Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی مقدمه‌ای بر تفکر سیستمی (کلیک کنید)


تعریف مدل، تئوری و قانون چیست و چه تفاوتی دارند؟


اهداف و انتظارات آموزشی متمم در این درس
کد درس: ۲۷۹۰۹

از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه‌ی این درس:

  • بتوانند برای قانون،‌ مدل و نظریه مثال بزنند.
  • در متمم (و البته هر جای دیگر که بحثی علمی در جریان است) واژه های مدل و تئوری و قانون را با دقت نظر بیشتری به کار ببرند.
تفاوت مدل، نظریه، فرضیه و قانون

با توجه به اینکه در میان محققان و حتی نویسندگان فلسفه‌ی علم هم، همچنان اتفاق نظر قطعی در مورد تعریف مدل و تئوری و قانون وجود ندارد، نمی‌توان به صورت قطعی در مورد تفاوت این سه صحبت کرد.

اما، با توجه به اینکه در درس مدل‌های ذهنی بارها از اصطلاح مدل استفاده می‌کنیم و در متمم هم بارها به سراغ نظریه های مختلف از جمله نظریه های مدیریتی و نظریه های روانشناسی می‌رویم و نیز قوانین زیادی را در مدیریت و اقتصاد و تحلیل سیستم‌ها با هم مرور می‌کنیم، منطقی است که در این زمینه توافقی داشته باشیم.

بنابراین، لطفاً این درس را  نه به عنوان حکم قطعی متمم در تایید یک تعریف و رد تعریف دیگر، بلکه به عنوان یک قرارداد جاری در متمم در نظر بگیرید.

اگر چه طبیعتاً ما کوشیده‌ایم که این توافق، تا حد امکان بر رایج‌ترین تعریف‌های مدل و تئوری و قانون در ادبیات علمی منطبق باشد.

محدودیت در دسترسی کامل به مجموعه درس‌های مدل ذهنی

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های مدل ذهنی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

با عضویت ویژه‌ی متمم علاوه بر دسترسی به درس‌های مدل ذهنی به درس‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های متمم

بررسی‌های ما نشان داده که علاقه‌مندان به درس مدل ذهنی معمولاً از بین درس‌های متمم به درس‌های زیر علاقه‌ی بیشتری دارند:

  خودشناسی | شخصیت شناسی | روانشناسی پول

  تصمیم گیری | حل مسئله | یادگیری | زندگی شاد

  تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | تفکر نقادانه

  مشاوره مدیریت | کوچینگ | عزت نفس

  دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

تمرین

در مدیریت و کسب و کار، چه مثال‌هایی را به خاطر دارید که به تفاوت مفهوم مدل و نظریه توجه نشده و یک مدیر یا یک مشاور یا یک کارشناس، مدلی را که در ذهن داشته است،‌ به عنوان یک نظریه مورد استفاده و اتکا قرار داده است؟

      شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.  

     برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند:    آرمان رهیده ، زهرا ناظمی ، ، محمد ، محمدرضا معلم زاده

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدلهای ذهنی به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه مدلهای ذهنی
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۵۶۲ نظر برای تعریف مدل، تئوری و قانون چیست و چه تفاوتی دارند؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : شاهد اشرفی

    پیش نوشت: چند سالی بود که از تأسیس شرکت خصوصی - خانوادگی ای که من در آن کار می کردم می گذشت که مدیر عامل از پیشرفت نکردن کارها و پروژه ها بشدت خسته شده بود. به همین خاطر، وی تصمیم گرفت با دادن بخشی از سهام شرکت به یک آقای دکتر، از مشاوره های ایشان استفاده کند و سپس سمت مدیریت عامل را هم به وی بسپرد. (توجه: مالی زاده نام مستعار است).

    اصل ماجرا: تجربه ی من از همراهی با مدیر عامل و مشاور ارشدش در یک بعد از ظهر تابستانی، داخل خودرو شکل گرفت. ما به سمت یکی از پروژه ها در حرکت بودیم که مدیرعامل از مشاور ارشدش پرسید: دکتر، به نظرت آقای مالی زاده که چند روزی هست برای مدیریت واحد مالی انتخابش کردیم گزینه ی خوبی هست؟

    دکتر کمی سکوت کرد و بعد از کمی نگاه کردن به اطراف گفت: ببین مهندس، حقیقتش اینه که مدیر مالیِ خوب خودشو بعد از شش ماه کار نشون می ده. به همین خاطر ما هم الآن خیلی زود هست اگر بخوایم نتیجه ای بگیریم.

    من اون زمان یک کارشناس ساده ی دفتر طراحی بودم اما این آقای مدیر مالی اِنقدر رفتارهای عجیب در همون چند روز اول کار از خودش  نشون داد که توجه من رو هم جلب کرد. مثلا ایشون وقت زیادی از روز رو در محوطه ی بیرونی شرکت به معامله آجر و سیمان و ماسه می پرداخت یا سعی می کرد در مواجهه با همکاران بخش های دیگه ی شرکت خودش رو به عنوان یک آدم اَبَر حرفه ای نشون بده. این مشاهدات من با حرف هایی که از مشاور ارشدِ مدیر عامل می شنیدم، هم خوانی نداشت. در هر حال نزدیک یک سال از حضور آقای مالی زاده در سمتِ مدیرت واحد مالی گذشت که با علی الرأس شدن شرکت، کار به اخراج وی کشیده شد و مدیر عامل هم روزهای بسیار سختی را پس از اخراج او گذراند.

    نتیجه گیری: به نظر من مشکل از جایی شروع شد که مشاور ارشد، مدل را به جای نظریه در فکر مدیر عامل جای داد. شاید ایشان بر مبنای مشاهدات قبلی خود به این نتیجه رسیده بود که "شش ماه زمان" برای مَحَکِ مدیر مالی لازم است اما در عمل ایشان پس از یک سال و مشخص شدن مشکلات مالی عمده ی شرکت متوجه شدند که انتخاب مناسبی برای این سمت انجام نداده اند. شاید اگر ایشان به نشانه های رفتاری و عملکردی مدیر مالی در همان چند ماه اول توجه می کردند و ذهن خود را محدود به این مدل "شش ماهه" نمی کردند خیلی زود متوجه انتخاب غلطشان و غلط بودن تئوری "شش ماهه" می شدند.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .