موجودات عجیب هم، نامحدود نیست. اما لااقل در مقایسه با سایر موجودات زنده‌ای که می‌شناسیم، مقاومت‌ترند و شانس بقای بیشتری دارند.

عکس نوزاد دو روزه‌ی تاردیگرید ()

عکس نوزاد دو روزه‌ی تاردیگرید (عکس از Vladimir Gross)

ما انسانها در حالی کنجکاوانه به دنیاهای دوردست نگاه می‌کنیم و در پی داستان‌ها و ماجراهای شگفت‌انگیز می‌گردیم که همچنان در اطرافمان، چیزهای زیادی برای دیدن و آموختن و شگفت زده شدن وجود دارند.

اما ظاهراً یکی از خطاهای شناختی ما این است که عجیب‌ترین‌ها وقتی توجه ما را جلب می‌کنند که دور و دست‌نیافتنی هم باشند.

چند پرسش، و پاسخ آن‌ها

 چه کسی تاردیگرید را کشف کرد؟

یک زیست‌شناس آلمانی به نام پاستور گوئزه (Pastor Goeze) تاردیگرید را در سال ۱۷۷۳ کشف کرد. اما او اسم «خرس آبی» را برای آن‌ها به کار برد. سه سال بعد، یک زیست‌شناس ایتالیایی به نام لازارو اسپالانزانی (Lazzaro Spallanzani) اسم تاردیگرید را برای آن‌ها انتخاب کرد. تاردیگرید به معنای موجودی است که آرام گام برمی‌دارد (Slow Stepper).

آیا خرس آبی همان خرس دریایی (Sea Bear) است؟ 

نه. خرس دریایی نام دیگر خرس قطبی است. مثلاً‌ کتاب Sea Bear نوشته‌ی لیندزی مور تصویر یک خرس قطبی را روی جلد دارد و زندگی یک خرس قطبی تنها را دنبال می‌کند.

خطرات خرس آبی برای انسان چیست؟

خرس آبی هیچ خطری برای انسان ندارد. حتی با توجه به ابعاد کوچکش و این‌که در میان گیاهان و جاهای مرطوب هم یافته می‌شود، بعید نیست تا کنون حتی خرس آبی را خورده باشید. از نکات عجیب (یا شاید تلخ) این است که خرس آبی با تمام این ویژگی‌ها و قدرت و سخت‌جانی نمی‌تواند از فرایند هضم و اسید معده جان سالم به در ببرد (+).

آیا خرس‌های آبی در فضا و بیرون کره‌ی زمین هم وجود دارند؟

بله!

شاید این پاسخ برای شما عجیب باشد. اما خرس‌های آبی هم‌اکنون در ماه حضور دارند. در سال ۲۰۱۹ ماه‌نوردِ برشیت‌ (Beresheet) در عملیات نشستن روی کره‌ی ماه شکست خورد و هنگام برخورد با سطح ماه در هم شکست.

یکی از محموله‌هایی که این ماه‌نورد با خود حمل می‌کرد، چند هزار خرس آبی بود که قرار بود رفتار و وضعیت آن‌ها در کره‌ی ماه مطالعه شود (+). اگر چه اطلاعات دقیقی از وضعیت برشیت نداریم، اما دانشمندان معتقدند که خرس‌های آبی نابود نشده‌‌اند و اکنون روی کره‌ی ماه حضور دارند. مشخص نیست این خرس‌های آبی چقدر دوام خواهند آورد. اما بر اساس تجربه‌‌های قبلی می‌توان گفت که حداقل ده سال زنده خواهند ماند.

اگر انسان طی سال‌های آتی بتواند به ماه برود، فرصت جالب و آموزنده‌ای خواهد بود تا وضعیت این خرس‌های آبی را بررسی کند و ببیند آیا آن‌ها با قرار گرفتن در معرض هوا و آب، آیا دوباره زندگی خود را آغاز می‌کنند؟

عکس خرس آبی

پیشنهاد عضویت در متمم

دوست عزیز.

شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمه‌ی عبور) می‌توانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.

همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همه‌ی درس‌های متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درس‌های مختص کاربران ویژه متمم را نیز می‌توانید در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های مختص کاربران ویژه متمم

از میان درس‌هایی که در فهرست بالا آمده است، درس‌های زیر از جمله پرطرفدارترین‌ موضوعات هستند:

دوره MBA  |  مذاکره  |  کوچینگ  |  توسعه فردی

فنون مذاکره  |  تصمیم گیری  |  مشاوره مدیریت

تحلیل رفتار متقابل  |  تسلط کلامی  |  افزایش عزت نفس

چگونه شاد باشیم  |  هوش هیجانی  |  رابطه عاطفی

خودشناسی  |  شخصیت شناسی  |  پرورش کودکان هوشمندتر

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

مجموعه زنگ تفریح‌های متمم درباره حیوانات

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب:    رضا سیاحی ، sahar pakmehr ، میبدی ، بهنام محبوبی ، مهدی

 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۴۹ نظر برای خرس آبی یا تاردیگرید | سرسخت‌ترین جاندار جهان

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .