راه های تقویت اعتماد به نفس چیست؟ | معرفی چهار منبع اصلی افزایش اعتماد به نفس
در درس تعریف اعتماد به نفس گفتیم که دقیقترین روش حرف زدن از اعتماد به نفس این است که دربارهٔ اعتماد به نفس در یک موضوع یا مهارت خاص حرف بزنیم.
مثلاً به جای این که بگوییم «اعتماد به نفس من پایین (یا کم) است»، بگوییم «اعتماد به نفس من در سخنرانی کم است.» یا جملهٔ «اعتماد به نفس کم باعث شده نتوانم در جمع دوستانم انگلیسی حرف بزنم»، را اینطور اصلاح کنیم که «اعتماد به نفس من در حرف زدن به زبان انگلیسی کم است.»
به همین علت بود که آلبرت بندورا، دانشمند مطرح روانشناسی اجتماعی، پیشنهاد کرد به جای «اعتماد به نفس» از اصطلاح «خود کارآمدی / self-efficacy» استفاده کنیم تا مشخص شود دقیقاً دربارهٔ کارآمدی در یک زمینهٔ خاص حرف میزنیم و نه همهٔ زمینهها.
همین آقای آلبرت بندورا چهار دههٔ قبل در زمینهٔ افزایش اعتماد به نفس مطالعات متعددی انجام داده و پژوهشهای دیگران را نیز مرور و جمعبندی کرده است (+). حاصل بررسیهای بندورا این بوده که چهار منبع اصلی برای افزایش خودکارآمدی (= اعتماد به نفس در یک زمینهٔ مشخص که مد نظر شماست) وجود دارد.
جالب اینجاست که پژوهشهایی هم که دیگران طی چهار دهه ادامهٔ کار او انجام دادهاند، چارچوب کلی پیشنهادی بندورا را تأیید و حفظ کردهاند. بنابراین میتوان گفت آنچه بندورا به عنوان «عوامل تاثیرگذار بر اعتماد به نفس» مطرح کرده، قدیمیترین و در عین حال جدیدترین مدل در زمینهٔ اعتماد به نفس محسوب میشود.
پیش از این که منابع اصلی تقویت اعتماد به نفس را بررسی کنیم، لازم است به نکتهٔ مهمی توجه کنید. افراد بسیاری به این نکته توجه نمیکنند و به همین علت، حرف بندورا – و در واقع نتایج پژوهشها – را نادرست یا غیردقیق متوجه میشوند:
یک دوستی قدیمی را در نظر بگیرید که در اثر چند اشتباه، تعارض و سوءتفاهم از بین رفته است. فرض کنید طرفی که بیشترین تقصیر را داشته، این اتفاق را اینطور تفسیر کند که «من لیاقت نگه داشتن یک دوست ارزشمند را نداشتم.» طبیعی است این تفسیر ممکن است اعتماد به نفس او را در زمینهٔ «حفظ و نگهداری روابط اجتماعی» کاهش دهد.
اما همین فرد ممکن است – از سر نادانی یا بر اثر آنچه از دوستانش میشنود – به نتیجه برسد که «او لیاقت من را نداشت. چقدر خوب که او را از حلقهٔ دوستانم حذف کردم تا وقت و انرژیام را برایش صرف نکنم.» در این حالت، اعتماد به نفس او در زمینهٔ «حفظ و مدیریت روابط اجتماعی» افزایش پیدا میکند. چون این کار را گامی درست و تصمیمی خردمندانه میبیند.
در ادامه، هنگامی که هر یک از چهار عامل تقویت اعتماد به نفس را بررسی میکنیم، مثالهایی از تفسیرهای متفاوت را نیز مطرح خواهیم کرد.
دستاوردهای قبلی و تجربه موفقیتهای پیشین
اولین منبع اعتماد به نفس، تجربهها و دستاوردهای قبلی است. بندورا از دو اصطلاح mastery experience و performance attainment برای توصیف این منبع استفاده میکند.
فرض کنید دربارهٔ اعتماد به نفس در رابطهسازی با دیگران حرف میزنیم. اگر تا کنون توانسته باشید با کسانی که برایتان جذاب هستند رابطههای خوبی بسازید و دوستیهای محکمی ایجاد کنید، طبیعی است که اعتماد به نفس شما در رابطهسازی بالا باشد.
به عنوان مثالی دیگر، هنگامی که از اعتماد به نفس در سخنرانی حرف میزنیم، اگر پیش از این سخنرانیهای موفقی داشتهاید، طبیعی است که اعتماد به نفستان در این حوزه بالا باشد.
تا اینجای بحث به نظر ساده و بدیهی است. اما یادتان نرود که یک قید مهم هم وجود دارد: دستاوردها و تجربههای قبلی را چگونه تفسیر میکنید؟
تفسیر دستاوردها و داشتهها
تجربههای قبلی باید از نظر پیچیدگی و دشواری در حدی بوده باشند که قانع شده باشید واقعاً توانمند هستید.
بندورا مثال جالبی میزند. او میگوید کسی که کاری را انجام میدهد و همان ابتدا موفق میشود، ممکن است آنقدر اعتماد به نفس پیدا نکند. چون امکان دارد جایی در گوشهٔ ذهنش این موفقیت را به تصادف یا عوامل بیرونی ربط دهد.
اما کسی که با آزمایش و خطا، با شکست خوردن و موفق شدن، با پلهپله جلو رفتن، در زمینهٔ مد نظرش به دستاوردهای ارزشمند (از نظر خودش) برسد، اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکند. چون معتقد است که «مسیر قوی شدن» و «مسیر یادگیری» را به درستی طی کرده است و سهم تصادف و اتفاقهای بیرونی را در موفقیت خود پررنگ نمیبیند.
تجربههای نیابتی (الگوبرداری از دیگران)
دسترسی کامل به این درس و سایر درسهای عزت نفس برای اعضای ویژهٔ متمم در نظر گرفته شده است. با عضویت ویژه به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
با توجه به بررسیهای ما دوستان علاقهمند به درس هدف گذاری از درسهای زیر هم استقبال کردهاند:
کوچینگ | مشاوره مدیریت | پرسونال برندینگ
مدیریت زمان | انضباط شخصی | برنامه ریزی
مهارت یادگیری | استعدادیابی | مسیر شغلی
خودشناسی | هدف گذاری | | تصمیم گیریمذاکره | کار تیمی | گزارش نویسی
دوره MBA (مطالعهٔ منظم درسها)
تذکر: برای دسترسی به محتوای درسی که مشاهده میکنید، صرفاً عضو شدن و پرداخت حق اشتراک کافی نیست و باید تمرین حداقل یکی از #درسهای تمریندار عزت نفس را هم انجام دهید. انجام تمرین کار سادهای است و با وجودی که کمتر از ۱۰ دقیقه وقت شما را میگیرد باعث میشود یادگیریتان افزایش پیدا کند.
تمرین و مشارکت در بحث
یک حوزهٔ خاص که معتقدید در آن اعتمادبهنفس نسبتاً بالایی دارید بنویسید.
سپس به گذشته فکر کنید و ببینید اعتماد به نفس اولیهٔ شما در این حوزه به کمک کدامیک از منابع بالا شکل گرفته است (تجربههای خوبی داشتید؟ موفقیتهای نیابتی؟ حرفهای متقاعدکنندهٔ دیگران؟ یا شور و شوق و برانگیختگی روانی؟)
امروز و در این لحظه که اعتماد به نفس خود را در آن حوزه بالا میدانید، کدام منابع بیش از همه در سطح بالای اعتمادبهنفستان نقش ایفا میکنند؟
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری کارگاه آموزشی عزت نفس به شما پیشنهاد میکند:
- عزت نفس چیست؟ بررسی راهکارهای افزایش عزت نفس (نقشه راه درس)
- دقیق ترین تعریف عزت نفس چیست؟
- پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت
- تعریف اعتماد به نفس چیست؟ تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
- پرسشنامه اعتماد به نفس | شاخص عمومی اعتماد به نفس + اعتماد به نفس اجتماعی
- راه های تقویت اعتماد به نفس چیست؟ | معرفی چهار منبع اصلی افزایش اعتماد به نفس
- نشانه های عزت نفس پایین | حساس بودن بیش از حد به حرف و نظر دیگران
- کمبود عزت نفس و آثار آن در رابطه عاطفی
- عوامل عزت نفس | چهار منبع اصلی عزت نفس چیست؟
- چالش ها، راهکارها و روشهای افزایش عزت نفس در محیط کار و زندگی
- حرف و نظر دیگران چقدر برایتان مهم است؟
- افکار منفی | ذهن ما چگونه واقعیت را تحریف میکند؟
- هنگام گفتگو با خود، در مقابل خودتان هستید یا کنار خودتان؟
- تفکیک تجربه ها به رویداد و احساس و تفسیر – از ضروریات افزایش عزت نفس
- برندسازی درونی | خودتان را یک چرخدنده نبینید!
- نقش پذیرش خویشتن در حفظ و افزایش عزت نفس
- نکتهای پیش از قضاوت کردن در مورد دیگران
- درباره اعتراف به اشتباه
- افزایش عزت نفس و هنر بازخورد گرفتن درست
- مسئولیت پذیری و نقش آن در افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس از طریق توسعه مهارتها
- ابراز وجود و مهارت جرات ورزی (صراحت و قاطعیت)
- پرسشنامه ابراز وجود (تست راتوس)
- نکتهای درباره اصالت
- زندانی بدون دیوار | منفیگرایی میتواند کشنده باشد
- تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر عزت نفس
- اندازه گیری عزت نفس | در یک دقیقه ببینید وضعیت عزت نفس شما چگونه است
- معرفی برنامه پنج هفتهای افزایش عزت نفس
- افزایش عزت نفس: هفتهی اول از برنامه پنج هفتهای
- افزایش عزت نفس: هفته دوم از برنامه پنج هفتهای
- ده صفت مثبت من | هفته سوم برنامه افزایش عزت نفس
- خطاهای من در ارزیابی خودم و نقش آنها در کاهش عزت نفس (هفته چهارم)
- افزایش عزت نفس | فایل های صوتی (پادکست) محمدرضا شعبانعلی
- مدیریت و نظارت دائمی بر عزت نفس (هفتهی آخر برنامه پنج هفتهای)
- عزت نفس کودکان و نوجوانان
- جنبش عزت نفس و نقد آن | چه شد که عدهای مخالف بحث عزت نفس شدند؟
- چند کتاب در مورد عزت نفس
- کتاب روانشناسی عزت نفس (شش ستون عزت نفس) | ناتانیل براندن
- کتاب عزت نفس | کریستوفر مراک
- کارنامه شما در درس عزت نفس
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
سوالهای پرتکرار دربارهٔ متمم
متمم مخففِ عبارت «محل توسعه مهارتهای من» است: یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهٔ درباره متمم سر بزنید و فایل صوتی معرفی متمم را دانلود کرده و گوش دهید.
فهرست دوره های آموزشی متمم را کجا ببینیم؟
هر یک از دوره های آموزشی متمم یک «نقشه راه» دارد که مسیر یادگیری آن درس را مشخص میکند. با مراجعه به صفحهٔ نقشه راه یادگیری میتوانید نقشه راههای مختلف را ببینید و با دوره های متنوع متمم آشنا شوید.
همچنین در صفحههای دوره MBA و توسعه فردی میتوانید با دوره های آموزشی متمم بیشتر آشنا شوید.
هزینه ثبت نام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به حدود نیمی از درسهای متمم دسترسی خواهید داشت. پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به عضو ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۱۶۰ هزار تومان)، فصلی (۴۲۰ هزار تومان)، نیمسال (۷۵۰ هزار تومان) و یکساله (یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) بخرید. لطفاً برای اطلاعات بیشتر به صفحه ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایل های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
همچنین دوره های صوتی آموزشی متنوعی هم در متمم وجود دارد که فهرست آنها را میتوانید در فروشگاه متمم ببینید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با ثبت ایمیل و تعریف نام کاربری و رمز عبور میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟
نویسندهی دیدگاه : علی محمد افراسیابی
به نظرم در آموزش سیستمهای مدیریتی اعتماد به نفس خوبی دارم ولی طبیعتاً از ابتدا اینطور نبوده و اما منابع:
حرف های متقاعد کننده دیگران
زمانیکه سال 81 وارد حوزه سیستمهای مدیریتی شدم ،پس از یک سری آموزشهای مقدماتی داخل شرکت و چندین جلسه مشاوره درکنارهمکاران قدیمی و طی کردن دوره آموزشی در یکی از موسسات گواهی دهنده به همراه یکی ازهمکاران رفتیم جهاد دانشگاهی دانشگاه خواجه نصیر(جنب وزارت ارتباطات و در نزدیکی پل سید خندان –دانشکده برق دانشگاه خواجه نصیر). همکارم که کمی از من سابقه بیشتری داشت از همان ابتدا به من گفت:برگزاری دوره آموزشی با تو.
من تا اون موقع فکر میکردم جهاد دانشگاهی فقط یک مجموعه انتشاراتیه که بیشتر کتاب های دانشگاهی چاپ میکنه.درحالیکه تصورم غلط بود.سه واحد تولیدی داشتند (فرستنده – الکتروموتور و قطعات خودرو) .نمیدونم ولی شاید بشه جهاد دانشگاهی رو پدربزرگ شرکت های دانش بنیان امروزی در نظر گرفت.
قرار بود دوره آموزشی برای مدیران ارشد و کارشناسان این مجموعه ها برگزار بشه باید اعتراف کنم خیلی ترسیده بودم و استرس شدیدی داشتم. لیستی که به من داده بودند سمت و تحصیلات افراد نوشته شده بود. همه اونها دارای تحصیلات بالای لیسانس بودند. تنها چیزی که کمکم کرد این بود که به خودم گفتم اینها در زمینه کاری خودشون ارشد و دکترا دارند و حرفه ای هستند .از ایزو که چیزی نمیدونند. خلاصه کلاس شروع شد و اون همکار با سابقه ام یک ساعت اول رو نشست تو کلاس و قرار گذاشتیم اگر آموزش ضعیفی داشتم ، بقیه مطالب توسط ایشون آموزش داده بشه . در ساعت آنتراک اول خیلی از من تعریف کرد و گفت خیلی خوب گفتی و به اصطلاح روحیه داد. همین رویداد باعث تقویت اعتماد به نفس من در آموزش شد.
الگوبرداری از دیگران
دوره های آموزشی که خودم شرکت کردم و احساس کردم بسیار اثر بخش و مفید بوده سعی کردم ، تکنیک های اساتید رو یاد بگیرم و در آموزش استفاده کنم. مثل اینکه در آموزشها برای مثال زدن و توضیحات بیشتر به یک صنعت خاص محدود نشم .
امروز و در این لحظه که اعتماد به نفس خود را در آن حوزه بالا میدانید، کدام منابع بیش از همه در سطح بالای اعتمادبهنفستان نقش ایفا میکنند؟
تجربه موفقیت های پیشین