سئو در دوران چت جی پی تی و هوش مصنوعی مولد | جستجو با کلیک صفر
در شروع بحث سئو در دوران هوش مصنوعی گفتیم که در دهههای اخیر، بسیاری از شاخههای هوش مصنوعی، از یادگیری ماشین گرفته تا تحلیل معنایی، به تقویت موتورهای جستجو کمک کردهاند. به عبارت دیگر، شرکتهایی مثل گوگل، در بخش جستجو وب، همیشه بر موج هوش مصنوعی سوار شده و از آن سود بردهاند.
اما ماجرای هوش مصنوعی مولد (Generative AI) اندکی پیچیدهتر است. چون هوش مصنوعی مولد به رقیبی مستقیم برای موتورهای جستجو تبدیل شده است. این روزها کم نیستند کسانی که از هوش مصنوعی مولد – که فعلاً شاخصترین نمونه آن چت جی پی تی است – به عنوان جایگزین گوگل استفاده میکنند.
در جایگاه متخصص سئو و دیجیتال مارکتینگ و چه در نقش مدیر کسبوکار، با توجه به این تغییر بزرگ لازم است صنعت جستجو را بیشتر بررسی کنید و نیروهای حاکم بر آن را بهتر بشناسید.
این کار مستلزم آشنایی با چند اصطلاحات اصلی است که در این درس میخواهیم دربارهٔ یکی از آنها صحبت کنیم: «جستجو با کلیک صفر» یا «zero-click search».
دردِ جستجو با کلیک صفر
وقتی از موتور جستجوی گوگل حرف میزنیم، اولین تصویری که به ذهنتان میرسد چیست؟ طبیعتاً صفحهٔ خالی گوگل که در آن سوال خود را تایپ میکنید. در ادامه هم تعدادی سایت فهرست میشوند و روی یک یا چند مورد از آنها را کلیک میکنید و دنبال جوابتان میگردید.
این کاری است که گوگل سالها به آن مشغول بوده و با همین تصویر در ذهن ما نقش بسته است: صفحهای با یک سوال و چند لینک آبی رنگ (معمولاً ده لینک و گاهی بیشتر).
تا چند سال پیش، در واقع تا زمانی که صفحهٔ نتایج گوگل شبیه تصویر بالا بود، بهندرت پیش میآمد که کسی چیزی را جستجو کند و بدون کلیک کردن از صفحهٔ نتایج خارج شود. آن زمان، بخش بزرگی از جستجوها به یک یا حتی چند کلیک منتهی میشد (اولین نتیجه کلیکهای بسیاری میگرفت. اما نتایج بعدی هم از کلیک بیبهره نبودند).
اما در چند سال اخیر، گوگل به تدریج صفحهٔ نتایج خود را تغییر داد و به رقابت با سایتها مشغول شد. در گذشته اگر ماشینحساب دم دستتان نبود و حوصلهٔ پیدا کردن اپلیکیشن ماشینحساب ویندوز را هم نداشتید، از گوگل میخواستید که یک ماشینحساب آنلاین به شما معرفی کند و گوگل دهها سایت را نشانتان میداد. اما گوگلیها به تدریج به این نتیجه رسیدند که اگر تقاضا برای حسابوکتاب زیاد است، چرا خودمان این کار را انجام ندهیم؟
دسترسی کامل به درسهای سئو برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
تعداد درسها: ۲۵ عدد
دانشجویان این درس: ۲۹۰۲ نفر
تمرینهای ثبتشده: ۱۴۰۸ مورد
با فعال کردن اشتراک ویژه درسهای بسیار بیشتری به شرح زیر در اختیار شما قرار میگیرند:
البته از میان درسها و مطالب مطرح شده، موضوعات زیر به فضای دیجیتال نزدیکتر هستند:
استراتژی محتوا | بازاریابی محتوایی
سواد دیجیتال | شبکه های اجتماعی
دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درسها)
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
گوگل علیه فلسفهٔ خودش؟
کسی که امروز AI Overview را در نتایج جستجوی گوگل میبیند، ممکن است با یک نگاه ساده و سطحی بگوید گوگل بعد از قوی شدن چت جی پی تی و مدلهای هوش مصنوعی دیگر مانند پرپلکسیتی، تحت فشار قرار گرفته تا به سمت generative AI برود. به همین علت، مأموریت اولیهٔ خود را که «جستجوی وب» بوده کنار گذاشته و به سمت هوش مصنوعی مولد رفته است.
اما دقیقتر که فکر میکنیم، گوگل بیش از یک دهه است که فلسفهٔ خود را تغییر داده است. گوگل که زمانی قرار بود «موتور جستجو» یا «search engine» باشد، سالهاست گامبهگام در حال تبدیل به «موتور پاسخ» یا «answer engine» است. حداکثر چیزی که در مورد اثر چت جی پی تی میشود گفت این است که بالا گرفتن تب chatGPT باعث شد گوگل سرعت حرکت به سمت Answer Engine را افزایش دهد.
در این شرایط عملاً کسانی که سئو کار میکردهاند و طبیعتاً گوگل را در مرکز توجه قرار داده بودند با دو پرسش مواجه هستند:
- رفتن مخاطبها به سمت چت جی پی تی و سایر مدلهای زبانی چه تأثیری بر سئو خواهد گذاشت؟
- حالا که گوگل به جای خدمت دادن به سایتها به رقابت با سایتها مشغول شده، وضعیت سئو چگونه خواهد شد؟ آیا رقابت گوگل با سایتها از لحاظ تئوریک نقطهٔ پایانی دارد؟ یا این کار قرار است تا حذف تقریباً کامل سایتها پیش برود؟
فعلاً تا اینجا هنوز به سوالی که در درس سئو در دوران هوش مصنوعی مولد مطرح کرده بودیم، جواب ندادهایم. اما سوال مهم دیگری را به آن افزودهایم و صورت مسئله کمی بازتر شده است.
مشارکت در بحث
اگر سایت دارید، آیا کلیکهایی بوده که در ماهها یا سالهای اخیر، به تدریج گوگل آنها را از شما گرفته باشد؟
اگر اهل جستجو با گوگل هستید، آیا مواردی را در ذهن دارید که قبلاً برایشان به سایتها سر میزدهاید، اما اکنون در همان صفحهٔ نتایج جستجوی گوگل به پاسختان برسید و دیگر سراغ سایتها نروید؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری SEO چیست به شما پیشنهاد میکند: چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : پوریـا پرهیزکـار
موارد زیادی وجود دارد که قبلاً برای یافتن پاسخ آنها به سایتها مراجعه میکردم، اما اکنون مستقیماً در صفحه نتایج گوگل پاسخ میگیرم. نمونههایی از این موارد عبارتاند از:
تبدیل واحدها: مانند تبدیل ارزها، وزن، مسافت و ...
آبوهوا: بررسی وضعیت جوی برای شهرهای مختلف.
ساعت جهانی: فهمیدن زمان در کشورهای دیگر.
تعاریف و مفاهیم کوتاه: جستجوی مفاهیم علمی، ادبی یا مدیریتی که گوگل با اسنیپت نمایش میدهد.
فاصله بین مکانها: بررسی فاصله زمانی و کیلومتری بین دو شهر یا کشور.
سلام و وقت بخیر.
چه نگاه جامع و بررسی عمیقی بود. با اینکه کار من در حوزۀ محتواست و سالهاست هر روز بارها از گوگل استفاده میکنم و این روند حرکت به سمت کلیک صفر رو میدیدم، اما بررسی همهشون بهترتیب و طی یک بازۀ زمانی، دید کامل و جدیدی بهم داد.
بیش از یک ساله که ذهنم درگیر پیدا کردن دلیل کم شدن بازدید مقالات در سایتمون شده و به این فکر میکنم که آیا ادامۀ روند تولید محتواهای بلاگی عملاً نتیجهای داره یا فقط اتلاف منابع انسانی و مالی و زمانی و… است؟ هنوز هم به پاسخ نرسیدم.
لازم به ذکره که خودم هم حدود یک ساله که هم برای کار و هم جستجوهای شخصی، از چت جی پی تی بیشتر استفاده میکنم تا گوگل. البته در مواردی که به جواب هوش مصنوعی شک کنم، که کم هم پیش نمیاد، حتماً جستجوی تکمیلی رو در گوگل هم انجام میدم.
من به عنوان یک وکیل دادگستری از خیلی سال قبل، مجموعه کتابهای قانون را برای خودم جمع کرده و شخصیسازی کرده بودم. از یک زمانی به بعد بهنظرم رسید بهتر است سایتی طراحی کنم و قوانین مورد نیازم را در آن بارگذاری کرده و زیر هر مادۀ قانونی، توضیح و تفسیر و تجربۀ شخصیام را بنویسم تا در یک فضای ابری همیشه همراهم باشد. یعنی از اول قصد سئو کردن نداشتم.
اما جالب این که خیلی زود بسیاری از آن صفحات – که کم هم نبودند – لینک اول گوگل شدند. بهطوری که این سایت در سال ۱۳۹۹ به طور میانگین روزانه ۳ تا ۴ هزار کلیک داشت. بعد آرام آرام سایتهای دیگری هم این رویه را پیش گرفتند و چون تمرکز اصلی آنها روی سئو بود توانستند به سرعت جایگاه نسبتا خوبی به دست بیاورند. با این همه وضعیت من هنوز بد نبود تا این که در سال ۱۴۰۲ – با سئوی منفیِ رقبا – سایت من بر روی یک سایت غیراخلاقی ریدایرکت شد و بهشدت افت کرد و تا مرز نابودی پیش رفت. من چون تخصصم موضوعات حقوقی بود و سئو را به صورت آماتوری و غیرحرفهای انجام میدادم نتوانستم در این رقابت باقی بمانم. از افراد زیادی هم کمک گرفتم و وقت و انرژی و هزینه زیادی هم صرف کردم، اما متاسفانه نتیجۀ دلخواه را بهدست نیاوردم.
اما نکته بسیار مهم به نظرم اینجاست که:
چون بیشترین حجم محتوای سایت من را مواد قانونی تشکیل داده بود، علاوه بر سئوی منفی، «zero-click search» هم سهم زیادی در این ماجرا داشت. گمان میکنم بسیاری از سایتهای با محتوای مشابه هم با این مشکل مواجه شدند. یعنی شخصی که دنبال مادهای قانونی میگردد – از جمله خود من – بدون هیچ کلیکی نتیجه مطلوب را میگیرد و از گوگل خارج میشود.
پینوشت: من البته دامین دیگری تهیه کردهام و تصمیم گرفتهام سایت جدیدی راهاندازی کنم. بنابراین قصد دارم از مجموعه درسهای سئوی متمم حداکثر بهره را ببرم.
امیدوارم بهزودی بتوانم با تولید محتوای مفید و مناسب و یادگیری اصولی سئو، این سایت را در وضعیت خوبی قرار دهم: banijamali.lawyer
استارت آپ
کارآفرینی
استراتژی
این واژهها اسنیپت هستند. اما خیلی جزئی و بسیار کوتاه هستند و حق مطلب رو ادا نمیکنند. حتی نیازی به توجه کردن ندارند.
البته که این عمل گوگل به عنوان هشدار برای مدیران سئو است. اما طبیعت تکنولوژی همینه که یه موج جدیدی از فناوری میاد و جایگزین قبلی میشه. بعضیها حدف میشن و بعضیها هم بهتر میشن. شاید یه جریان جدید و تازهای برای مدیران سئو در راه است و شاید هم باید بفکر یه شغل جدید باشند.
یکی از خدمات ترب و ایمالز دادن رنج قیمت بود. ملت میاومدن که بفهمن با خریدی که دارن از فلان فروشگاه میکنند سرشون کلاه میره یا نه. گوگل الان مدتهاست زیر نتیجه نتایج فروشگاهی رنج قیمت رو هم مینویسه و باعث شده چنین کلیکهایی کمتر بشه.
تعداد خوبی از دوستان من دست به سرچن برای پیدا کردن جواب به سوالات عجیب. مثلا اون روز برامون سوال شد دندون زنا تیزتره؟ (:
این Ai Overview باعث شده برای سوالاتی که در حد چند ثانیه و جواب کلی مشخص اهمیت دارن، دیگه روی سایتها نریم. تعداد خوبی از اوقات همین برای ادامه یه صحبت دوستانه کافیه.
البته خب ریسکش هم زیاده برای یادگیری. امکان دریافت جواب مهمل و اشتباه کم نیست. برای همین صرفا برای مواردی کوچیک و سریع بهش اکتفا میکنم.
