عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)

کمبود عزت نفس، ریشه‌ی بسیاری از مشکلات رفتاری و ذهنی ماست.

اگر چه نمی‌توان به عزت نفس به عنوان داروی معجزه آمیز برای رفع همه‌ی مشکلات نگاه کرد، اما واقعیت این است که اگر کمی دقیق‌تر و عمیق‌تر بررسی کنیم، در بسیاری از مشکلات و چالش‌های زندگی شخصی و شغلی خود، می‌توانیم ردپای عزت نفس را به عنوان یکی از ریشه‌ها ببینیم.

افزایش عزت نفس (کتاب صوتی – محمدرضا شعبانعلی)

در صورتی که قصد دارید به صورت منظم و جدی برای افزایش عزت نفس خود وقت بگذارید، پیشنهاد ما این است که گام‌های مطرح شده در این درس را مورد به مورد، مطالعه و اجرا کنید.

اما اگر فعلاً قصد دارید به صورت فشرده در این زمینه بیاموزید و عجله دارید که زودتر، کارهایی عملی را انجام دهید، می‌توانید فایل های صوتی رایگان افزایش عزت نفس (حدود ۲۰۰ دقیقه) که توسط محمدرضا شعبانعلی عرضه شده است را دانلود کنید و گوش دهید:

افزایش عزت نفس (دانلود فایل‌های صوتی)

افزایش عزت نفس - نقشه راه

[ دانلود نقشه‌ی افزایش عزت نفس (نسخه کیفیت بالا)]

اثرات کمبود عزت نفس در زندگی چیست؟

کمبود عزت نفس و نقش آن در تصمیم گیری

کمبود عزت نفس، موجب می‌شود در تصمیم گیری‌ها، برای دانش، نگرش، تجربه و الگوهای ارزشی خودمان،‌ به اندازه‌ی دیگران، اعتبار قائل نباشیم و به همین دلیل، برای اطرافیان سهمی بیش از آنچه باید، در تصمیم‌گیری‌های شخصی خود قائل شویم.

تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس

آنچه به عنوان اعتماد به نفس پایین ما را نگران می‌کند، عموماً (و البته نه همیشه) می‌تواند حاصل عزت نفس پایین باشد.

عموماً آنچه به عنوان کمبود اعتماد به نفس می‌شنویم، و می‌بینیم که اکثر مردم برای بهبود اعتماد به نفس تلاش می‌کنند، بیش از آنکه واقعاً از جنس اعتماد به نفس باشد، میوه‌ی نامطلوبی است که از ریشه‌ی عزت نفس پایین روییده است و ما به جای درمان ریشه، در تلاش برای بهبود میوه هستیم.

کمبود عزت نفس موجب افراط و تفریط در انتقادپذیری می‌شود

بسیاری از ما به دلیل عزت نفس پایین، نقد‌های عالمانه‌ی دیگران را نمی‌پذیریم و بسیاری دیگر، به دلیل عزت نفس پایین، جرات رد کردن نقد منتقدان را نداریم.

انتقادناپذیر بودن به صورت مطلق، و احترام به نقد همه‌ی افراد، شاخصی قطعی از ناهنجاری در حوزه‌ی عزت نفس است.

کافی است به تعاملات انسانها در شبکه های اجتماعی سر بزنید تا این ناهنجاری‌ها را که گاه خود را در لباس فرهنگ و شعور و گاه در لباس خشونت پنهان می‌کنند، ببینید.

متاسفانه، آن‌قدر که برای ما از اهمیت درس خواندن و حفظ کردن و رقابت کردن و امتیاز جمع کردن و موفق شدن گفته‌اند، برای افزایش عزت نفس و مراقبت از عزت نفس نگفته‌اند.

همچنین مادرها و پدرهایی که وقت و عمر خود را به پول تبدیل کرده و تمام آن پول و دارایی و وقت باقیمانده را برای کلاس‌های زبان و ورزش و موسیقی فرزندان خود هزینه کرده‌اند، در بودجه بندی منابع خود و انتخاب رفتارهای خود، سهمی برای افزایش عزت نفس فرزندان خود قائل نشده‌اند.

کمبود عزت نفس و فشار مقایسه خود با دیگران

کمبود عزت نفس باعث می‌شود به جای مقایسه‌ی وضعیت امروز خودمان با گذشته‌ی خودمان، به صورت دائمی مشغول مقایسه‌ی خودمان با اطرافیان باشیم. اگر چه به عنوان شعار، همه بلدند از این حرف‌ها بزنند، اما برای پیدا کردن کسانی که جرات و توانمندی دارند که خود را با دیگران مقایسه نکنند، باید چراغ در دست بگیرید و دور شهر بگردید و آخر کار هم، احتمالاً ناامید به خانه بازگردید.

عزت نفس پایین فشار جامعه را بر ما افزایش می‌دهد

کمبود عزت نفس باعث می‌شود که برای استعدادها و توانمندی‌های خودمان ارزش کمتری قائل باشیم و بیشتر ببینیم جامعه به چه استعدادها و توانمندی‌هایی، تمایل دارد. همه‌ی ما این جمله‌ی درست را شنیده‌ایم که در جامعه‌ای که هیچ کس بر اساس استعدادهایش کار و زندگی نمی‌کند، همه بیکار و مرده‌اند.

کمبود عزت نفس مانع توسعه مهارتهای ما می‌شود

بسیاری از مهارت‌هایی که ما در آنها قوی نیستیم، یا برای بهبودشان تلاش کرده‌ایم اما موفق نبوده‌ایم، در کنار علت‌های مختلف، عموماً با عزت نفس پایین هم گره خورده‌اند.

کسی که عزت نفس پایین دارد، هنگام سخنرانی، ارزش و اعتبار وجود خودش را در گرو قضاوت مخاطب می‌بیند.

پس هر شکستی – که اجتناب ناپذیر هم هست – نه تنها او را به تمرین بیشتر ترغیب نمی‌کند، بلکه انگیزه‌ی او را از تلاش برای بهبود در سایر حوزه‌های زندگی نیز می‌گیرد.

عزت نفس پایین ما را از سبک زندگی مطلوب‌مان دور می‌کند

عزت نفس پایین، جرات انتخاب سبک زندگی مطلوب را از ما می‌گیرد و باعث می‌شود، تنها فرصت زندگی را که یک بار بیشتر در اختیار نداریم، به دیگرانی بفروشیم که حتی ثانیه‌ای هم، زندگی و دنیا را از نگاه ما تجربه نمی‌کنند.

[مطالعه بیشتر: تعریف سبک زندگی چیست؟]

افزایش عزت نفس زیربنای رشد سالم است

ما برای رشد فردی و توسعه مهارتهای خود، وقت قابل توجهی صرف می‌کنیم.

برای یادگیری زبان انگلیسی وقت می‌گذاریم. می‌کوشیم اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم.

می‌کوشیم تسلط کلامی خود را پرورش دهیم. انرژی و توان خود را برای بهبود مهارت ارتباطی صرف می‌کنیم.

اما بسیار پیش می‌آید که احساس می‌کنیم این تلاش‌ها، چندان اثربخش نبوده‌اند یا نتیجه‌ی آنها کمتر از حد انتظارمان بوده است.

حتی درس‌های متمم در کارگاه زندگی شاد که می‌کوشد شادمانی زندگی را افزایش دهد، زمانی مفید است که جایگاه واقعی عزت نفس را در زندگی خود بشناسیم.

چون شادمانی و رضایت هم، ساختمانی است که بر زیربنای عزت نفس، ساخته می‌شود.

اگر برای زیربنا وقت نگذاریم، حرف‌ها و تکنیک‌ها و تمرین‌های دیگر، صرفاً مانند داروی مسکن یا ماده‌ مخدر، تسکینی کوتاه مدت بر دردی عمیق‌ خواهند بود که به سادگی مرتفع نخواهد شد.

برنامه گام به گام افزایش عزت نفس

اگر چه ممکن است شما بسته به علاقه یا نیاز، برخی از سلسله درس‌های عزت نفس را با ترتیب دلخواه خود مطالعه کنید، اما تاکید جدی ما بر این است که ترتیب پیشنهادی متمم در این درس را جدی بگیرید.

گام اول: گوش دادن به فایل های صوتی عزت نفس

اگر قبلاً فایل‌های صوتی عزت نفس را گوش نداده‌اید، مناسب است قبل از مطالعه سایر درس‌ها، وقتی را برای گوش دادن به آنها در نظر بگیرید:

فایل های صوتی عزت نفس – محمدرضا شعبانعلی

فقط دقت داشته باشید که چون مطالب این کارگاه، با نگاه به مطالعات و تحقیقات روز است، در صورتی که هر جا تفاوت یا تعارضی در محتوای فایل صوتی و محتوای درس‌ها می‌بینید، اصالت بر درس‌های متمم است که تک تک جملات آن، به پشتوانه‌ی ده‌ها سال تحقیق محققان سراسر جهان، تنظیم می‌شود.

گام دوم: آشنایی با تعریف عزت نفس

شاید به نظرتان بیاید که لازم نیست در نخستین گام‌های درس، به سراغ بحث‌های تئوریک مانند تعریف عزت نفس برویم.

اما از آنجا که تجربه‌ی ما نشان داده است که در فرهنگ روانشناسی غیرتخصصی ما تقریباً هر چیز خوبی به عزت نفس و هر چیز نامطلوبی به کاهش عزت نفس یا کمبود عزت نفس ربط داده می‌شود، آشنایی با تعریف عزت نفس نقطه‌ی شروع مناسبی برای بهبود عزت نفس خواهد بود.

تعریف عزت نفس چیست؟

با توجه به اینکه هنوز بسیاری از ما دو مفهوم عزت نفس و اعتماد به نفس را به جای یکدیگر به کار می‌بریم و تفاوت آنها را به صورت دقیق نمی‌دانیم، پیشنهاد ما این است که کمی تحمل به خرج دهید و قبل از ورود به بحث‌های کاربردی، در مورد تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس هم مطالعه کنید:

تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس

اگر علاقمند به پرسشنامه و بازی با پرسشنامه ها باشید، کوپراسمیت یک ابزار به نام پرسشنامه عزت نفس طراحی کرده که شاید برای شما جالب باشد:

پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت

گام سوم: درک بهتر مفهوم گفتگو با خود

بخش قابل توجهی از ادراک ما نسبت به خودمان از طریق گفتگوهایی که در خلوت یا در جمع، در درون و با خودمان داریم شکل می‌گیرد.

عزت نفس هم بخشی از همین ادراک است.

به همین علت، قبل از جلوتر رفتن در درس، بحثی به نام گفتگو با خود را برای شما در نظر گرفته‌ایم.

در همان درس، به درس‌ دیگری از متمم هم تحت عنوان گفتگو با خود و افکار منفی اتوماتیک در ذهن اشاره کرده‌ایم که با بحث گفتگو با خود در ارتباط است و مناسب است که آن را هم مطالعه کنید.

چگونه با خودتان گفتگو می‌کنید؟

گام چهارم: منابع عزت نفس و نتایج کمبود عزت نفس در زندگی

در اینجا چند درس داریم که از لحاظ اهمیت و تقدم و تاخر، در یک سطح قرار می‌گیرند.

می‌توانید آنها را با توجه به اینکه کدام جذاب‌تر است یا اینکه در هر زمان حوصله‌ی مطالعه‌ی کدام را دارید، اولویت بندی و مطالعه کنید.

در این درس‌ها به سه سوال مهم پاسخ داده می‌شود:

ما چگونه عزت نفس را تامین می‌کنیم؟ (منابع عزت نفس)
نتایج کمبود عزت نفس در زندگی چیست؟ (قسمت اول و قسمت دوم)
تبعات کمبود عزت نفس در رابطه عاطفی چیست؟

گام چهارم: روشهای افزایش عزت نفس

تازه در این مرحله، به بحث شیرین روش‌های افزایش عزت نفس می‌رسیم.

اگر چه ما در این بخش و سایر بخش‌های کارگاه عزت نفس، از کتابها و منابع متعدد استفاده کرده‌ایم، اما سهم ناتانیل براندن و کتاب شش ستون عزت نفس او در این بخش، بیشتر از سایر منابع ماست.

هر یک از درس‌های این قسمت می‌توانند در یک هفته کافی مطالعه شوند.

چون فقط مطالعه‌ی آنها کافی نیست و باید به صورت روزانه در مورد آنها فکر کنید و در محیط اطراف خود دنبال مثال‌ها و مصداق‌های درس بگردید.

