تعریف مهارتهای زندگی چیست؟ (فهرست مهارتهای ده گانه زندگی)

اصطلاح مهارتهای زندگی (Life Skills) برای اکثر ما آشناست. تعریف مهارتهای زندگی هم دشوار به نظر نمیرسد: مهارتهایی که به ما برای زندگی بهتر کمک میکنند.
با این حال همانطور که میتوانید حدس بزنید، اجماع و اتفاقنظر قطعی در مورد فهرست مهارتهای زندگی و اینکه چه چیزهایی را باید به عنوان مهارت زندگی ضروری دانست و یادگیری آن را توصیه کرد وجود ندارد.
در این میان شاید یکی از معتبرترین مدلها، مدلی پنج قسمتی باشد که سازمان بهداشت جهانی حدود دو دهه قبل ارائه کرده و هنوز هم در طراحی سیستمهای آموزشی و نیز برنامه ریزیهای کلان دولتها مورد توجه قرار میگیرد (+).
سازمان بهداشت جهانی تعریف مهارتهای زندگی را به صورت زیر ارائه میدهد:
مهارتهای روانی – اجتماعی که به ما کمک میکنند با نیازها و چالشهای زندگی روزمره بهتر کنار بیاییم.
این سازمان، مهارتهای زندگی را به شکل زیر فهرست و دسته بندی میکند:
- تصمیم گیری و حل مسئله
- تفکر خلاقانه و تفکر نقادانه
- مهارت ارتباطی و مهارت مدیریت رابطه
- خودآگاهی و همدلی
- مدیریت احساسات و هیجانات و مدیریت استرس
توضیح و تذکر
ما در متمم، بحث مهارت مدیریت رابطه و موارد مرتبط با آن (مانند رابطه عاطفی، شبکه سازی و موارد مشابه) را در درسهای مجموعه حمایت اجتماعی مطرح میکنیم و آموزش میدهیم.
همچنین مباحثی از جنس مدیریت احساسات و هیجانات و خودآگاهی را زیر عنوان هوش هیجانی در نظر گرفتهایم تا تنوع عناوین آموزشی از آنچه در حال حاضر تعریف شده بیشتر نشود.
البته همین مدل و المانهای آن (و گاه المانهای مشابه) در قالب مهارتهای ده گانه زندگی و گاه مهارتهای دوازده گانه زندگی هم معرفی و مطرح میشوند:
اما با توجه به اینکه بسیاری از گزارشهای سازمانهای معتبر بینالمللی با تکیه بر تقسیمبندی فوق تنظیم و ارائه میشوند، ما هم همان شکل اصلی و اولیهی سازمان بهداشت جهانی (شکل پنج قسمتی) را مورد توجه قرار میدهیم.
بر اساس پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی، سه شیوه برای توسعه و بهبود مهارتهای زندگی وجود دارد که هر یک از ما بسته به اینکه به موقعیت و جایگاه خود و نیز اینکه به صورت فردی یا سازمانی اقدام میکنیم، میتوانیم این شیوهها را برای بهبود جامعه خود به کار بگیریم:
- کارگاه آموزشی: در این شیوه ممکن است در قالب آموزشهای کوتاه مدت، میانمدت یا بلندمدت، مهارت های زندگی را آموزش دهیم.
- آموزش در عمل: در این شیوه، قرار نیست آموزش رسمی برقرار باشد. بلکه هر کس میکوشد بسته به فضایی در آن حضور دارد، در قالب فیلم، یا داستان، نوشتهای که منتشر میکند و مطلبی که در شبکه های اجتماعی مینویسد و یا برخوردی که با دیگران در فضای فیزیکی یا مجازی میکند، نمونههایی از رفتار مناسب (متناسب با مهارتهای زندگی) را آموزش دهد.
- آموزش به افراد آسیبپذیر: چه در میان کودکان و چه در میان بزرگسالان، همیشه افراد آسیب پذیری وجود دارند که به علت شرایطشان، نمیتوانند برای یادگیری مهارتهای زندگی اقدام کنند. یا ممکن است اصلاً ندانند که چنین مهارتهایی برایشان مفید است. این افراد هم ممکن است توسط دولتها، سازمانهای مردمنهاد و یا توسط هر یک از ما در برخوردهای روزمرهای که با آنها داریم، آموزش ببینند.
دوست عزیز.
شما با عضویت رایگان به عنوان کاربر آزاد متمم (صرفاً با تعیین نام کاربری و کلمهی عبور) میتوانید به حدود نیمی از چند هزار درس متمم دسترسی داشته باشید.
همچنین در صورت تمایل، با پرداخت هزینه عضویت، به همهی درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. فهرست برخی از درسهای مختص کاربران ویژه متمم را نیز میتوانید در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
از میان درسهایی که در فهرست بالا آمده است، درسهای زیر از جمله پرطرفدارترین موضوعات هستند:
دوره MBA | مذاکره | کوچینگ | توسعه فردی
فنون مذاکره | تصمیم گیری | مشاوره مدیریت
تحلیل رفتار متقابل | تسلط کلامی | افزایش عزت نفس
چگونه شاد باشیم | هوش هیجانی | رابطه عاطفی
خودشناسی | شخصیت شناسی | پرورش کودکان هوشمندتر
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
شاید بد نباشد که با خود فکر کنیم یادگیری مهارتهای زندگی را تا چه حد در برنامه زندگی خود جای دادهایم.
همچنین به یک میکرواکشن فکر کنیم که میتوانیم از طریق آن، قبل از اینکه روز به پایان برسد و فردا آغاز شود، گامی بسیار کوچک برای آموزش مهارتهای زندگی در عمل برای یک یا چند نفر از اطرافیان خود در فضای فیزیکی یا آنلاین برداریم.
این کار حتی میتواند در حد معرفی یک کتاب، یا فیلم، یا نقل یک خاطره، یا برخورد متفاوت و حساب شده با یک کودک کار، کوچک اما ارزشمند باشد.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری توسعه مهارتهای فردی به شما پیشنهاد میکند:
- برنامه ریزی برای توسعه مهارتهای فردی
- تعریف مهارتهای زندگی چیست؟ (فهرست مهارتهای ده گانه زندگی)
- تعریف مهارت چیست؟
- چگونه برنامه ریزی کنیم که آن را دوست داشته باشیم؟
- منظور از سبد مهارت چیست؟
- چگونه برای یک مهارت شناسنامه تنظیم کنیم؟
- مهارتهای شغلی | کدام مهارت شغلی برای شما مهمتر است؟
- رزومه نویسی آینده نگر و تنظیم بیانیه هدف
- میکرواکشن (اقدامک) | ارزش گامهای کوچک را فراموش نکنیم
- طراحی مسیر شغلی: فرصتهای کار دیجیتال (۱)
- فهرست چند مهارت کلیدی برای توسعه سبد مهارتهای شما
- معرفی مهارت ارتباط نوشتاری
- معرفی مهارت ریسک کردن
- معرفی مهارت کار تیمی
- معرفی مهارت حل مسئله
- معرفی مهارت ارتباط شفاهی
- معرفی مهارت خودانگیزی و بحث خودانگیزش
- مهارت تخمین زدن و برآورد کردن
- خلاقیت به عنوان یک مهارت
- مهارت برنامه ریزی
- کتاب مهره حیاتی از ست گادین | آیا غیر قابل جایگزینی هستید؟
- جملاتی از کتاب مهارتهای استادی | رابرت گرین
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : سامان عزیزی
حركت كوچكي كه بسياري از ما ازش مطلع هستيم ولي خيلي وقتها انجامش نميديم و به نظر من ممكنه تاثير خيلي خيلي زيادي(در حد غير قابل تصور) روي ما بگذاره:
آخر شب ،قبل از خواب، بيست دقيقه وقت بگذاريم و روزمون رو تحليل كنيم(ترجيحاً روي كاغذ). در اين مورد خاص(مهارتهاي زندگي) ، ميتونيم با عينك اين پنج مهارت به روزمون نگاه كنيم و خودمون رو تحليل كنيم.
تصميم هامون ، و مهمتر از اون فرايند تصميم گيريمون. چالش هايي كه داشتيم و نحوه مواجهه خودمون با اونها. نحوه برخوردمون با اطرافيان. چقدر به محيط اطرافمون آگاه بوديم(از انسان و حيوان و اشياء و زمين و آسمون) .چه احساساتي رو تجربه كرديم و چرا. آيا راه بهتري داشتيم؟
به نظرم شروع اين كار كوچك، كم كم شروعي خواهد شد براي قدم برداشتن در همين زمينه براي ديگران.