من برای شرکت واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی سایت دارم، سایتی که به کمک یک «سایت ساز» طراحی شده و بیشتر از اینکه سایت فروشگاهی باشه کاتالوگ برای محصولاتمونه ، قاعدتا برای جنس کسب و کاری که من دارم همچنان سرچ گوگل کارایی خودش رو داره چون مثلا کسی که دنبال ماده آلومینیم کلروهیدرات (که برای مام و ضد تعریق استفاده میشه) تو چت جی بی تی دنبال تامین کننده نمی گرده،
پی نوشت بی ربط با تمرین و احتمالا مطالب سری SEO:
چند روزی هست کتابی رو شروع کردم به اسم هوش یار (Co-Intelligence: Living and Working with AI) از انتشارات نشر نوین که همین اواخر در ۲۰۲۴ نوشته شده و تا جایی که من خوندم (حدود نصف) بسیار در درک و شناخت از هوش مصنوعی بهم کمک کرده، یکی توصیه های نویسنده که حداقل برای من واقعا کاربردی بوده این بوده که همیشه و همه جا کنار خودم داشته باشم و با هر بهونه ای ازش استفاده کنم
یکی از دوستان سئوکار حرفهای ارزشمندی رو در خصوص سئو چند روز پیش به بنده گفت؛
ایشون گفت: ببین! تهش رو بگم؛ محتوای به دردبخور که مخاطبت رو میخ کوب نگه داره و مجبورش کنه تمام محتوا رو بخونه، نمرۀ عالی میگیره و گوگل بهش پاداش میده؛ چون مشخصه تونسته مخاطب رو ترغیب بکنه به مطالعه و این یعنی بالاخره بخشی از مشکل و چالشش رو حل کرد.
ایشون نکتۀ دیگری هم گفت که بخصوص درسی برای همه ما میتونه باشه و اون نکته هم این هست که سئوی پایدار و ارزشمند یک شب و سه شب حاصل نمیشه که تمام بشه و بره؛ بلکه یک فرآیند همیشگی در تولید محتواهای جدید و باکیفیتتر کردن محتواهای قدیم هست.
متن شعر ها از این دست است که بعضی از مواقع خود گوگل متن را نشان می دهد ، یا برای پیدا کردن اسم یک آهنگ ، حتی خود آهنگ را هم بالا می آورد و با یک کلیک می شود به سادگی گوش داد
من از سر کنجکاوی از چت جی بی تی سوال زیر رو پرسیدم:
توی تهران میخوام موبایلم رو ببرم تعمیر کجا ببرمش؟
اونم جواب زیر رو داد:
اگر در تهران هستید و نیاز به تعمیر موبایل دارید، میتوانید به یکی از مراکز معتبر زیر مراجعه کنید:
موبایل آباد
تهران، منطقه ۱۹، خیابان حقی
با سابقه طولانی از سال ۱۳۹۴، این مرکز خدمات تعمیرات موبایل را با کیفیت بالا ارائه میدهد.
Khadamat Khobe
موبایل کمک
تهران، خیابان فردوسی، مجموعه تجاری جهانی فردوسی، طبقه اول، پلاک ۱۶۱
یکی از بهترین مراکز تعمیرات موبایل با کادری مجرب و حرفهای، ارائهدهنده خدمات تخصصی در زمینه تلفن همراه.
Kaghaz Bazi
آقای تعمیرات موبایل
تهران، خیابان جمهوری، پاساژ چارسو، طبقه اول، واحد C21
مرکز تخصصی تعمیرات سختافزاری و نرمافزاری با استفاده از تجهیزات پیشرفته و قطعات اورجینال.
Kaghaz Bazi
تعمیرات موبایل کارا
تهران، خیابان جمهوری، بعد از تقاطع ولیعصر (عج)، بعد از فروشگاه رفاه، ساختمان تجاری و اداری ۲۴، طبقه ۶
با نزدیک به ۱۵ سال تجربه، این مرکز خدمات تعمیرات تخصصی انواع گوشیهای موبایل را ارائه میدهد.
Darteh Rankojast
تعمیرات موبایل برتر
تهران، خیابان کارگر شمالی، خیابان امیرآباد، روبروی پمپ بنزین، نبش کوچه اشراقی، پلاک ۲، واحد ۲
با بیش از یک دهه سابقه درخشان، این مرکز خدمات تعمیراتی با بالاترین کیفیت را ارائه میدهد.
Darteh Rankojast
پیش از مراجعه، توصیه میشود با تماس تلفنی از جزئیات خدمات، هزینهها و زمانبندی مطلع شوید.
Sources
بعد این سوال رو ازش پرسیدم:
اینا رو بر اساس چه قاعده ای به من معرفی کردی
این مراکز بر اساس جستجوی آنلاین، اعتبار صفحات وب، نظرات کاربران و جایگاه آنها در موتورهای جستجو معرفی شدهاند. در معرفی این مراکز معیارهای زیر در نظر گرفته شد:
۱٫ رتبهبندی در جستجوی گوگل:
مراکزی که در نتایج جستجوی مرتبط با “تعمیر موبایل در تهران” بالاتر بودند، بررسی شدند. این معمولاً نشاندهنده بهینهسازی مناسب سایت و میزان اعتبار آنهاست.
۲٫ اطلاعات شفاف و جزئیات خدمات:
مراکز معرفیشده، اطلاعات کامل و دقیقی درباره خدمات خود ارائه دادهاند (مانند تعمیرات سختافزاری و نرمافزاری، استفاده از قطعات اورجینال، و ضمانت خدمات).
۳٫ اعتبار و سابقه کاری:
مراکزی که تجربه بیشتری در زمینه تعمیر موبایل داشته و در وبسایت یا پروفایل خود این اطلاعات را بهوضوح بیان کردهاند.
۴٫ نظرات کاربران:
بررسی نظرات کاربران در بخشهای مختلف (سایتها، شبکههای اجتماعی یا نظرات گوگل مپ) برای ارزیابی کیفیت خدمات.
۵٫ دسترسی و موقعیت مکانی:
مراکز معرفیشده در مناطق مختلف تهران هستند تا دسترسی برای افراد آسان باشد.
۶٫ تجربه و خدمات تخصصی:
مراکزی که خدمات خود را تخصصیتر (مانند تعمیرات آیفون یا برندهای خاص) ارائه میدهند، اولویت بیشتری داشتهاند.
به نظرم میرسه که اگر جستجو و یا سوال مخاطب برای دریافت خدمات و یا خرید کالا باشه به هر حال همون هوش مصنوعی هم برای جواب دادن نیاز به این داره که وب سایت های اون فروشگاه ها سئو شده باشند.
این روزها اسم سئو که میاد بلافاصله یاد سامانه طعم گیلاس میفتم، که اومدن روی سئو کلیدواژههایی کار کردن که مربوط به خودکشی است. مثلاً اینکه اگر کسی روشهای خودکشی رو سرچ کنه اول اینجا رو ببینه. کلی هم داوطلب اجتماعی و غیرانتفاعی داره و به نظرم در کل کار قابل تقدیریه.
موارد زیادی وجود دارد که قبلاً برای یافتن پاسخ آنها به سایتها مراجعه میکردم، اما اکنون مستقیماً در صفحه نتایج گوگل پاسخ میگیرم. نمونههایی از این موارد عبارتاند از:
تبدیل واحدها: مانند تبدیل ارزها، وزن، مسافت و …
آبوهوا: بررسی وضعیت جوی برای شهرهای مختلف.
ساعت جهانی: فهمیدن زمان در کشورهای دیگر.
تعاریف و مفاهیم کوتاه: جستجوی مفاهیم علمی، ادبی یا مدیریتی که گوگل با اسنیپت نمایش میدهد.
فاصله بین مکانها: بررسی فاصله زمانی و کیلومتری بین دو شهر یا کشور.
طبق تجربه خودم و با توجه به سوال تمرین، فکر میکنم در حال حاضر بیشتر سوالهای مرتبط با:
چیست What و کیست Who را هوش مصنوعی گوگل میتواند بدون ارجاع به سایت در همان صفحه ابتدایی پاسخ دهد.
چند سال پیش مطلبی برای طراحی پایه نوشتم، با عنوان ( پرسپکتیو چیست؟…) تا مدتها یکی از مطالب پر بازدید و فیلم آن نیز بازدهی زیادی برای سایت داشت.
اما در چند ماه گذشته، کلیک این مطلب کاهش پیدا کرده و کلیک مطلبهای زیر شاخه مانند:
چطور از پرسپکتیو سه نقطهای یا دو نقطهای استفاده کنیم، بیشتر شده است.
شاید اینطور بتوانم بیان کنم که نیاز کاربر برای چطور How را به مطلب من ارجاع داده است.
البته فکر میکنم برای این پاسخ نیز در آیندهای نزدیک با یک انیمیت ساده در همان صفحه اصلی How را نیز پاسخ بدهد.
و شاید، شاید فقط روی آموزش (چطوری) که مختص خودم باشد، تا حدی ارجاع بدهد، آن هم شاید، و برای آن هم میتواند بعد از چند بار بررسی الگوی مهارت من، الگوریتمی پیدا کند و آن را سادهتر توضیح دهد.
برای بخش بعدی سوال، در مورد موضوعات ساده و موضوعاتی که طرح کلی در ذهن ندارم، از پاسخ ابتدایی گوگل استفاده میکنم.
و خیلی ساده برای تاریخ حیات برخی هنرمندان، محل تولدشان و مواردی از این دست، همان پاسخ سریع که در صفحه ابتدایی نمایش میدهد برای من کافی است.
فکر میکنم، برای بسیاری از کاربران نیز مطلب عمیق مساله نیست، پاسخدهی شفاف، سریع و صریح نیاز اصلی است و در قدم بعد بررسی بیشتر آن مطلب.