پارادوکس ایکاروس – همان چیزی که موفق‌مان کرده می‌تواند باعث شکست‌مان شود

بسیار ساده است.

آن‌قدر ساده که بسیاری از ما فراموشش می‌کنیم: همان‌ چیزی که کمک کرده موفق شویم و از دیگران پیشی بگیریم، می‌تواند موجب شکست‌مان شود.

کمتر زبان و فرهنگی را می‌یابیم که مثال و قصه و حکایتی در این زمینه نداشته باشد.

اما دنی میلر با نگارش کتاب پارادوکس ایکاروس (Icarus Paradox) این نکته را به ما یادآوری کرد که ساده بودن و واضح بودن این نکته نباید باعث شود که آن را جدی نگیریم یا کم‌اهمیت بشماریم.

نام ایکاروس از یکی از شخصیت‌های اسطوره‌ای یونان باستان گرفته شده است.

داستان این شخصیت هم مانند بسیاری از شخصیت‌های اسطوره‌ای، جزئیات فراوان دارد.

اما محور اصلی ماجرا به این شکل است:

میلر مثال‌های بسیاری از شرکت‌های بزرگ (عمدتاً آمریکایی) در تأیید حرف خود مطرح می‌کند و به بررسی مراحل موفقیت و شکست آنها می‌پردازد.

اما آنچه ما در این درس به آن توجه داریم، ارتباط پارادوکس ایکاروس با آموخته‌های ما در تفکر سیستمی است.

پارادوکس ایکاروس در قالب یک جمله‌ی ساده خلاصه می‌شود: اگر چیزی خوب است، قرار نیست بیشتر شدن آن باعث خوب‌تر شدنش شود.

یا اگر رفتاری ارزشمند و ارزش آفرین است، قرار نیست تکیه‌ی بیشتر بر این رفتار، باز هم ارزش بیشتری ایجاد کند.

این حرف‌ها واضح و بدیهی به نظر می‌رسند.

اما در عمل دیده‌ایم که بسیاری از ما در زندگی شخصی و در کسب و کار خود، آنها را فراموش می‌کنیم.

مثال‌های پارادوکس ایکاروس را می‌توانید در جنبه‌های مختلف زندگی ببینید: قرار نیست آنچه باعث موفقیت ما شده، در حفظ موفقیت ما نیز مفید باشد.

حتی از این جدی‌تر: ممکن است دقیقاً آنچه باعث موفقیت ما شده، خود شکست ما را رقم بزند.

بحث ما اینجا در مورد غرورِ ناشی از موفقیت نیست؛ بلکه در مورد استفاده‌ی بیش از حد از ابزار‌هایی است که تا سطح فعلی، قابلیت و ارزش خود را نشان داده‌اند و به موفقیت ما کمک کرده‌اند.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر سیستمی به شما پیشنهاد می‌کند: