تعریف سیستمهای پیچیده (۲): چند تفاوت سیستمهای پیچیده و سیستمهای مکانیکی
- برخی از تفاوتهای سیستمهای پیچیده و سیستمهای مکانیکی را فهرست کنند.
- برای هر یک از تفاوتهای سیستمهای پیچیده و سیستمهای مکانیکی، مثال بزنند.
در درس قبل، بر اساس مثالی که نسیم طالب برای سیستمهای پیچیده انتخاب کرده بود (گربه)، کمی در مورد تفاوت سیستمهای پیچیده و سیستمهای مکانیکی صحبت کردیم.
اگر بخواهیم خلاصه‌ی درس قبل را در یک جمله یا یک عبارت بیان کنیم، می‌توانیم اصطلاح Causal Opacity را که نسیم طالب به کار می‌برد مورد استفاده قرار دهیم.
نسیم طالب اشاره نمی‌کند، اما این اصطلاح قبل از او هم وجود داشته و به کار رفته. مثلاً در سال ۱۹۸۵ در صفحه‌ی ۳۴۰ کتاب جان کاهالان سرفصلی با همین عنوان وجود دارد و البته این مفهوم را هم – بدون این اصطلاح – قطعاً تا قرن‌ها پیش هم می‌توان در میان متفکران جستجو کرد و نشانه‌های آن را یافت.
تمرین:
سیستم پیچیده‌ی مورد علاقه‌تان را انتخاب کنید و سعی کنید برای برخی از موارد فوق، در آن مصداق‌هایی پیدا کنید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدیریت در شرایط ابهام به شما پیشنهاد می‌کند:
- مدیریت در شرایط ابهام – طراحی سیستم های مقاوم (نقشه راه درس)
- مدیریت در شرایط ابهام: دنیای سه حالتی – به چیزی که شکننده نیست چه میگویید؟
- نسیم طالب و تاکید بر اهمیت واژه ها و کلمات: کوررنگی فرهنگی!
- هورمسیس: گاهی اوقات، کمی زهر میتواند پادزهر باشد
- پادشکنندگی (Antifragility) – قرارداد برای معادل یک واژه
- پاسخ بیش از حد در رفتار سیستم ها (Overreaction)
- خاطرات نسیم طالب: وقتی تصمیم گرفتم بادیگارد شوم
- در مدیریت بحران، ظرفیت آزاد با ظرفیت مازاد تفاوت دارد
- نسیم طالب و بحث پیری و استخوان های پوک
- تعریف سیستمهای پیچیده (۱): درباره تفاوت گربه و ماشین لباسشویی
- تعریف سیستمهای پیچیده (۲): چند تفاوت سیستمهای پیچیده و سیستمهای مکانیکی
- در سیستمهای پیچیده، شکل مکانیکی تعادل به معنای مرگ سیستم است
- نسیم طالب: قوی سیاه، مرغ سفید، راننده تاکسی و کارمند بانک
- اهمیت خطا و نوسان در بقاء بلندمدت سیستمها (نسیم طالب)
- منابع تکمیلی: سوالهای نشریهی تایم از نسیم طالب
- ماجرای الاغ بوریدان | اهمیت انتخاب تصادفی در زمان تردیدهای شدید
- توزیع وزنهای چیست (سیستمها در شرایط ابهام)
- درباره آتش سوزی جنگلها: بگذار پارک یلوستون بسوزد
- مشکلات درمان زاد در سیستمها چه هستند؟
- اختیار معامله چیست؟ از تالس تا بازار سهام و دنیای پر از ابهام امروزی
- معرفی کتاب نسیم طالب: آنها که پای خودشان گیر نیست
نویسنده‌ی دیدگاه : پیمان اکبرنیا
سلام به همه دوستان
من میخوام یک تیم مثلا یک تیم ورزشی رو مثال بزنم (شامل کل بازیکنان و مربی و کادر فنی و اجرایی).
در مورد خروجی عملکرد یک تیم ورزشی ابهام علی وجود داره. یعنی وقتی تیم می بازه یا می بره ممکنه بتونیم علتهایی براش حدس بزنیم اما واقعا نمیشه یک علت خاص رو برای برد یا باخت یا حتی قهرمانی تیم در یک لیگ مشخص کرد. مجموعه ای از علل در نتایج تیم موثرند.
یک تیم معمولا تا حد خوبی قادر به تعمیر و بازسازی خودشه. یعنی ممکنه بازیکنی مصدوم بشه، مربی از تیم بره و تغییرات زیادی اتفاق بیافته ولی معمولا تیم میتونه جایگزینی برای اعضای از دست رفته پیدا کنه و مشکلات رو برطرف کنه.
توی تیم ممکنه تغییرات تصادفی اتفاق بیافته و اتفاقا همین موضوع یکی از عواملیه که باعث میشه نتونیم به راحتی آینده تیم رو پیش بینی کنیم. حرکت احساسی یک بازیکن یا اشتباه کوچک یک مربی یا داور میتونه سرنوشت یک تیم رو تغییر بده.
وجود حدی از استرس بیرونی برای یک تیم لازمه و موجب پیشرفت بازیکنان و تیم میشه. خیلی وقتها فشار و جنگ روانی سایر تیمها و بازی های فشرده پشت سر هم، باعث عملکرد بهتر مجموعه بازیکنان میشه و همچنین تیم رو متحد و با انگیزه تر می کنه.
البته یک تیم نمیتونه تمام وقت و بدون استراحت به فعالیت خودش ادامه بده. هر تیمی نیاز به فرصتهایی برای بازیابی جسمی و روحی داره و بدون این فرصتها، تیم فرسوده و ناکارآمد میشه.
در مورد واکنش بیش از حد نیاز (هم حالت خوب و بهبود دهنده و هم حالت مخربش) هم احتمالا خودتون میتونید مثالهای زیادی رو در ذهنتون به یاد بیارید :)