دو درس اول را حتماً باید قبل از سایر درس‌های این گروه بخوانید:

اما ترتیب و تقدم و تاخر جدی میان سایر درس‌های این گروه وجود ندارد و می‌توانید حال و حوصله و سلیقه‌ی خودتان را ملاک قرار دهید:

گام پنجم: برنامه پنج هفته‌ای افزایش عزت نفس

پس از آشنایی با همه‌ی آنچه در درس‌های قبل مطرح شد، در قالب یک مجموعه پنج هفته‌ای می‌کوشیم آموخته‌ها را به بخشی از مدل ذهنی خود و زندگی روزمره‌مان تبدیل کنیم.

در حال حاضر درس‌های این بخش به صورت هفتگی در حال انتشار است و قسمت‌های زیر تا کنون منتشر شده است:

هزینه دسترسی به مجموعه درس‌های عزت نفس چقدر است؟

با توجه به اینکه دسترسی به این درس صرفاً برای کاربران ویژه متمم وجود دارد و نیز اینکه مطالعه‌ی تدریجی آن با تمرین‌ها و حاشیه‌ها و درس‌های جانبی، حدود سه ماه از وقت شما را خواهد گرفت، پیشنهاد ما این است که برای استفاده از درس، یک اعتبار سه ماهه (۷۰ هزار تومان) یا سه اعتبار یک ماهه (هر ماه ۲۷ هزار تومان) خریداری کنید.

در این سه ماه، علاوه بر درس عزت نفس، به سایر درس‌های ویژه متمم هم دسترسی خواهید داشت.

ثبت نام می‌کنم

نقشه های یادگیری سایر موضوعات

شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.

برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند: فاطمه محمدرضائی ، عزیز صیدی ، علیرضا رضایی نسب ، شهرزاد شفائیان ، مهدی تیموری

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه آموزشی عزت نفس به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه کارگاه آموزشی عزت نفس

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)

چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟

هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟

آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

با متمم همراه شوید

آیا می‌دانید که فقط با درج نام کاربری و ایمیل خود می‌توانید به جمع متممی‌ها بپیوندید؟

ثبت‌نام | اطلاعات بیشتر فهرست درس‌های متمم

135 نکته برای عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)

پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

نویسنده‌ی دیدگاه : خدارحم کرمی

سلام خدمت دوستان متممی
دلم میخواد داستانی را نقل کنم که اینجا صحت اون زیاد مهم نیست اما چیزی که مهمه نتیجه اونه
میگویند روزی شمس تبریزی در بازار حرکت میکرد و دید که در گوشه ی بازار پیرمردی پسر خود را در آغوش گرفته و زار زار می گرید جلو رفت و پرسید جریان چیست پیرمرد گفت که پسرش مریض بوده و چند دقیقه ای است نفس نمی کشد شمس دلش به حال پیرمرد و تنها پسرش سوخت و برای پسر دست به دعا برد و از کرامت خود برای شفای پسر استفاده کرد پس از چند دقیقه پسر شروع به نفس کشدن کرد و بلند شد و بر زمین نشست این حرکت در بازار غوغایی به پا کرد و شمس را بر بالای دست گذاشتند و شادی کنان تمام لباس های او را برای شفا بر تن او پاره کرده و به یغما بردندشمس که هیچگاه از اینگونه رفتار های مردم خشنود نبود به گوشه ای از بازار رفت و شروع به ادرار در ملا عام کرد ناگهان مردم با دید این صحنه از دور او پراکنده شدند و شروع به ناسزا گفتن به او کردند و او را مردی بی ظرفیت خواندند حلقه ی دوستان او که با تعجب به این ماجرا می نگریستند از شمس علت را جویا شدند و شمس با خشنودی می گوید که مردمی که تا چند لحظه پیش تو را بالای دست می بردند با دیدن عیوب تو، تو را به باد ناسزا میگیرند همان بهتر که در نظرشان دیوانه به نظر بیایی تا مردی مورد احترام.
به واقع شمس از عزت نفس بالایی برخوردار بوده چرا که میدانسته مردم تمام آنچه که به تو بخشیده اند و تو با آن احساس غرور میکنی را در لحظه ی دیگر از تو میگیرند و اینجاست که تو آنچه داشته ای را هم بر سر این غمار خواهی باخت .
ببخشید پر گویی کردم ولی احساس کردم با نوشتن این مطلب می توانم به خودم یاداوری کنم که بخشی از عزت نفس پایینم به ارزش دادن به حرف مردم بیش از خودم و فکرم و احساسم مربوط است.

دوست گرامی مشاهده تمرینهای مربوط به این درس، صرفا برای کاربران متمم امکانپذیر میباشد.