داستان کسب و کار – چالش استراتژیک در تاریخچه IBM

در اوائل دهه نود میلادی، شرکت International Business Machines  یا همان IBM بزرگترین شرکت کامپیوتری جهان بود. درآمد سالیانه این شرکت در آن مقطع زمانی به بیش از ۶۰ میلیارد دلار بالغ می‌شد. اما به نظر می‌رسید سالهای طلایی برای IBM به تدریج رو به پایان می‌رود. در پایان سال ۱۹۹۱، شرکت IBM برای اولین بار ضرر ۲ میلیارد دلاری خود را ثبت کرد. این ضرر هر سال نیز افزایش یافت تا در نهایت در پایان سال ۱۹۹۳، IBM ضرر انباشته‌ای در حدود ۱۶ میلیارد دلار را اعلام کرد.

زمانی که مشاوران استراتژی، وضعیت شرکت را در آن مقطع زمانی بررسی کردند، مشاهده شد که اکثر پارامتر‌های مربوط به وضعیت استراتژیک شرکت، مثبت هستند:

• سهم بازار بالا
• رضایت بالای کارکنان و برنامه‌های حمایتی خوب
• محصولات مطمئن (اگر چه الزاماً پیشتاز نبودند)
• روابط نزدیک با دولت‌های مختلف در دنیا
• منابع مالی گسترده
• کارخانجات مدرن و بزرگ در سراسر جهان

اما وقتی که استراتژیست‌ها به بررسی دلایل زیان‌دهی شرکت پرداختند، اشتباهات استراتژیک متعددی در تصمیم‌های مدیریتی شرکت آشکار شد. در ادامه به بررسی سابقه و روند تاریخی شرکت IBM می‌پردازیم.

ساختار سازمانی جدید در دهه نود

تا اوایل دهه نود، ساختار سازمانی شرکت IBM حول دو محور شکل گرفته بود:

الف) حوزه جغرافیایی: در هر کشور، یک سازمان مستقل به عنوان شعبه IBM در نظر گرفته شده بود. مدیریت شعب در هر کشور، اختیارات نسبتاً کافی و کامل داشتند تا محصولات و خدمات IBM  را بنا به نیازهای کشور، سفارشی و ارائه کنند.

ب) محصول: شرکت IBM محدوده وسیعی از کالاها و خدمات از کامپیوترهای بزرگ صنعتی گرفته تا نرم‌افزار و تجهیزات مخابراتی ارائه می‌کرد. هر محصول برای خود یک دپارتمان اختصاصی داشت و تصمیم‌گیری‌های مربوطه در همان بخش انجام می‌شد. در ساختار سازمانی جدید، تیم‌های خاصی بر اساس صنایع مختلف (نظیر صنعت نفت و گاز، صنعت بیمه و بانکداری، تولید، مخابرات و …) در نظر گرفته شد. و هر تیم، همه انواع کالا و خدمات مورد نیاز در آن گروه خاص را ارائه می‌کرد. این ساختار اصطلاحاً ISU یا Industry Solution Unit نامیده می‌شد. معیار سنجش موفقیت هر ISU هم، میزان فروش نبود. بلکه رضایت مشتری بود.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری داستان کسب و کار به شما پیشنهاد می‌کند: