فایل صوتی | مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی
منظور از تفکر سیستمی چیست؟ چرا باید با تفکر سیستمی آشنا باشیم؟
سیستم یعنی «مجموعه‌ای از اجزاء مرتبط با هم» که با تعامل خود، ماهیتی فراتر از تک‌تک آن اجزاء می‌سازند. آب‌و‌هوا، بدن انسان، سازمان‌ها، اقتصاد کشورها، فرهنگ، کسب‌و‌کارها، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، همگی نمونه‌هایی از سیستم‌ها هستند.
بسیاری از فرصت‌هایی که امروز در اطراف ما وجود دارد، و نیز بسیاری از چالش‌ها و تهدیدهایی که محیط کسب‌و‌کار و زندگی ما را هدف گرفته‌اند، در سیستم‌ها ریشه دارند. پس حالا که سیستم‌ها تا این حد تمام زندگی ما را احاطه کرده‌اند، ناگزیریم برای درک بهتر ویژگی‌ها و رفتارهای سیستم‌ها تلاش کنیم.
تفکر سیستمی، ابزار و مدلی است که با این هدف شکل گرفته و توسعه یافته است.
محتوای دورهٔ آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی
دوره‌ی آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی مجموعه‌ای از فایل‌های صوتی (حدود شش ساعت و پانزده دقیقه) با صدای محمدرضا شعبانعلی است که در آن مفاهیم اولیهٔ تفکر سیستمی آموزش داده شده است.
چنان که در فهرست مطالب می‌بینید، بخشی از محتوای این فایل صوتی، با آن‌چه در مجموعه درس‌های تفکر سیستمی متمم آمده مشترک است. در عین حال، بخش‌هایی هم به آن افزوده شده و مثال‌ها و توضیحات متنوعی برای تفهیم بهتر موضوعات به کار گرفته شده‌اند.
دانش تفکر سیستمی، بسیار گسترده است و نمی‌توان آن را در قالب چند ده یا چندصد ساعت گنجاند. با این حال، این دورهٔ صوتی آموزشی – می‌تواند پلهٔ نخست برای ورود به دنیای بی‌پایان سیستم‌ها باشد.
| ردیف | موضوع | زمان تقریبی |
|---|---|---|
| ۱ | بخش اول - مقدمه‌ای بر بحث تفکر سیستمی | سی و دو دقیقه |
| ۲ | بخش دوم - معرفی منابع و مراجع مورد استفاده در این بحث | سی دقیقه دقیقه |
| ۳ | بخش سوم - نشانه‌های ضعف در تفکر سیستمی | بیست و دو دقیقه |
| ۴ | بخش چهارم - خطرات آشنایی با تفکر سیستمی | بیست و شش دقیقه |
| ۵ | بخش پنجم - تاریخچه شکل‌گیری تفکر سیستمی | پنجاه و سه دقیقه |
| ۶ | بخش ششم - تعریف سیستم – قسمت اول (مفهوم مدل و اهمیت اجزاء) | هجده دقیقه |
| ۷ | بخش هفتم - تعریف سیستم – قسمت دوم (مفهوم مرز) | سی و پنج دقیقه |
| ۸ | بخش هشتم - تعریف سیستم – قسمت سوم (مفهوم تعامل و تأثیر‌گذاری) | چهارده دقیقه |
| ۹ | بخش نهم - رویکردهای مختلف به تفکر سیستمی (نرم و سخت) | چهل و سه دقیقه |
| ۱۰ | بخش دهم - کلان‌نگری و تکثرگرایی – دو ستون تفکر سیستمی | بیست و سه دقیقه |
| ۱۱ | بخش یازدهم - افق زمانی و مکانی | سیزده دقیقه |
| ۱۲ | بخش دوازدهم - مقاومت در برابر سیاست‌گذاری | پانزده دقیقه |
| ۱۳ | بخش سیزدهم - تبعات ناخواسته در سیستم‌ها | چهارده دقیقه |
| ۱۴ | بخش چهاردهم - ابهام علّی | شانزده دقیقه |
| ۱۵ | بخش پانزدهم - هدف سیستم | ده دقیقه |
| ۱۶ | بخش شانزدهم - نکات پایانی | یازده دقیقه |
مجموعاً ۳۷۵ دقیقه
خرید مجموعهٔ آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی
هزینه دوره آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی ۴۳۰ هزارتومان است که با کلیک بر روی دکمه‌ی زیر می‌توانید آن را پرداخت کرده و فایل‌های صوتی را دریافت کنید.
فایل‌ها در قالب mp3 هستند و روی تمام سیستم‌های پخش صوتی قابل‌استفاده‌اند. پس از خرید محصول، همهٔ گزینه‌های زیر برای دریافت فایل‌ها هم‌زمان در اختیار شما قرار می‌گیرند:
◼️ نمایش لینک دانلود
بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل‌ها برایتان نمایش داده می‌شود. می‌توانید آنها را روی گوشی یا لپ‌تاپ خود ذخیره کنید.
◼️ دریافت لینک دانلود از طریق ایمیل اعلام‌شده
لینک دانلود فایل‌ها به ایمیل شما هم ارسال می‌شود. بسته به ترافیک سرور ممکن است ایمیل را چند دقیقه دیرتر دریافت کنید. ضمناً به علت تعداد زیاد لینک‌ها در ایمیل احتمال دارد که ایمیل متمم اسپم شود. بنابراین حتماً شاخهٔ Junk یا Spam ایمیل خود را چک کنید.
امکان دانلود فایل‌ها و گوش دادن به آنها در صفحهٔ دانلود
شما در متمم عضو نیستید (یا اگر هستید، الان لاگین نکرده‌اید). اعضای متمم که در حالت لاگین‌کرده خرید می‌کنند، پس از خرید در صفحهٔ پروفایل خود همواره به لینک دانلود دسترسی دارند و می‌توانند فایل‌ها را دانلود کرده یا آنلاین گوش دهند. برای استفاده از این سرویس لازم نیست کاربر ویژه باشید و همین که عضو رایگان متمم (کاربر آزاد) باشید کافی است: ثبت نام کاربر آزاد
اگر لینک فایل‌ها را دریافت نکردید به آدرس trust at motamem.org ایمیل بزنید تا همکاران ما به سرعت این مسئله را پیگیری کنند.
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبت‌نام | اطلاعات بیشتر فهرست درس‌های متمم
نویسنده‌ی دیدگاه : محمدرضا شعبانعلی
سلام احسان جان.
از لطفت ممنونم. الان که داشتم حرف‌هات رو می‌خوندم، با خودم فکر کردم و به نکتهٔ جالبی رسیدم. اون سبک حرف زدن که مثال زدی، ناخودآگاه به بخشی از روش درس دادن من تبدیل شده و خودم خیلی وقت‌ها بهش توجه ندارم (البته این ایراد نیست. حتی شاید مزیت باشه). اما چیزی که جالبه اینه که این سبک رو معمولاً وقتی دارم که لباس «معلم» یا لباس «مشاور» تنم میکنم. جاهایی که از این نقش فاصله دارم، مثلاً در برخی از مطالب روزنوشته‌هام یا حتی کامنت‌هام در روزنوشته و متمم، این سبک کمرنگ میشه (و البته این رو هم ایراد نمیدونم). خلاصه این که برای خودم جالب بود جایی که می‌خوام معلم باشم، جمله‌بندی‌هام تغییر می‌کنه. البته علتش هم مشخصه. معلمی کردن یعنی «همراهی کردن در مسیر کشف» و ذات این همراهی، هم‌قدمی رو می‌طلبه.
در مورد اشاره به اصطلاحاتی که گفتی، کاملاً موافقم که اصطلاحات مهمی هستند. و خودم هم فکر میکنم اگر قرار باشه این مجموعه، بخش دوم یا سومی داشته باشه، خیلی خوبه بهشون پرداخته بشه. این که در این شش ساعت اول به سراغ‌شون نرفتم دو علت داشت:
علت اول این که طبیعتاً بحث تا اینجا خیلی مقدماتی بود. اما اصطلاحاتی که تو اشاره کردی، یه جنبهٔ سنگین و جدی دینامیکی دارن که طبیعتاً پیش‌نیازهای بیشتری براشون وجود داره.
علت دوم هم این که بعضی از این اصطلاحات، به فرمول‌های ریاضی نیاز داره و حتی اگر فرمول رو نگیم، لااقل به نمودارهای متعدد نیاز داره. و بدون این‌ها، ممکنه مفاهیم اشتباه برداشت بشه. یعنی هنوز مطمئن نیستم که آیا بلدم این‌ها رو در قالب صوت بگم؟ یا باید در قالب نوشته گفت که دست بازتر باشه. خودم تا حالا نمونهٔ موفقی از بیان صوتی این مفاهیم ندیده‌ام. حالا باید در طول زمان با خودم کلنجار برم ببینم چه‌جوری میشه بیان خوبی براشون پیدا کرد. همین مباحث مقدماتی تفکر سیستمی هم چنین مسیری رو طی کرده‌ان و الان به نظرم روشی پیدا کرده‌ام که بشه راحت‌تر بیانشون کرد.
جاهایی که این دقت و وسواس نبوده، برداشت‌هایی شکل گرفته که اصل موضوع قربانی شده. مثلاً خیلی وقت‌ها زمانی که از اثر شلاقی صحبت میشه، رابطهٔ اثر شلاقی با ساختار بررسی میشه، اما نقش «تأخیرهای سه‌گانه» کمتر بررسی میشه و همین باعث میشه که افراد یا در تشخیص مصداق‌ها مشکل پیدا کنن و یا در انتخاب نقاط اهرمی مناسب، برای کاهش شدت اثر شلاقی.
یا در مورد اثر پروانه‌ای، بیشتر به یه استعاره تبدیل میشه برای این که بگن حتی یه کار کوچک می‌تونه اثر بزرگ ایجاد کنه. مثلاً این‌جوری که: «یک میلیون تومن امروز میدی به یه فقیر. دنیا می‌چرخه و می‌چرخه و اون زندگیش عوض میشه و یه روز کارآفرین بزرگی در اون‌ور دنیا میشه.» حالا کمی دراماتیک گفتم. اما معمولاً این‌جور وقت‌ها آدم‌ها راحت اصطلاح اثر پروانه‌ای رو به کار می‌برن.
در حالی که اثر پروانه‌ای می‌گه به همین آدم که ۱۰۰۰۰۰۰ تومن دادی و خوشبخت شد، اگر ۱۰۰۰۰۱ میدادی ممکن بود به فلاکت کشیده بشه و اگر ۱۰۰۰۰۱/۱ میدادی ممکن بود خیلی خوشبخت‌تر بشه و اگر ۱۰۰۰۰۱/۱۰۲ میدادی ممکن بود بدبخت بشه و اگر یک هزارم ریال از این پول برمی‌داشتی و بهش میدادی ممکن بود ثروتمندترین آدم دنیا بشه (می‌دونیم که اگر چنین شرایطی برقرار نباشه، مصداق اثر پروانه‌ای نیست).
در واقع اثر پروانه‌ای، به «وابستگی شدید غیر deterministic به شرایط اولیه» اشاره داره و نه «تأثیر بزرگ ناشی از محرک‌های کوچک»
شبیه همین رو در برخی مفاهیم دینامیکی دیگه هم دیده‌ام؛ مثلاً کمتر کسی رو دیده‌ام که وقتی به بحث path dependency می‌رسه، خارج از مثال‌های کلاسیک، مثال‌های درست بزنه. و خودم هم در این لحظهٔ خاص، بلد نیستم بدون معادلات ریاضی، به زبان ساده این بحث رو توضیح بدم (حالا باید فکر کنم و بعداً یاد بگیرم چه‌جوری باید گفت که برداشت درست شکل بگیره. قبلاً تلاش‌های ناموفقی داشتم. یه جوری گفتم که طرف، همون چیزی رو هم که بلد بوده یادش رفته).
این ماجرای سوءبرداشت‌ها و پیچیدگی‌ها واقعاً گاهی به چالش تبدیل میشه.
بذار یه مثال جالب برات بزنم. ببین من یه جای حرف‌هام گفتم تفکر سیستمی با این جمله همسو هست که «تو نیکی میکن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز»
این جمله‌بندی، جذابه و حس خوبی به مخاطب می‌ده. این که می‌بینه یه مفهوم سیستمی (نقطهٔ اثر در فاصلهٔ دور) در فرهنگ ما هم معادل داره. اما واقعیت اینه که اتفاقاً در فرهنگ ما معادل نداره.
چون ایدهٔ نقطهٔ اثر در فاصلهٔ دور اینه که تو نیکی می‌کنی در دجله می‌اندازی، ممکنه بعداً به جاش یه مار یه جا بیاد تو رو نیش بزنه.
در واقع، سیستم‌ها Value Neutral هستن. دلیل نداره اگر من کاری کردم که فکر میکنم کار خوبی هست، وقتی توی سیستم چرخید و به خودم برگشت، لزوماً یه اتفاق خوب باشه (این میشه مصداق فیدبک مثبت. در حالی که خیلی از حلقه‌های فیدبک، منفی هستن. و در سیستم‌های پیچیده مثل دنیا، اساساً حلقه‌های فیدبک به معنای سنتی وجود نداره که بشه از مثبت و منفی بودنشون حرف زد. در واقع میشه گفت: تو نیکی میکن و در دجله انداز و بشین ببین چه بلایی سرت میاد: خوب یا بد).
اتفاقاً من خودم فکر میکنم زیبایی رفتارهای نیک و اقدام‌های اخلاقی به اینه که ما تقریباً هیچ‌وقت نمیتونیم تبعات واقعی‌شون رو در سیستم بدونیم. چه برای خودمون، چه برای کل سیستم. تو کاری می‌کنی که در افق فهم تو، درسته. و با این کار، خودت حس می‌کنی معنا داری.
بنابراین، اتفاقاً مفهوم افق اثر طولانی در بحث تفکر سیستمی، بر خلاف ظاهرش، از جنس کارما نیست. وقت ضبط فایل، همهٔ این‌ها توی ذهنم می‌چرخید. برام واضح بود که «تو نیکی میکن و در دجله انداز» و فقط بدون که «در بیابان اتفاقی خواهد افتاد (خوب یا بد)» و دوست داشتم بگم که اگر جز این بود، کار خوب از جنس معامله بود و چون این‌طور نیست و چون «گاهی آدم‌های خوب، در بدترین شکل می‌میرند و چون گاهی کثیف‌ترین انسان‌ها در بستر آرامش چشم به دنیا می‌بندن» کار خوب، زیبا است.
دیدم پیچیده میشه، آخرش همون چند جمله رو گفتم و رد شدم.
دلم می‌خواد وقتی این مباحث رو کامل‌تر میکنم (اگر زمانی فرصت شد) این نوع نکات رو هم بگم تا خیالم راحت باشه که تصویر ساده‌انگارانه‌ای از مفاهیم سیستمی ترسیم نکرده‌ام.
درود به متمم و متممی های عزیز
یکی از بهترین هدیه‌هایی که امسال میتونستم دریافت کنم را متمم بهم هدیه داد.
چند ماهی هست که ذهنم بیشتر از هر وقت دیگه درگیر " تفکر سیستمی " هست.
بنظرم با توجه به شرایط امروزمون ضبط پادکست "تفکر سیستمی " خیلی به موقع بود.
سپاسگزاریم
نوروز را به شما تیم متمم و محمدرضا شعبانعلی عزیز شادباش میگم.
سلام به دوستان متممی
نوروز مبارک
با توجه به صحبت آقای مشیرفر من بابت این خوش شانسی از آقای شعبانعلی سپاسگزارم
تقریبا ۹سال پیش بود که برای اولین بار با محمدرضا شعبانعلی آشنا شدم و موضوعی که درموردش سرچ می‌کردم، تفکر سیستمی بود، اونموقع فکر کنم بحث تفکر سیستمی ۹درس یا ۱۷درس بود.
واقعا بخوایم ۳تا آدم اثرگذار در زندگی حرفه‌ای بخوام نام ببرم قطعا اولیش محمدرضا شعبانعلی عزیزِ.
امسال اولین سالی هست که بصورت جدی دارم متمم رو دنبال میکنم و این یکی از بهترین عیدی‌هایی هست که تا به امروز گرفتم. تو این چند وقتی که متمم می‌خونم سلیقه‌ام هم عوض شده و دیگه هر محتوایی رو نمی‌تونم بخونم یا گوش بدم.
با مبحث تفکر سیستمی در خلال وبلاگ آقای شعبانعلی آشنا شدم و بعدا متمم رو مطالعه کردم. چند وقتی هم هست که روی گوشیم دوره تفکر سیستمی دکتر مشایخی رو دانلود کردم و کم‌کم می‌بینم. انصافا دوره قشنگی هست.
الان هم مشتاقانه منتظرم که دید و بازدیدهای عید تموم بشه که با خیال راحت و تمرکز کامل بتونم به فایل صوتی محمدرضا گوش بدم.
از اقای شعبانعلی و تیم متمم که این حجم از محتوای غنی و ارزشمند رو در اختیار ما قرار میدن ممنونم.
محمد رضا جان سلام بر شما و تیم متمم
نمیدونم واقعا چجوری و با چه کلمات و جملات و کاری میتونم این حجم از زندگی و امید و تجربه ای که در اختیار ما قرار میدید رو جبران کنم.قطعا و یقینا شما دنبال منافع مالی نبودید و نیستید چون این مطالب و مقاله ها و دروس زندگی حاصل یک عمر آزمون و خطاست که در اختیار من و امثال من قرار میگیره.از وقتی که با شما آشنا شدم حتی یک روز هم نشده که اسمتون رو نیارم و از رهنمودهاتون استفاده نکنم.ممنون که هستید،به خودم افتخار می کنم که هموطنی مثل شما دارم و از صمیم قلبم دوستون دارم.
سال نوتون مبارک
براتون عمر طولانی،سلامتی و بهروزی آرزو دارم.
واقعا بی‌صبرانه منتظر این دوره بودم. هرسال بهترین هدیه سال رو از گروه متمم و محمدرضا شعبانعلی عزیز دریافت میکنم. به شخصه خجالت می‌کشم که با این مبلغ ناچیز اشتراک، همچین دوره‌ای رو دریافت کردم.
بسیار سپاسگزارم از مجموعه متمم
به امید روزی که تصمیم‌گیرندگان سیستم آموزشی کشور هم، دغدغه کیفیت محتوا داشته باشند.
سلام
عیدتون مبارک. ممنونم بابت این هدیه ارزشمند، امیدوارم این محتوای غنی راه من رو هموارتر کنه.
امسال از روز دوم اسفند سایت متمم رو چک می کردم که ببینم عیدی مون چیه. واقعا وقتی عنوان رو دیدم خیلیییییی لذت بردم و شاید در این چهار هفته بیش از ۲۰۰ بار سایت رو چک کردم. جتی جاهای مختلفش رو هم چک کردم از فروشگاه تا صفحه جدید دانلود های من و …. به نظرم رسیده بود که نوشته بود هفته آخر اسفند فایل ها بارگذاری میشه و برای این حتی به پشتیبانی ایمل زدم و پیگیری کردم!
خلاصه واقعا مشتاق بودم شاید جالب باشه با اینکه فایل ها رو تا اینجا دانلود کردم و هنوز نشده گوش بدم اما مرتب این صفحه رو رفرش می کنم که بتونم دسترسی به سایر فایل ها هم داشته باشم. اینقدر هول هستم.
خیلی می خوام وقت بشه و فایل ها رو با تمرکز گوش بدم. به احتمال خیلی زیاد (اگه متممی نبودم شاید می گفتم قطعا) تا قبل از ام دو بار فایل ها رو گوش دادم. و البته لحظه شماری می کنیم.
دم محمد رضا گرم که از نفسش انرژی می گیریم.
سال نو همه متممی ها مبارک باشه.
خیلییییییی ممنون تیم متمم هستم.
مواظب خودتون باشید.
از اینکه عضوی از خانواده متمم هستم خوشحالم. ممنونم که به موضوع بسیار مهم تفکر سیستمی پرداختید و این فرصت رو در اختیار ما قرار میدید تا راحت تر با این مفاهیم آشنا بشیم. خوشحالم که شاگرد شما هستم آقای شعبانعلی. یک سوال هم دارم: اینکه اول فایل توصیه کردین که مطالب رو بازآفرینی نکنیم یعنی نمیتونیم از چیزایی که در این دوره یاد میگیریم توی صحبت هامون توی فضای اجتماعی استفاده کنیم؟ چون به شخصه خیلی وقتا توی دوره هام از چیزهایی که توی متمم یاد گرفتم استفاده می کنم.
پس از بار ها و بار ها و بار ها چک کردن سایت و ایمیل ، بالاخره هدیه سال ۱۴۰۲ از تیم متمم رسید.
سپاس
بعد از خوندن کامنت آقای یاور مشیرفر فهمیدم من چقدر خوش اقبال بودم که امسال که بعد از پشت گوش انداختن های بسیار با متمم همراه شدم، امسال این فایل صوتی ارزشمند رو دریافت میکنم. واقعا یکی بهترین عیدی های امسال من همین دوره صوتی تفکر سیستمی اقای محمدرضا شعبانعلی است(بی اغراق) خیلی ممنونم از شما :)
قربان یک دنیا سپاس…شما بی نظیرید
هفته آخر اسفند شاید باورتون نشه اما بیشتر از خود روز سال تحویل، منتظر این بودم که فایل صوتی متمم بیاد.
این روزها به چنین جمع بندی خوبی برای کار و زندگی ام نیاز داشتم. البته من محمدرضا شعبانعلی بخاطر مصداق یابی های خوبی که داره حقیقتا دوست دارم( البته بخاطر چیزهای دیگری هم دوست دارم) .
خیلی ممنون ام که کلمه بینش رو باز کردی، بسیار روان توضیح دادی.
این رو هم دوست دارم بگم که من از جمله های متمم و شعبانعلی، شوق یادگیری می گیرم، و محمدرضای عزیز اگر این متن رو می بینی بدونید که به هدف اصلی ات که من فکر می کنم دعوت به فکر کردن بهتر و یادگیری کریستالی است می رسی.
بهترین هدیه سال نو ام پارسال فایل دراکر بود، امسال مطمئن ام تفکر سیستمی خواهد بود.
جا داره از همه عزیزانی که در متمم زحمت می کشند، به ویژه محمدرضا شعبانعلی تشکر کنم که تحت شرایط سخت هم هوای دل مردم رو داشتند و در خاکستر ناامیدی ها، بذر امید می کارند و مهم تر از آن، پرورش اش می دهند.
عیدتون مبارک،
دمتون گرم.
درود بر محمدرضا شعبانعلی عزیز و گرامی
بسیار بسیار خوشحال ام که افتخار آشنایی با این سرمایه ی بزرگ و دلسوزِ کشور را داشته ام و مطالب پرمغز و مفیدی را که حاصل ساعت ها ،روزها، هفته ها و ماه ها تلاش و مطالعات فراوان منابع موثق و تراز اول دنیا توسط محمدرضای عزیز هست، با بیان روان و شیوای ایشان گوش می کنم.امیدوارم بعنوان عضو بسیار کوچکی از مجموعه ارزشمند متمم،بتوانم ترویج دهنده شیوه ی مدل ذهنی محمدرضا شعبانعلی به فرزندان،اطرافیان، سازمان و جامعه خودم باشم.
از صمیم قلب برای شما سلامتی و تندرستی آرزومندم.
در پناه خدا باشید
این روزا که استفاده از Chat GBT خیلی باب شده! گفتم قبل از شروع به گوش دادن این فایل ها از Chat GBT بپرسم که تفکر سیستمی چیه که این جواب رو برام نوشت:
بعد از جوابی که برام نوشته شد، به یاد این مصرع افتادم که در واقع بیان کننده مفهوم تفکر سیستمی در جامعه است : بنی ادم اعضای یکدیگرند
ممنون از محمدرضا بابت این هدیه نوروزی. مثل همیشه عالی و بی‌نظیر است.
البته بنی آدم اعضای یک «پیکرند».
دوست عزیز، شعر به همرا لینک مربوطه تقدیم شما
بنی‌آدم اعضای یک دیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوى به‌درد آورَد روزگار
دگر عضوها را نمانَد قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
خبرگزاری مهر:
استاد مجتبی مینوی در پاسخ اظهارنظری مبنی بر ترجیح ضبط " اعضای یک پیکرند" ( رک: یغما ۱۰/۵۲۴) چنین نوشته است:
"صحیح این شعر سعدی همین طور است (اعضای یکدیگرند) …. مضمون از عبارات معروف عصر سعدی بوده و او جمله ای را که زبانزد بوده است به قلم درآورده است.
شادروان حبیب یغمایی در تایید نظر مذکور افزوده است:
"در بیست سال قبل که با مرحوم فروغی کلیات سعدی را برای تجدید چاپ آماده می کردیم نسخه های بسیار معتبر و قدیم که تاریخ کتابت آنها از ۷۱۷ و ۷۲۴ به بعد بود در اختیار داشتیم. در همه این نسخه ها… قطعه معروف " بنی آدم اعضای یکدیگرند" به همین عبارت نوشته شده و تاکنون هیچ نسخه ای از قدیم و جدید، خطی و چاپی به نظر اهل ادب نرسیده که به عبارتی جز این باشد.
نکته دیگر اینکه در اینجا کلمه " یکدیگرند" معنی عام دارد و اگر به جای "یکدیگرند" فرض و تصور کنیم که " یک پیکرند" باید باشد ( وچنین حقی نداریم) نه تنها مضمونی که در کمال بلندی است سقوط می کند بلکه لطف مصراع دوم که پیوستگی تمام به مصراع اول دارد از میان می رود.
بنابراین جهات بر اهل ادب و طبع فرض است که این قطعه معروف را همچنان که سعدی فرموده و از عصر او تا کنون در همه نسخه ها نقل و کتابت شده بدانند و بخوانند: بنی آدم اعضای یکدیگرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند ( یغما ۱۱/۴۵-۴۶ )".
(لینک منبع)
از پار سال که محمدرضا عزیز تو پادکست گفت اگه قرار باشه چیزی کلاس بذارم تفکر سیستمی هست منتظر این دوره هستم و از از بهمن که اعلام کردن هدیه نوروز تفکر سیستمی هستم واقعا خوشحال و منتظر بودم زودتر عید بشه
مرسی از شما متمم و محمدرضای عزیز
چه پادکستی؟
سلام ودرود به محمدرضا وتیم خوب متمم.میتونم بگم بهترین هدیه وعیدی را از شما گرفتم.توسعه بینشی ووسعت دنیایی که با متممی شدن به ما ارزانی شده درهمین اولین فایل صوتی محمدرضا با موضوع تفکر سیستمی اومده ومن بلافاصله شروع به گوش کردن این مطالب کردم.
خوشحالم ازاینکه عضو جامعه فرهیخته متممی هستم واز معلم خوبم جناب شعبانعلی ودوستان دست اندرکارمتمم صمیمانه متشکرم..
اینجا هرمطلبی که آموزش داده میشه دقیقا"هم درعمل پیاده شده ویا رویکردی به سمت عملی کردن آن موضوع از خود متمم داره.تفکرسیستمی ،تفکر استراتژیک وبسیاری ازموضوعات دیگه دقیقا"با همین بینش های سیستمی و….در اصول طراحی وساختار واهداف وسیستم متمم جاریه .دانشگاه متمم انصافا"درمسیر درستی طی طریق می کنه.دستمریزاد
چند روزه که برای گرفتن و شنیدن این فایل ها لحظه شماری می کنم. از قبل سال تحویل هر لحظه منتظر ایمیل متمم بودم.من نسبت به هزینه ای که در ازای عضویت در متمم پرداخت می کنم چندین برابر ارزش دریافت می کنم. بعضی وقت ها واقعا معذب هستم و تنها را جبران رو معرفی متمم به دیگران می دونم.
خوشحالم که به این کاخ محتوا دسترسی دارم.
درود بر محمدرضا و تیم متمم عزیز
کلمات قاصرند از بیان احساسات و مراتب سپاسگزاری من بابت همراه بودن با شما.هر موفقیتی که دارم مدیون رهنمودهای شما هستم شاگردی شما افتخاری است برای من، هر چه زمان می گذرد باور و ایمانم به شما بیشتر می شود و آثار نیک با شما بودن بیشتر برایم مشهود می گردد.
سال نو را با شما و خانواده ی بزرگ متمم تبریگ می گویم
و از خداوند منان برای شما سلامتی و تندرستی توام با آرامش و شادی خواهانم.
ارادتمند شما
هفت سال تمام منتظر بودم که محمد رضا به صورت اختصاصی از تفکر سیستمی در هدیه نوروزی، حرف بزنه و امروز بهترین عیدی رو پس از سال‌ها انتظار گرفتم.
ممنونم.